Kocaeli’nin Derince ilçesinde yaşayan ve farklı iş kollarında çalışan işçiler, Çalışma Bakanının ‘İşçilerden fedakarlık bekliyoruz’ sözlerine tepkili.
Sinan ÇAVUŞ/Kocaeli
Derince’nin emekçi semtlerinden Esentepe Mahallesi’ndeyiz. Farklı iş kollarında çalışan işçilerle bir araya geliyoruz. Gündem asgari ücret. Çalışma Bakanının “İşçilerden fedakarlık bekliyoruz” sözlerine tepkililer. “Bunu diyenler asgari ücretle bir gün bile geçinemez” diyen işçiler, yeni ücretin hiç değil temel ihtiyaçları karşılamasını istiyor.
Bir fabrikanın sosyal tesislerinde çalışan Tuncay’la konuşuyoruz ilk önce. Asgari ücretle geçinmenin imkansız olduğunu söylüyor. Kira ve faturalarla aldığı ücretin eridiğini söyleyen Tunca, “Peki bir ay boyunca ne yiyeceğiz?” diye soruyor. İhtiyaçları karşılamak için ek iş yaptığını ifade eden Tuncay, sosyal hayatlarının olmayışından yakınıyor: “Ayda en fazla bir kere gezmeye gidebiliyoruz. Onu da birçok şeyden kısarak yapıyoruz” diyor. Asgari ücretin en az 2 bin 500 lira olması gerektiğini düşünen Tuncay, Türk-İş’in 1893 liralık talebine de anlam veremediğini dile getiriyor.
AYLIK EKMEK MASRAFI 400 LİRA
Bir marketin manav reyonunda çalışan Soner, önce çalışma koşullarını anlatıyor: “Benim aslında günde 8.5 saat çalışmam gerekiyor fakat bu 8.5 saatin içerisinde benim yemek molam ve çay molam yok. Ben de mecburen yemek yemek ve bir kez de olsa çay içebilmek için bir saat daha fazla çalışıyorum. Yani toplam 9.5 saat markette kalırken 8.5 saat parası alıyorum.” Sonar asgari ücrete ilişkin ise şunları söylüyor: “Biz beş kişilik bir aileyiz. Sadece aylık ekmek masrafımız 400 lira. Kira, fatura, diğer masraflar 1400 liranın üstüne çıkıyor. Aynı zamanda iki çocuk okuttuğunu söyleyen Soner “Anaokulu 400 liralık liste çıkarmış. Ben şimdi ev geçindiremezken bu parayı nasıl ödeyebilirim?” diye soruyor. O da asgari ücretin en az 2 bin 500 lira olması gerektiğini düşünüyor.
GELİR 1400 GİDER 2000 LİRA
Son olarak liman işçisi olan Emrah Ulusan’ın görüşlerini alıyoruz. Sektörünün zorluğuna karşılık, birçok işçinin asgari ücret aldığını dile getiriyor. Ücretinin büyük kısmının kira ve faturalara gittiğini söyleyerek geçim zorluğundan yakınıyor: “Açlık sınırı, yoksulluk sınırı belli. Bunları göz önünde bulundurduğumuzda Türkiye’deki insanlar yoklukla oynuyor” diyor. TÜİK’in açıkladığı yüzde 11’lik ekonomik büyüme için ise “İktidara geldiklerinden beri büyüme var diyorlar ama aynı anda enflasyon da büyüyor. Biz büyümeyi pazara gittiğimizde görüyoruz. 1400 lira gelirim var 2 bin lira giderim var. Nerede ekonomik büyüme! Bu farkı yüzde 11’lik büyüme mi kapatacak?” diye soruyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu’nun “İşçiden fedakarlık bekliyoruz” açıklamasını gülünç bulduğunu ifade eden Ulusan şöyle devam ediyor: “Kendileri sadece bir ay asgari ücretle geçinsinler sonra fedakarlıktan bahsetsinler. Bu parayla onlar bir gün bile idare edemezler.” Son olarak asgari ücretin 5 bin lira olması gerektiğini söyleyerek “Türkiye şartları buna elvermez ama bir ailenin insanca yaşaması için bu miktarın verilmesi lazım” diyor.