• Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
    • Yaşam
    • Türkiye
    • Dünya
  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
    • Belgesel & Film
    • Eylem & Etkinlik
    • Fotoğraf & Karikatür
    • Kitap & Dergi
    • Müzik & Video
Adil Medya
  • Haziran 12, 2025
  • Yayın İlkeleri
  • Hakkımızda
  • Künye
  • İletişim
  • Güncel
  • Sağlık
  • Sağlık
Adil Medya
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
      Demiri tavında dövme vakti: Ermenistan

      Demiri tavında dövme vakti: Ermenistan

      Özel kalem kriz dinlemiyor: Kamudan 201 milyon TL’lik özel harcama

      Özel kalem kriz dinlemiyor: Kamudan 201 milyon TL’lik özel harcama

      Burs, ücretsiz yemek, kişisel koç: Dindar nesil için el yükselttiler

      Burs, ücretsiz yemek, kişisel koç: Dindar nesil için el yükselttiler

      DEM Parti'den İBB gözaltınlarına tepki: Ucuz bir siyasi propaganda

      DEM Parti'den İBB gözaltınlarına tepki: Ucuz bir siyasi propaganda

    • Yaşam
      Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek hayatını kaybetti

      Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek hayatını kaybetti

      Biberin Sırrı Çözüldü: Acı mı Tatlı mı Olduğunu Anlamanın Kolay Yolu!

      Biberin Sırrı Çözüldü: Acı mı Tatlı mı Olduğunu Anlamanın Kolay Yolu!

      Beyaz leblebi yemenin şaşırtıcı faydaları! O sorunları yok ediyor

      Beyaz leblebi yemenin şaşırtıcı faydaları! O sorunları yok ediyor

      Marmaray’da halk dalaşı

      Marmaray’da halk dalaşı

    • Türkiye
      Helva kavurmak suç oldu

      Helva kavurmak suç oldu

      Kimseyi arkada bırakamayız

      Kimseyi arkada bırakamayız

      Bakanlık 'sahte bal' markasını ifşa etti: İçinden hile çıktı!

      Bakanlık 'sahte bal' markasını ifşa etti: İçinden hile çıktı!

      İSİG: Mayıs ayında en az 177 işçi öldü

      İSİG: Mayıs ayında en az 177 işçi öldü

    • Dünya
      Suriye'de cihatçı HTŞ yönetimi, halk plajlarında kadınların bikini ve mayo giymesini yasakladı

      Suriye'de cihatçı HTŞ yönetimi, halk plajlarında kadınların bikini ve mayo giymesini yasakladı

      Avusturya'da okulda silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var

      Avusturya'da okulda silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var

      Türkiye sınırından Kobane'deki çiftçilere ateş açıldı

      Türkiye sınırından Kobane'deki çiftçilere ateş açıldı

      Suriye’deki korsan, mihraptaki imam ve ümitvar Abdi

      Suriye’deki korsan, mihraptaki imam ve ümitvar Abdi

  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
      Demiri tavında dövme vakti: Ermenistan

      Demiri tavında dövme vakti: Ermenistan

      Helva kavurmak suç oldu

      Helva kavurmak suç oldu

      Kimseyi arkada bırakamayız

      Kimseyi arkada bırakamayız

      Özel kalem kriz dinlemiyor: Kamudan 201 milyon TL’lik özel harcama

      Özel kalem kriz dinlemiyor: Kamudan 201 milyon TL’lik özel harcama

    • Belgesel & Film
      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

    • Eylem & Etkinlik
      Üçüncü Dünya Savaşı

      Üçüncü Dünya Savaşı

      Deniz Gezmiş - Metin Yüksel Birlikte Anılıyor

      Deniz Gezmiş - Metin Yüksel Birlikte Anılıyor

      Bizi uyutamazsınız; bu zulüm ne unutulur ne de affedilir!

