8. Maddenin TBMM Genel Kurul’daki görüşmeleri sırasında 52 önerge verildi. CHP’nin önergesi üzerine konuşan Konya Milletvekili Atilla Kart, bu Anayasa değişikliği ile “parti devleti” yapısının oluşturulduğunu iddia etti. Artık siyasi partilerin kapatılmasının partilerin insafına bırakılacağını ifade eden Kart, “Demokrasinin intiharından söz ediyorum” dedi. Söz alan MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, şöyle dedi: “Attığınız adımlar gelecekte bir kaosa neden olabilir. Bu düzenlemeden sonra artık bölücü siyaset yapılmasının önünü kesemezsiniz. Milli birliği, üniter yapıyı sorgulamak yanlış olur. Parti kapatmalar olmasın, suçu işleyen yöneticiler cezalandırılsın ama bölücülük yapan parti de kapatılsın. Gelin bu maddeyi geri çekelim, yeniden düzenleyelim.”
Ak Parti Grup Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı, “Biz sorumluluğumuzun bilincindeyiz, uyarı almaya ihtiyacımız yok” dedi.
’Bu teslim alma’
BDP Muş Milletvekili Sırrı Sakık ise “Sadece bir siyasi partinin yaşaması için değil, ret ve inkar politikalarının ortadan kaldırılması için ağır bedeller ödedik. Şimdi de bu bedellerin ödenmemesi için adımlar atıyoruz ancak bunu yaparken uzlaşıyı sağlayamıyoruz” dedi. Ve şöyle konuştu: “Diğerleri, ordusuyla, tankıyla, topuyla mevziye yatıyorlar, uzlaşalım diyorlar. Bunun adı uzlaşma değil, teslim almaktır. Korkuyorsunuz, ürküyorsunuz. ’Biz BDP ile yan yana olursak bedel ödeyebiliriz…’Dünyanın her yerinde demokrasi bedel ödenerek kazanılır. Siz ne kadar yasalsanız, BDP de o kadar yasaldır. Eğer doğru noktalarda buluşabiliyorsak, buluşmalıyız. Bir Anayasa ret ve inkar, Türklük üzerine inşa edilmişse, bu Anayasa barışı sağlayamaz. Hep Osmanlıdan bahsediyorlar. Osmanlı çok kültürlü idi, Osmanlı’da Kürtçe üniversiteler vardı.”
Genel Kurulu’nda, daha sonra oylamaya geçildi. Anayasa değişikliğinin 2. turunda, teklifin 8. maddesine 327 kabul, 76 ret oyu verildi. Genel Kurulda gizli oylamaya 410 milletvekili katıldı. 2 milletvekili çekimser kaldı, 3 oy boş çıktı ve 2 oy da geçersiz sayıldı. Birleşimi yöneten TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, gizli oylama sonucunu açıklarken, “İlgili madde öngörülen beşte üç çoğunlukla (330) kabul oyu alamadığından reddedilmiştir” dedi. Şahin, daha sonra birleşime bir süre ara verdi. Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin, maddeyle ilgili sonuçları açıklamasının ardından birleşime 15 dakika ara verdi. Anayasa değişikliği teklifinin ilk tur oylamasında 8’nci maddenin gizli oylamasına katılarak, sembolik destek veren BDP’li 5 milletvekili ikinci tur oylamaya katılmadı.
Ak Parti kaç fire verdi?
Siyasi parti kapatmalarıyla ilgili madde, AK Parti’deki fireleri de ortaya çıkarmış oldu. TBMM Başkanı’nın oy kullanma hakkı olmadığı için AKP’den oylamaya 335 milletvekili katıldı. Oylarının niteliği bilinmese de DP milletvekili Mesut Yılmaz ile bağımsızlardan Mücahit Pehlivan, Seyyid Eyüboğlu, Zekai Özcan, Yaşar Öztürk oylamaya katıldı. 327 kabul oyu çıktığı dikkate alındığında, AK Parti’nin 8 ila 12 arasında vekil firesi olduğu ortaya çıktı.
Geçici 18 de paket dışı
Anayasa değişiklik paketinin parti kapatmalarını düzenleyen 8.maddenin reddedilmesi, bu maddeye bağlı teklifin geçici 18. maddesini de doğrudan etkileyecek. Sözkonusu geçici madde, 8. maddede öngörülen değişikliklere paralel olarak “yeni kapatma sisteminin Anayasa Mahkemesi’nde süren davalara da uygulanmasını ve partilerin mali denetimlerinin 2010’dan itibaren Sayıştay’ca yapılmasını” öngörüyordu. 8. madde reddedilerek paketten düşünce, geçici 18. maddenin de bir hükmü kalmadı. AK Parti kurmayları bu maddenin görüşülmesi öncesi önerge vererek geri çekebileceklerini ya da Başkanlık Divanı’nın 8. maddenin oylama sonucuna göre bu maddenin görüşülemeyeceğini ifade edebileceğini belirttiler.
