Derelerin Kardeşliği Platformu aktivisti Yaşar Aydın, AKP’nin şirketlerin tarafı gibi davrandığını ve şirketlerin önünü açmak için her türlü kolaylığı sağladığını söyledi.
Türkiye’de 2 bin 600’e yakın Hidroelektrik Santrali’nin (HES) yapılması planlanıyor. HES’lere karşı ise Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde çevreciler ve yaşam alanını savunma aktivistleri, gerek sokakta gerek ise hukuk alanında mücadele yürütüyor. Zaman zaman hükümet yetkilileri ile de tartışma yaşayan gruplar, geçtiğimiz günlerde Çevre Bakanı Veysel Eroğlu’nun yaptığı bir açıklama ile oldukça şaşırdıklarını belirtiyor. CHP Adıyaman Milletvekili Şevket Köse’nin soru önergesine 16 Ocak tarihinde yanıt veren Eroğlu, HES projeleri için ihale yapılmadığını açıkladı. Söz konusu ‘ihale yapılmadığına’ ilişkin açıklamanın ardından, HES’lerin hangi şirketler tarafından yapıldığına dair bir araştırma yaptık.
Dereler kuruyor ama Boydak Holding büyüyor!
HES’leri yapan şirketlerin daha çok AKP’ye yakınlığı ile bilinen BOYDAK, KİLER ve ÇALIK gibi şirketler olduğu ortaya çıkıyor. Örneğin, 27 şirketin hizmet ürettiği mobilyadan inşaata bir çok alanda faaliyet gösteren Boydak Holging, Muradiye Elektrik A.Ş’nin yüzde 70’ini satın alarak, HES projelerine dahil olmuş. Van’ın Muradiye ilçesindeki HES projeleri için şirketle yapılan anlaşmayı, “büyük yatırım ve hizmet” olarak lanse eden Boydak Holding’in CEO’su Memduh Boydak, yatırımların Boydak Holding’in büyümesine katkısı olduğunu da kaydediyor. Van’ın Muradiye ilçesi Kandahar Mahallesi’nde 14 Haziran 2007’de yapımına başlanan Muradiye Elektrik Enerji Üretim A.Ş Hidroelektrik Santrali, Muradiye Belediyesi tarafından ruhsatsız olduğu gerekçesiyle mühürlenmişti. Buna rağmen şirketin mühürleri sökülerek, çalışmalarına devam etmesi basına yansımıştı. Belediye, HES hakkında Muradiye Cumhuriyet Başsavcılığı’na ‘Mühür Fekki’ yaptığı nedeniyle suç duyurusunda bulundu. HES’e vurulan mühürlerin yasal olmayan yollardan sökülmesinin ardından belediye, Muradiye Elektrik Enerji Üretim A.Ş’ye uyarı yazısı gönderdi. Konunun yargıya taşınacağı uyarısına rağmen Muradiye Elektrik Enerji Üretim A.Ş, HES yapımına devam etti. Derelerin kurumasına neden olan HES yatırımları için bölgeyi talan eden Boydak Holding, öte yandan “çevre dostu” olduğunu açıklamaktan da geri durmuyor.
Kiler’in gözü Macahel’de
Başbakan Erdoğan ile AKP’ye yakınlığı ile bilinen Kiler Holding, Artvin Camili’deki düzenli HES projesinin yanında; Ekol Enerji, Nur-tek Enerji ve Özbey Enerji firmaları ile de HES projelerini sürdürüyor. Kiler Holding’in çatısı altındaki enerji firmaları Camili HES’in dışında Antalya Bulgular-Gebeş HES, Erzurum Tortum-II HES, Muş Akhes HES ve Muş Eralan HES projeleri ile enerji üretim kapasitesini 450 milyon Kwh olarak planlıyor. Kiler Holding, enerji üretimin yanında ayrıca petrol arama çalışmalarına da el atarak, Türkiye’de 7 ayrı bölgede petrol arama ruhsatı almış durumda.
‘AKP şirketlerin önünü açmak için her türlü kolaylığı sağlıyor’
Derelerin Kardeşliği Platformu aktivistlerinden Yaşar Aydın, AKP ile birlikte enerji yatırımı yapan şirketlerin büyüdüğüne dikkat çekerek, AKP’nin şirketlerin tarafı gibi davrandığını ve şirketlerin önünü açmak için her türlü kolaylığı sağladığını söyledi. Aydın, hukuken bir dava kazanıldığı zaman AKP’nin hemen yasanın ilgili maddesini değiştirmek için son sürat bir şekilde yeni yasalar çıkardığına işaret ederek, Yılbaşından iki gün önce çıkartılan Enerji Verimliliği ile ilgili yasanın buna bir örnek olduğunu söyledi. Aydın, şirketlerin hem enerji dağıtımında hem de enerji üretiminde AKP ile birlikte büyüdüğünü vurgulayarak, AKP’nin şirketlerin avukatı gibi davrandığını ifade etti.
‘Hükümet yandaş sermayeye alan açıyor’
Dereler ve İsyanlar kitabının yazarı gazeteci Mahmut Hamsici ise, AKP ile HES’çi şirketler arasındaki ilişkiyi şu örnek ile anlatıyor: “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, 6 Haziran 2008’de Adana’da, hükümete yakın SANKO Grubu’nun bir HES projesiyle ilgili yabancı firmalarla gerçekleştirdiği imza töreninde ‘Baklava başka bir enerji kaynağı idi. Şimdi su ve rüzgârla bunu gerçekleştiriyor. Sanayicinin de ağzını tatlandıracak. Çünkü sanayinin ana unsuru olan enerji bu’ diye konuşmuştu. SANKO Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Konukoğlu ise, bundan bir ay sonra DSİ Genel Müdürlüğü’ndeki toplu HES temel atma töreninde şöyle konuşmuştu: ‘Şimdi sen tekstilcisin, ne işin var elektrik sektöründe’ diyeceksiniz. Tekstilde beşinci, elektrikte birinci kuşağız. Yıllarca barajlar yapılmış, bir bakmışız, ama şimdi gözümüz açıldı’ SANKO’nun Rize’nin İkizdere ilçesindeki Cevizlik HES’inin açılışı da bu yıl bizzat Başbakan Erdoğan tarafından yapıldı. SANKO, onlarca örnekten sadece biri. HES projeleri içinde geleneksel sermaye yapıları olmakla birlikte, şirketlerin büyük bölümü bence yandaş sermaye kategorisinde yer alıyor.”
SANKO gibi büyük şirketlerin yanında orta büyüklükte ve küçük yerel sermayeli şirketlerin de olduğunu söyleyen Hamsici, “Birçoğu daha önce enerji piyasasında yer almamış olan bu şirketler, HES’lerle çok hızlı bir sermaye birikimine ulaşabileceklerini biliyorlar. Zaten hükümetin HES’ler konusunda bu kadar cüretkâr olmasının önemli nedenlerinden biri de yandaş sermayeye alan açmak” diye konuştu.
haberlink