      Bizi uyutamazsınız; bu zulüm ne unutulur ne de affedilir!

      Anayasal Düzen ve Adalet Devleti paneli

      Anayasal Düzen ve Adalet Devleti paneli

    • Fotoğraf & Karikatür
      Metafor

      Metafor

      Günün karikatürü

      Günün karikatürü

      LeMan'dan İsrail kapağı: Hangi hayvan hastaneleri vurur ki?

      LeMan'dan İsrail kapağı: Hangi hayvan hastaneleri vurur ki?

      Uykusuz bu hafta kapağına TOKİ'yi taşıdı

      Uykusuz bu hafta kapağına TOKİ'yi taşıdı

    • Kitap & Dergi
      Kadire Bozkurt: Ben yazarken okur henüz yoktur

      Kadire Bozkurt: Ben yazarken okur henüz yoktur

      Fuat Sürmeli'nin Yeni Kitabı Raflarda: “GÖLGEDEKİ GERÇEK”

      Fuat Sürmeli'nin Yeni Kitabı Raflarda: “GÖLGEDEKİ GERÇEK”

      Kitap toplama düşkünlüğü

      Kitap toplama düşkünlüğü

      Kitapların yalnızlığı

      Kitapların yalnızlığı

    • Müzik & Video
      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

Şili darbesindeki Alman parmağı

Şili darbesindeki Alman parmağı

Eylül 18, 2023 Dünya, Gündem 0 comments

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest

Colonia Dignidad’da öldürülen bazı devrimcilerin bulunduğu toplu mezar | Fotoğraf: Zazil-Ha Troncoso 2/ Wikimedia Commons (CC BY-SA 4.0

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Şili’de 11 Eylül 1973’de gerçekleşen askeri faşist darbenin 50. yılı, Almanya’da özellikle sol-ilerici kesimler tarafından öncesine göre çok daha fazla mercek altına alındı. Junge Welt, Neues Deutschland ve Die Tageszeitung gazeteleri hazırladıkları özel sayfalarda darbe öncesi ve sonrasında yaşananları farklı boyutlarıyla inceledi.

Latin Amerika’nın makus kaderi bakımından adeta bir dönüm noktası olan, parlamenter yoldan sosyalizme geçişi savunan Devlet Başkanı Salvador Allende’ye karşı yapılan darbenin arkasında elbette en başta ABD emperyalizmi, onun bakır tekelleri ve dönemin Devlet Başkanı Nixon, Güvenlik Danışmanı Henry Kissenger ve ekibi vardı. Darbenin ABD’de planlandığı artık sır değil. Bu nedenle, her yıl dönümünde ABD’nin hesap vermesi gerektiğini ısrarla vurgulamak gerekiyor. Denilebilir ki; ABD olmadan başında faşist Agusto Pinochet’in olduğu Şili ordusu, sosyalist Allende’ye darbe yapmayacaktı ya da yapamayacaktı.

Ancak ABD’nin en büyük suçlu olduğu faşist darbede diğer kapitalist ülkeler masum değil. Soğuk Savaş denkleminin bir parçası olarak bütün kapitalist blok “bizim çocuklar” dediği darbecilerin yanındaydı. Pinochet’e destek verdiler. Darbe sonrasında da faşist rejimle ilişkilerini normal bir şekilde sürdürdüler.

Bunların başında dönemin Federal Almanya Cumhuriyeti de vardı. Belki de ABD’den sonra en fazla darbede parmağı olan ikinci ülke olarak… Zira Almanya darbeci generallere sadece siyasi destek vermekle kalmadı, askeri, maddi ve personel yardımında da bulundu.

