Sendikaların, polisin müdahelesine maruz kaldığı Torba yasa tasarısında “kritik” maddeler bir bir geçiyor.
Vergi ile sosyal güvenlik prim alacaklarını yeniden yapılandırmayı amaçlayan Torba yasa tasarısının çalışma hayatına ilişkin düzenlemeler içeren, 3. ve 4. bölümünde yer alan 18 madde kabul edildi.
Genel kurulda kabul edilen ve sendikaların karşı çıktığı maddeler şöyle:
ESNEK ÇALIŞMA MODELLERİ
-Esnek çalışma modellerine yasal dayanam oluşturuldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın sendikalardan gizli hazırladığı “Ulusal İstihdam Stratejisinde Öngörülen Kanun Değişiklikleri” adlı çalışmada yer alan
“Evden çalışma”, ”uzaktan çalışma” ve ”çağrı üzerine çalışma” gibi esnek çalışma modelleri yasal dayanağa kavuşturuluyor. Tasarıda .u çalışma modellerinin usul ve esasları belirleniyor.
DENEME VE DENKLEŞTİRME SÜRELERİ
-İşe alınacakların deneme süresi 2 ay, ilk defa işe alınacakların deneme süresi ise 4 ay olacak. 2 aylık süre, toplu iş sözleşmesiyle 4 aya kadar uzatılabilecek.
-Turizm sektöründe 2 ay olan denkleştirme süresi toplu iş sözleşmesi ile 4 aya kadar çıkarılabilecek.
Erken doğum yapan kadın işçi doğumdan önce kullanamadığı izni doğum sonrasında kullanabilecek. 8 hafta olan iznin kullanılmayan süresi yine 8 hafta olan doğum sonrası izne eklenecek.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ FON’DAN
Hükümetin ekonomik krizin en yoğun hissedildiği dönemde uyguladığı kısa çalışma ödeneğinin uygulama alanı genişletiliyor. Buna göre, “genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz” nedeniyle haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması, işyerinin faaliyetinin kısmen veya geçici olarak durdurulması hallerinde işyerinde 3 ayı aşmamak üzere kısa çalışma yapılabilecek. Kısa çalışma ödeneği İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
-Ödenek, günlük brüt ücretin yüzde 60’ı oranında olacak. Miktar, asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, kısa çalışma ödeneğinin süresini 6 aya kadar uzatmaya yetkili olacak.
-Tasarı ile 31 Aralık 2015 tarihine kadar ilk defa işe alınacak her bir sigortalı için özel sektör işverenine sigorta primi desteği getiriliyor.
Buna göre, 31 Aralık 2015 tarihine kadar işe alınan sigortalının sigorta primlerinin işverene ait tutarı işe alındıktan sonra belirli sürelerle İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.
İŞSİZLİK SİGORTASI FONU
-Daha önce GAP’a ayrılan İşsizlik Sigortası Fonu’nun bir önceki yıl prim gelirlerinin yüzde 30’u, istihdamı artırmaya yönelik politika ve tedbirleri uygulamak, istihdamı koruyucu tedbirler almak, işe yerleştirme ve danışmanlık hizmetleri temin etmek amacıyla kullanılabilecek. Bakanlar Kurulu, bu oranı yarı oranında artırabilecek.
-Kısmi süreli çalışanların işsizlik ödeneğinden yararlanabilmelerine engel teşkil eden düzenleme, İşsizlik Sigortası Kanunundan çıkarılıyor. Buna göre, “hizmet akitlerinin sona ermesinden önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olma” koşulu kaldırılıyor.
Sendikalar, İşsizlik Sigortası Fonu’nun, sadece yüzde 3’lük bölümünün işçilere ayrılmasına tepki gösteriyor.
STAJ SÖMÜRÜSÜ
-Meslek liseli öğrencilerin staj yapabilecekleri işletmelere, 10 işçiden fazla işçi çalıştıran işletmeler de staj kapsamına alınıyor.
10 işçiden fazla işçi çalıştıran işletmeler, staj yapan meslek liseli öğrencilere asgari ücretin üçte birini verirken, 20’den fazla işçi çalıştıran yerlerin asgari ücretin üçte ikisini öğrencilere ücret olarak verecek. Sendikalar, bu maddeyi staj sömürüsünün genişlemesi olarak yorumluyor.
SİLİKOZİS İŞÇİLERİ “ÖZÜRLÜ”
-Silikozis hastalarına “meslekte kazanma gücünü” en az yüzde 15 kaybedenlere, Sosyal Güvenlik Kurumunca aylık bağlanacak. Bu kişilerin, tasarının yasalaşıp yayımlanmasından itibaren 3 ay içinde başvurmaları gerekecek.
Aylık almakta iken ölen silikozis hastasının eşine ve çocuklarına da aylık bağlanabilecek. Eş ve çocuklara bağlanacak aylıkların toplamı, hastanın kendisine bağlanan aylık tutarı geçemeyecek. Bu şekilde aylık alanların çalışmaya başlamaları halinde, aylıkları kesilecek.
YEŞİL KARTLAR ASKIYA ALINIYOR
-Yeşil kart sahibinin, sigortalı olarak işe başlaması ve genel sağlık hizmetleri sigortasından yararlanması halinde kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yeşil kartları askıya alınacak.
12 EYLÜL MAĞDURLARI HALA MAĞDUR
-12 Eylül mağdurlarının, gözaltında veya cezaevinde geçen süreleri için borçlanabilmesine imkan sağlandı. Buna göre, sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönetime el koyduğu 12 Eylül 1980’den sonra haklarında kovuşturmaya yer olmadığına ya da beraatlerine karar verilenler, gözaltında ve tutuklulukta geçen süreleri için borçlanabilecek. Hakkında mahrumiyet kararı olanlar bu karardan yararlanamayacak.
Etha