Ak Parti’de ‘fireci’ avı başladı
Siyasİ parti kapatmalarıyla ilgili madde, AK Parti’deki fireleri de ortaya çıkarmış oldu. TBMM Başkanı’nın oy kullanma hakkı olmadığı için AKP’den oylamaya 335 milletvekili katıldı.
Listede kimler var
Oylarının niteliği bilinmese de DP milletvekili Mesut Yılmaz ile bağımsızlardan Mücahit Pehlivan, Seyyid Eyüboğlu, Zekai Özcan, Yaşar Öztürk oylamaya katıldı. 327 kabul oyu çıktığı dikkate alındığında, AK Parti’nin 8 ila 12 arasında vekil firesi olduğu ortaya çıktı. AK Parti Ankara Milletvekili Faruk Koca’nın, teklifin diğer maddelerinin oylamasını takip ederken, bir kağıda, aralarında Vahit Erdem, Köksal Toptan, Murat Başesgioğlu, Reha Çamuroğlu, Kürşat Tüzmen’in de aralarında bulundugu bir grup AK Partili’nin isimlerini yazması, “AK Parti, fire hesabı yapıyor” yorumlarına neden oldu.
Paketin 2. tur oylamaları öncesinde geçen Pazar günü parti grubunu toplayan Başbakan Erdoğan, sürpriz bir karar aldı ve bugün grubu yeniden toplamaya karar verdi. AKP grubu bugün saat 11.30’da toplanacak. Erdoğan’ın fireler konusunda uyarması bekleniyor.
İktidarda matem, muhalefette bayram
BAŞBAKAN Erdoğan, 8. madde için oyunu kullandıktan sonra, iktidar kulisi tarafında bulunan TBMM bahçesine çıkarak burada ağaçların altında beraberindeki milletvekilleriyle sohbet ederek, tasnif işleminin tamamlanmasını beklemeye başladı. Genel Kurul’da oyların sayımı sürerken, Başkanlık Divanı kürsüsü önünde iktidar ve muhalefet milletvekillerinin yığılması ve sonucun açıklanmasının gecikmesi, kuliste ekranlardan sonucun açıklanmasını bekleyen iktidar milletvekilleri için, ilk uyarı sinyali oldu. Divandaki tabloyu gören çok sayıda iktidar milletvekili hızla Genel Kurul’a girerek sonuca ilişkin bilgi almaya çalıştılar. Ardından da kulislere hızla maddenin 327 oy ile reddedildiği bilgisi yayıldı. Kulisten “çıt” sesi bile çıkmazken, bu sırada AK Parti Grup Başkanvekilleri Suat Kılıç, Bekir Bozdağ, Mustafa Elitaş sırayla Genel Kurul’dan çıkarak, başları öne eğik biçimde bahçeye çıktılar ve resmi sonucu bahçede oturan Erdoğan’a bizzat verdiler. Bu sırada yine onlarca insanın bulunduğu bahçeye sessizliğin hakim olması dikkat çekti.
HOOOP, BASKET…
Bağımsız Milletvekili Mesut Yılmaz’ın siyasi parti kapatmalarını düzenleyen 8. maddenin gizli oylamasında oy kullanma kabinine girmeyerek, açıkta oy kullanması dikkat çekti.
7. MADDE GREV VE LOKAVT HAKKI
İlk tur oylama
Katılım: 408
Kabul: 335
Ret: 69
Çekimser: 3
Boş: 1
İkinci tur oylama
Katılım: 409
Kabul: 337
Ret: 71
Boş: 1
Çekimser: –
8. MADDE PARTİ KAPATMA DAVALARI
İlk tur oylama
Katılım: 414
Kabul: 337
Ret: 72
Çekimser: 5
Boş: –
Geçersiz: –
İkinci tur oylama
Katılım: 410
Kabul: 327
Ret: 76
Çekimser: 2
Boş: 3
Geçersiz: 2
9. MADDE OMBUDSMANLIK
İlk tur oylama
Katılım: 408
Kabul: 334
Ret: 72
Çekimser: 2
Boş: –
Geçersiz: –
İkinci tur oylama
Katılım: 409
Kabul: 340
Ret: 69
Çekimser: 2
Boş: –
10. MADDE VEKİLLİĞİN DÜŞMESİ
İlk tur oylama
Katılım: 408
Kabul: 335
Ret: 70
Boş: –
Çekimser: 3
İkinci tur oylama
Katılım: 409
Kabul: 335
Ret: 73
Boş: 1