ALMAN TARİKATI ‘COLONIA DIGNIDAD’

Darbenin 50. yılında gün ışığına çıkan yeni belgeler Almanya’nın sorumluluğunu somut olarak ortaya koyuyor. Almanya’nın darbedeki rolünün en önemli ayaklarından birisi, Şili’nin başkenti Santiago’ya 400 km uzaklıkta, 30 bin metrekarelik bir arazi üzerinde kurulan Colonia Dignidad (Haysiyet Kolonisi) tarikatı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Hitler ordusunda Belçika cephesinde yer alan Papaz Paul Schaefer, savaş bittikten sonra bir kilisede papazlık yapmaya başladı. Ancak bir süre sonra çocuk tacizcisi olduğu ortaya çıkınca hakkında dava açıldı ve mahkum oldu.

Tutuklanmadan önce Ortadoğu’ya giden Schaefer, ardından Şili’ye geçti. Kurduğu bağlantılar sayesinde 1961’de söz konusu büyük araziyi aldı ve tarikatını burada kurdu. Daha önce Hitler ordusunda yer alan, savaş suçu işleyen birçok faşist ordu mensubu aralarında Şili ve Arjantin’in de olduğu Latin Amerika ülkesine kaçmıştı. Bunların bir kısmı daha sonra Schaefer’in başını çektiği tarikata katıldı. Tarikatın Almanya’daki en açık savunucusu ise aşırı sağ-muhafazakar Bavyera Başbakanı (1978-88) ve Savunma Bakanı Franz-Josef Strauß (1956-62) idi.

Çocuk tacizlerine Şili’de kurduğu bu tarikatta devam eden Schaefer, hem buradaki faşist generaller hem de Alman Haberalma Teşkilatı (BND) ile bağlantı içerisindeydi. WDR’de yayımlanan “Feature” programında Winfried Huismann, BND’nin Krefeld’deki “Merex AG” firması üzerinden Colonia Dignidad tarikatına silah gönderdiğini belgesiyle birlikte yayımladı.

Darbe öncesinde Latin Amerika’daki faşist Almanların buluşma merkezi haline gelen Colonia Dignidad, darbe gününden itibaren sosyalistlere işkence merkezine dönüştü. Çok sayıda komünistin, sosyalistin buraya götürülerek işkence yapıldığını, bugün yaşayan tanıklar anlatmaya devam ediyor. Alman devleti de bu tarikat üzerinden sürece böylece müdahil oldu.

Daha sonra adı “Villa Baviera” olarak değiştirilen Colonia Dignidad’ın merkezi halen Bavyera tarzı yemeklerin verildiği, eğlencelerin düzenlendiği bir restoran. Bunun bir müze, anıt yeri yapılması konusunda 2016’dan bu yana süren girişimler ve hazırlıklara Alman Dışişleri Bakanlığı engel olmaya devam ediyor. Öncekiler gibi, Yeşiller Üyesi ve Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da “Villa Baviera”nın müze haline getirilmesine yanaşmıyor.

BND’NİN LATİN AMERİKA’DA KOMÜNİZMLE MÜCADELE NEFERİ: RAUFF

Almanya’nın Şili darbesindeki parmağı elbette sadece Colonia Dignidad ile sınırlı değil. Hitler faşizmi döneminde Hücum Kıtaları (SS) üyesi olan, savaş bittikten sonra savaş suçlusu olarak aranmaya başlanan Walther Rauff, kaçtığı Latin Amerika’da BND ajanı olarak çalıştı. Hitlerin ordusunda Doğu Cephesi’nde general olarak görev yapan Reihnard Gehlen tarafından kurulan BND’nin bir üyesi olarak Rauff, gittiği Ekvador’da Şili Askeri Ataşesi Pinochet ile tanıştı ve dostlukları zamanla gelişti. Sonra da Pinochet tarafından Şili’ye götürülerek sosyalistlere karşı mücadelede istihbaratta kullanıldı.

