İşçiler “krizde”

İşçiler “krizde”

Haziran 23, 2010 Yaşam 0 comments

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest

 


Sinir krizi, gülme krizi, ağlama krizi… Bunlar Siemens’in taşeron işçilerinin rutin krizleri haline gelmiş durumda.82 ülkede fabrikası olan Siemens’te yıllar önce başlatılan taşeronlaştırma, her geçen gün yaygınlaştırılıyor. Kadrolu-kadrosuz, kadrolu-taşeron işçiler arasında bile derin uçurumlar yaratan uygulamaların olduğu Siemens’te, 1995 yılında başlayan taşeronlaştırma uygulamalarının geldiği boyut en çok kadın işçileri etkiliyor.Siemens’te çalışan binlerce kadın işçi, çalışma koşullarını kaldıramadığı için işten ayrılıyor. Aynı üretimi yapan kadrolu işçi ile taşeron işçi arasında ücretler arasında büyük uçurumlar var. Parça başına ücret uygulamasını Siemens’te kural haline getiren taşeron firmalar, işçi sağlığı ve iş güvenliğini de hiçe sayıyorlar.


 

1995 yılında yemekhane ve temizlik işlerinde başlayan, 1998 yılında Güç Kaynakları bölümüyle devam eden taşeronlaştırma uygulamalarının en yoğun olduğu fabrikaların başında, Kartal’da kurulu fabrika geliyor. Kurulduğunda 2 binin üzerinde işçinin çalıştığı, şimdi ise Gebze’de kurulu olan fabrikayla birlikte 2 bin civarında işçinin çalıştığı Siemens’te, birçok üretim bölümü taşeron şirketlere verilmiş durumda. Siemens’in ana fabrikası dışında üretim yapan Seor ve Sim taşeron şirketleri, esnek ve kuralsız çalışmanın dik alasını uyguluyor.

 

PSİKOLOJİK BASKI

 

 

Kadrolu olarak çalışan işçilerin çoğunun sendikalı ve örgütlü olduğu için kısmen ‘rahat’ olduğu Siemens’te, taşeronda çalışan işçiler üzerinde ağır psikolojik baskı var. Yüzde 50 oranındaki fazla mesai ücretleri ödenmiyor. Yeni işe giren işçilere 3 aylık sözleşmeler imzalatılıyor. Taşeron işçilere, 6 günlük işi 5 günde yapmaları dayatılıyor. Bu dayatmanın hayata geçmesi halinde fazla mesai ücretleri ödeniyor. Sigorta primleri asgari ücret üzerinde ödenirken, işçiler işe gelmedikleri ya da izinli oldukları günlerde sigorta primleri kesiliyor. Taşeron firma, işten atılan veya çalışma koşullarının ağırlığına dayanamayarak ayrılan işçilerin kıdem ve ihbar tazminatlarını vermiyor. Üretim yapılırken çıkan tozlardan korunmaları için işçilere maske bile verilmiyor. Taşeron bölümünde, elektrikten tasarruf adına yazın kavurucu sıcaklarında klimalar açılmıyor ya da çok az açılıyor. Önlerine günlük ortalama 1000 ya da 800 parça üretim hedefi konulan işçiler, adeta nefes alamaz haldeler.

 

 

İş çıkışında evine giden işçilerin çoğu yemek bile yemeden hemen uyumak zorunda kalıyor. Sinir krizi, gülme krizi, ağlama krizi gibi farklı kriz biçimleriyle sık sık karşılaşılıyor. Psikolojik tedavi gören işçilerin sayısı da bir hayli fazla… Çalışma koşullarına daha fazla dayanamadıkları için çareyi işten ayrılmakta buluyorlar. Bu koşullarda çalışan taşeron işçilerin aldığı ücret ise sadece 520 TL…

Kadın işçiler, doğum yaptıklarında, doğum izni, çocuklarına bakılacak kreş olmadığı için iştan ayrılmak zorunda kalıyorlar. Sadece servis ve yemek hakları olan taşeron işçilerin yiyecek, giyecek, eğitim, çocuk, yakacak, temizlik maddeleri, kreş gibi yardım ve sosyal hakları yok.


 

TERCİHE BAK!

 

 

Siemens’in ana fabrikası bölümünde yeni işçi alımında genç işçiler tercih ediliyor. Taşeron şirketlerin bazı bölümleri için yaşlı işçi tercihi yapılıyor. Yaşlı tercihinin sebebi, sigorta primi ödememek, emekli olmuş, iş dışında hiçbir hak talep etmeyen işçiyi işe almak…

 

Siemens’te faaliyet gösteren taşeron firmalardan biri, vida bölümünün neredeyse tümüne yaşlı işçiler alarak üretim yapıyor. Asgari ücret ve biraz altında çalıştırılan yaşlı işçilerin tümünün iş güvencesi müdür ve bölüm şeflerinin iki dudağı arasında. Müdür ve bölüm şefleri istedikleri işçiyi işten atabiliyorlar.

