Galataport’un da bulunduğu hat halka açık değil. Denizin görülebildiği tek alanın büyük bir kısmı ise yüksek yapılan Kabataş Transfer Merkezi’yle kapatıldı. Prof. Dr. Yalçıntan “Bölgede 8-9 yıldır süren ve bir türlü bitmeyen bir inşaat var. İstanbul’un en güzel manzarasını boğazı kapatıyorsunuz” dedi.
Gökay BAŞCAN
İstanbul Boğazda 1,2 kilometrelik uzunluktaki alanı kaplayan Galataport’un deniz kenarına havuz yapmasıyla birlikte kıyıların işgali yeniden gündeme geldi. Karaköy’de bulunan Galataport’un halkın kullanıma kapandığı alandan Beşiktaş İskelesi’ne kadar denizi gören yer neredeyse kalmadı. Öte yandan aynı hatta tartışmalı diğer yer ise Kabataş Transfer Merkezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin dibindeki deniz görülebilecek tek alana yapılan yüksek yapı ise kıyıdan yürüyenlerin deniz manzarası kapatıldı. Ayrıca bölgede yaklaşık 8-9 yıldır süren inşaata ve yarattığı sorunlara bölge halkı tepkili.
Osmanlı’daki yalı kültürü Boğaz’ın iki yakasını yıllar içerisinde kuşatırken kalan son kıyılar da AKP döneminde yandaşlara peşkeş çekildi. Daha önce defalarca iptal edilen projeye ilişkin 2013’te bugünkü ‘Galataport‘ ismiyle çıkılan ihaleyi 702 milyon dolarla Doğuş Holding kazandı. Galataport projesi, Karaköy rıhtımından Fındıklı’daki Mimar Sinan Üniversitesi’ne kadar olan 1,2 kilometrelik sahil şeridi ve 400 bin metrekarelik alanı kapsıyor. İçerisine oteller, lüks restoranlar ve kafeler açılan kıyı halkın kullanımına kapatan Galataport’ta ‘zenginler için yeni bir yaşam alanı’ kuruldu.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TMMOB’ye bağlı odaların açtığı dava sonucunda projenin durdurulmasına ilişkin hakimleri hedef göstererek şu ifadeleri kullanmıştı: “Peki, yargıç hıyanet-i vataniye içinde olursa nedir? Bir yargıç söylemişti, vicdanıyla cüzdanı arasında diye. Herhalde böyle bir şey var burada. Birileri cüzdanı bir yerde unutmuş. Vicdan da olmayınca böyle şeyler doğuyor.”
Aynı güzergahta diğer bir sorun ise Eski İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Kadir Topbaş döneminde çalışmalarına başlanan “Kabataş Meydan Düzenlemesi ve Transfer Merkezi Projesi.” 2009 yılında kamuoyunda bilinen adıyla “Martı Projesi” revize edilerek İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu döneminde yeniden başlandı. Temmuz 2020’de İBB’nin talebiyle Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden akademisyenlerin yürütücülüğünde katılımcı bir süreç başladı. Ancak süreç sonlandırılarak proje IND Mimarlık isimli ofise ihale edildi. Başta Kent Savunması olmak üzere doğa savunucuları katılımcı sürecin bertaraf edildiğini, tüm çalışmaların kağıt üstünde kaldığını belirterek eleştirilerde bulundu.
KIYI YILLARDIR İNŞAAT ALANI
Karaköy’den Beşiktaş’a kadar kıyıdan yürüyerek sahili görebileceğimiz tek alanda 11 metre yüksekliğinde ve metrelerce uzunlukta bir yapının inşaatı beraberindeki metro ve Kabataş transfer merkeziyle birlikte sürüyor. Projenin sürüncemede kalması, yeniden ihale edilmesi derken aradan geçen 8-9 yıldır bölgede inşaat bitmedi. Geçen süre içerisinde inşaatın bölgede yarattığı sorunlar tepkilere neden oldu. Ayrıca inşaat süresi boyunca bölgede sahilin görülebildiği tek yer olan Fındıklı Parkı’nın önemli bir bölümü de kapatıldı.
BÖLGEDEKİ TEK YEŞİL ALAN KAPALI
Ana kampüsü hemen inşaatın yanında olan Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Prof. Dr. Murat Yalçıntan ile bölgeyi gezdik. Daha önce birçok dersin de işlendiği Fındıklı Parkı’nın inşaatlar nedeniyle 8-9 yıldır kapalı olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Yalçıntan, “Bölgedeki tek yeşil alan kapalı. 8-9 yıldır kamyonların arasında yürüyor, tozunu toprağıyla uğraşıyoruz. İmamoğlu geldikten sonra projeyi beğenmediği için yeni bir süreç işletildi. Bizim üniversiteden bir grup hocanın da içerisinde bulunduğu katılımcı bir süreç işletildi ancak sonra bir mimar arkadaşa verdiler projeyi” dedi.
Bölge halkının yeterince bilgilendirilmediğini ifade eden Prof. Dr. Yalçıntan, “Yurttaşa anlatmanız gerekiyor, burada üstün kamu yararı var ve şu kadar sürecek inşaat. Sonunda da ortaya bu çıkacak. Ancak insanlar ne zaman biteceğini, ne olacağını bilmeden yıllarca çamurun, tozun içinde yaşadı. Denizden uzak, yol olmayan inşaat sahalarından geçmeye çalıştı” diye konuştu.
BOĞAZ MANZARASINI KAPATIYORSUNUZ
Konuyu tasarım açısından değerlendirmediğini belirten Prof. Dr. Yalçıntan, “Ben bu projelerde sonuçtan ziyade sürece bakarım, ona saygı gösteririm. Ama burada süreç doğru yürütülmediği için çıkan ürüne de saygı gösteremiyorsun. Yani İstanbul’un tartışmasız en güzel yanı boğazı. Siz boğazı kapatıyorsunuz. Bu hatta denizi görebildiğin tek alanda manzara için insanları tırmandırıyorsunuz. Karaköy’den bu yana kapalı deniz manzarasını bu tasarımla birlikte en az 300 metre daha kapatıyorsunuz” ifadelerini kullandı.