Bugün halen yaşayan tanıkların anlatımlarına göre Eski SS Üyesi Rauff, darbecilerin yanında çok önemli görevler üstlendi. Hitler faşizmi döneminde antifaşistlere, komünistlere yapılan işkence ve öldürme metotlarını kullandı. Şili istihbarat örgütü DINA Başkanı General Manuel Contreas, “El Chacal” (Çakal) lakabı taktığı Rauff ile, “paket” dediği muhaliflerin nasıl yok edilmesi gerektiğinin planlarını yaptı. Contreas’ın Colonia Dignidad ile de çok sıkı ilişkileri bulunuyordu. BND her ne kadar 1958’de görev verdiği Rauff ile bağlantının 1962’de kesildiğini ileri sürse de aslında bağlantı hiç kesilmedi.

Wilfried Huismann’ın Alman birinci televizyon kanalı ARD’nin internet sitesi “Tagesschau” için kaleme aldığı “Pinochet’in Alman babası” (Pinochets deutscher Pate) başlıklı yazıda Rauff’un yardımıyla yapılanlar arasında ülkenin güneyinde bulunan “Chacabuca”daki 1200 kişilik toplama kampının kurulması da yer alıyor. O vakit kampta tutulan devrimcilerin anlattığına göre kampta yetkili olanlardan birisi de Alman’dı. Adı da “General van Nordenflycht” idi.

Huismann’ın yazdığına göre 1945’ten sonra 1000 kadar SS, SA ve Gestapo üyesi Şili’ye kaçtı ve burada devlet içinde görev almaya başladı. Buradan Şili’de DINA’yı Nazilerin kurduğu anlaşılıyor.

ALMANYA SORUMLULUKTAN KAÇAMAZ

Görüldüğü gibi Alman faşistleri ve sermayesi sadece Alman halkının başına bela olmadılar, dünyanın diğer ülkelerinde de ağır insanlık dışı suçlar işlediler. BND ve Colonia Dignidad üzerinden verilen destek, Federal Almanya Cumhuriyeti’nin de bu suça ortak olduğunu açık olarak gösteriyor.

İlk olarak 2016’da, şimdiki Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, dışişleri bakanlığının Colonia Dignidad konusunda hata yaptığını söylemişti. 2019’da da Colonia Dignidad kurbanlarına 10 bin avroya kadar tazminat ödenmesi vaadiyle meclis bir yardım fonu kurmuştu.

Ancak Almanya, sorumluluk açısından bundan daha fazla ileriye gitmedi.

Eski Colonia Dignidad, şimdiki “Villa Baviera”nın yerini satın alarak anıt-müze yapmak yetmez, ki ona da yanaşılmıyor. Darbe sırasında ve sonrasında doğrudan Almanya’nın parmağının olduğu yerlerde mağdur olanlara tazminat ödenmeli, onurlandırılmalı. Aradan 50 yıl geçtiği halde yaklaşık 1500 devrimcinin akıbeti halen aydınlığa kavuşturulamadığı için yakınları izlerini sürmeye devam ediyor. Bunların büyük bir kısmının Nazi metotlarıyla katledildiği ve en az 300 kişinin kurulan krematoryumlarda yakıldığı tahmin ediliyor.

İnsanlık düşmanı faşizmle, onu uygulayanlarla ancak bu şekilde yüzleşilebilir. Aksi, sorumluluktan kaçmaktan başka bir şey değil.

  • Kaynak Evrensel

Yorumunuzu bırakın


İlgili Haberler

Suriye'de cihatçı HTŞ yönetimi, halk plajlarında kadınların bikini ve mayo giymesini yasakladı Dünya
Haziran 12, 2025

Suriye'de cihatçı HTŞ yönetimi, halk plajlarında kadınların bikini ve mayo giymesini yasakladı

İşçi düşmanı ülkeler liginin gediklisi: Ülkede işçi hakları tehdit altında Emek
Haziran 11, 2025

İşçi düşmanı ülkeler liginin gediklisi: Ülkede işçi hakları tehdit altında

Avusturya'da okulda silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var Dünya
Haziran 10, 2025