Müdür, deneyimli teknik elemanlar 4-5 milyar, hatta daha fazla alırken, stajer genç işçiler ya da teknik elamanlar çok düşük ücrete çalıştırılıyorlar. Meslek lisesi ve çıraklık meslek eğitim merkezlerinden bilgisayar, elektronik ve elektrik bölümü mezunlarını tercih eden Siemens, gençleri işe alırken ‘deneme’ amaçlı 1 ay ücretsiz çalışma zorunluluğu dayatıyor.



TAŞERON İŞÇİLER: MENDİL GİBİYİZ


 

 

Siemens dünya devi bir sermaye kuruluşudur. Biz SEOR VE SİM taşeron firmasında çalışan işçiler, özellikle de kadın işçiler olarak, aldatıcı dış yüzünün sis perdesine bakmadan Siemens’te ömür törpülüyoruz. Bir beyaz eşya parçası kadar değerimiz yok. İnanılmaz bir sömürü çarkı var. Görülmemiş ince bir baskı var. Her türlü kuralsız çalışma var. Sendikamız yok. Aldığımız ücret 5 yıldır 520 TL’dir, 1 saatte ürettiğimiz 100 parça başına 4 lira alabiliyoruz. Ha robot ha biz, bir fark yok. Dayanılmaz baskı ortamından dolayı ruh sağlığımızı kaybediyoruz. Bizi işten atmaya gerek kalmadan, bir hak talep etmeden kendimiz işten ayrılıyoruz. Çünkü tozun içinde, 6 günlük işi beş günde bitiriyoruz. Mesailerimiz, sosyal haklarımız gasp ediliyor. Deneme amaçlı 1 ay işe girdiğimiz zaman 3 aylık sözleşme imzalatılıyor bize. Kadrolu işçilerle aynı işi yapmamıza rağmen biz asgari ücret alırken, kadrolu arkadaşlarımız sosyal yardımlarla, mesailerle birlikte bizden iki misli fazla ücret alıyorlar. Kıdem ihbar tazminatı hakkı yok. İşçiler böyle bir talepte bile bulunamıyorlar. Ağlamaklı, kabuslu uykumuzdan uyanıyoruz. Modern fabrikanın içi dışı, cazibeli taşerona ait işyerleri, Alkazar Hapishanesi’ne benziyor. Orada insafsızca bir sömürü gizlidir. Bizi burunlarını siler gibi kağıt mendil olarak kullanıyorlar. Buna dur dediğimizde gerçek işçi ve insan olacağız.

 


KADROLU İŞÇİLER: ÖRGÜTLÜLÜĞÜMÜZ CAYDIRICI…


 

 

Bizi taşerondan ayıran en önemli şey, beğenmesek de sendikalı olmamızdır. Sendika olmasaydı, ne sözleşme yapabilir ne de bu sosyal hakların herhangi birine sahip olabilirdik. Sendika taşeron işçiyi üye yapmak kaydıyla kadrolu yapıyorsa, bu durum örgütlü olmanın gücünü gösteriyor. Bu Türk Metal Sendikası da olsa böyle. Buna rağmen taşerondaki gibi ince, görülmemiş bir baskı var. 1995 yılında çalışan, hatta 1998 yılından bu yana çalışan kadın işçilerin tamamına yakınının 1 yılı ağlama kriziyle geçmiştir. Psikolojileri bozulmuştur. İş ortamından dolayı kollarımız otomatik robot koluna çevrilmiştir. Sosyal hayatımız önemli ölçüde yok edilmiştir. İşsizlikten dolayı işten atılma korkusu yaşıyoruz. Hatta taşeronun kendisi bizim iş güvencemizi tehdit ediyor. Kıdem ihbar tazminatı hakkımız var, fakat taşeronda çalışanların yok. Bu mu SIEMENS, bu mu dünya devi şirket? Burası ücretli kölelerin çalıştığı modern bir Amerikan hapishanesidir. Taşeron işçiler SIEMENS’in Kunte Kinteleri, biz kadrolu işçiler ise köle statüsündeki Kahyalarız. Tek fark bu. Bu ayrımı mutlaka ortadan kaldırmalıyız. taşeron kesinlikle yasaklanmalıdır.

 

Haşim Demir/ Evrensel

 

Yorumunuzu bırakın


İlgili Haberler