Avusturya'da okulda silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var

ZAMAN AKIŞI

Haz 12 10:53
Arkasayfa

Demiri tavında dövme vakti: Ermenistan

Haz 12 10:50
Kültür & Sanat

Şarkılar türküler Can Atalay için

Haz 12 10:17
Ekonomi

Nisanda sanayi üretiminde korkutan düşüş

Haz 12 10:14
Ekonomi

Zirai don kuru kayısıyı sert vurdu

Haz 12 10:09
Gündem

Suriye’de cihatçı HTŞ yönetimi, halk plajlarında kadınların bikini ve mayo giymesini yasakladı

Haz 12 09:45
Eğitim

Helva kavurmak suç oldu

Haz 12 09:40
Arkasayfa

Kimseyi arkada bırakamayız

Haz 11 14:05
Ekonomi

5 yıllık tazminatla ev alınıyordu şimdi böyle bir şey mümkün mü?

Haz 11 13:33
Sağlık

Bakanlık ‘sahte bal’ markasını ifşa etti: İçinden hile çıktı!

Haz 11 13:21
Ekonomi

İPA: İstanbul halkının gündemi ekonomi, İmamoğlu ve deprem

Haz 11 11:05
Emek

İSİG: Mayıs ayında en az 177 işçi öldü

Haz 11 10:23
Ekonomi

Asgari ücretli ve emekliye ne kadar zam verilecek! Ünlü ekonomist konuşulan rakamı açıkladı

Haz 11 09:50
Emek

İşçi düşmanı ülkeler liginin gediklisi: Ülkede işçi hakları tehdit altında

Haz 11 09:48
Arkasayfa

Özel kalem kriz dinlemiyor: Kamudan 201 milyon TL’lik özel harcama

Haz 11 09:42
Arkasayfa

Sanki iyilik, tası tarağı toplayıp gitti

Haz 10 14:11
Gündem

Avusturya’da okulda silahlı saldırı: Ölü ve yaralılar var

Haz 10 13:58
Ekonomi

Edirne’de baklavalar tezgahta kaldı: ‘Kampanya yaptık, yine de alamadılar’

Haz 10 13:49
Ekonomi

Temmuz ayında sıfır zam tehlikesi: 2.5 milyon emekli etkilenecek!

Haz 10 11:48
Gündem

Oğlunun paylaşımı gündem olmuştu… İpek Atayman’dan Adalet Bakanı’na çağrı: ‘Bu işkenceye son verin’

Haz 10 11:30
Arkasayfa

Burs, ücretsiz yemek, kişisel koç: Dindar nesil için el yükselttiler

Haz 10 10:04
Gündem

Türkiye sınırından Kobane’deki çiftçilere ateş açıldı

Haz 10 10:01
Ekonomi

Finansal İstikrar Raporu ve riskler

Haz 10 09:47
Ekoloji

Su İçiyoruz, Plastik de! Mikroplastik Krizi Derinleşiyor

Haz 10 09:35
Bilim & Teknoloji

Yapay Zeka Artık Kod Yazıyor, Resim Çiziyor, Şirket Yönetiyor: Gelecek Geldi!

Haz 10 09:34
Ekonomi

Ticarette karşılıksız çek senet dönemi

Haz 9 19:32
Gündem

Ferdi Zeyrek’in ardından taziye çok sayıda taziye mesajı: En yakınımızı, en iyimizi, en çalışkanımızı yitirdik

Haz 9 19:30
Gündem

Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek hayatını kaybetti

Haz 7 12:18
Arkasayfa

İslam: Fıtratla Buluşan Hakikat

Haz 5 16:03
Gündem

Araştırmacı yazar Hüseyin Anıl Aslan “Din ve Milliyetçilik konuları hakkında büyük yanılgılarımız var”

Haz 5 12:14
Kültür & Sanat

Sinema salonarında bu hafta: Gerilimden aksiyona, komediden korkuya 7 film…