Ortadoğu’dan Afrika’ya isyan coğrafyasında dün yaşanan gelişmelerden özetler… Libya’da Bingazi’den sonra isyan başkent Trablus sokaklarında. Bahreyn’de kralın diyalog çağrısına rağmen onbinlerce kişi Manama’nın ‘Tahrir’i İnci Meydanı’nı terk etmiyor. Yemen’de beşkent Sana, Taiz ve Aden’de gösteriler tüm hızıyla sürerken Devlet Başkanı’nın diyalog çağrısı karşılık bulmadı. Fas’ta Kral, pazar günü düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerin ardından yaptığı açıklamada gösteriler için “demagoji” dedi. İngiltere Başbakanı’nın ziyaret ettiği Mısır bugün yeni bir gösteriye hazırlanıyor. Sudan’da El-Beşir açıkladı: Bir daha dönem aday değilim. İran’da gösteriler sürüyor.
LİBYA
Libya’nın en büyük ikinci kenti olan Bingazi’de altı gündür devam eden ve yüzlerce kişinin yaşamına mal olan isyan dün başkent Trablus’a sıçradı.
42 yıldır ülkenin başında bulunan Muammer Kaffadi’nin oğlunun televizyonlarda yayınlanan “iç savaş” tehdidinin ardından, Kaffadi’ye bağlı güçler dün başkentte terör estirdi. Helikopterlerin ve savaş uçaklarının eşlik ettiği saldırılarda, güvenlik güçleri ile kamyonlarla ve uçaklarla başkente getirilen paralı askerler, halkın üzerine rastgele ateş açtı.
Libya’da yaşanan katliam tüm şiddetiyle devam ederken Kaddafi’ye bağlı güçler arasında gerçekleşen istifalar ise yayılıyor. Aralarında bakanların ve yurtdışı temsilcilerin bulunduğu bazı üst düzey yetkililerin yaşanan vahşet nedeniyle istifa ediyorlar. Ordu içerisinde istifaların ve itaatsizliğin yayıldığı da gelen bilgiler arasında.
Libya’da isyanın beşiği olan Bingazi ise hala halkın kontrolünde. Dün kentte bulunan adliye sarayı üzerindeki Libya bayrağı indirilirken, yerine bağımsızlık bayrağı dalgalandırıldı. Halk, Bingazi’de rejimin devrilmesini kutluyor.
BAHREYN
Geçtiğimiz hafta içerisinde şiddet olaylarına sahne olan Bahreyn’de hükümet karşıtı isyanın merkezi olan İnci Meydanı’nda toplanan kalabalığın sayısı her geçen gün artıyor.
Ordunun geri çekilmesiyle alanı yeniden zapt eden on binlerce gösterici, kralın diyalog çağrısına, 40 yıldır görevde olan başbakanın istifası ve hükümetin dağıtılması talebini dillendirerek cevap veriyor.
6 kişinin yaşamını yitirdiği, yüzlercesinin yaralandığı ve çok sayıda kişiden hala haber alınamayan ülkede, muhalifler bugün büyük bir gösteriye hazırlanıyor.
YEMEN
Yemen’de 32 yıldır Devlet Başkanlığı görevini yürüten Ali Abdullah Salih, dün muhalefete diyalog çağrısında bulundu. Muhalefet ise yayınladığı ortak açıklmayla Salih’in çağrısını samimi bulmadığını açıkladı.
On gündür başını üniversite öğrencilerinin çektiği protesto gösterilerine sahne olan başkent Sana’da öğrenciler, üniversite yakınlarında bir kamp kurdu. Muhalif partiler yayınladıkları ortak açıklamayla hükümet yanlıları ve güvenlik güçlerinin gençlere uyguladığı saldırıları kınayarak öğrencilerin yanında olduğunu açıkladı.
Taiz kentinde Mübarek’in devrilmesinin ardından başlayan oturma eylemi ise sürüyor. Göstericilerin kentte kurduğu kampta onbinlerce kişinin bulunduğu ifade ediliyor.
Ülkenin ayrılık yanlısı Güney’inde bulunan Aden kentinde ise, önceki gün ayrılıkçı hareketin liderlerinden Hasan Baoum’un tutuklanmasının ardından halk sokakta. Güvenlik güçleri ile ayrılık yanlıları arasında dün şiddetli çatışmaların yaşandığı kentte iki göstericinin yaşamını yitirdiği bildirildi.
Yemen’de gösterilerin zorla bastırılmaya çalışılması Salih’in partisinde de yankısını buldu. İktidar partisi 10 milletvekili dün istifa etti.
FAS
Pazar günü binlerce kişinin hükümetin değişmesi ve anayasal reform talebiyle sokaklara çıktığı Fas’ta, Kral 6. Muhammed dün yaptığı açıklamda, “demogoji”lere kulaklarının tıkalı olduğunu söyleyerek göstericilerin taleplerini görmezden geldi.
Göstericilerin talepleri arasında demokratik değişim, gıda fiyatlarının düşürülmesi, siyasi af, Berberilere haklarının verilmesi gibi bir dizi talep bulunuyor.
MISIR
Hüsnü Mübarek’in 11 Şubat’ta istifa etmesinin ardından ülkeye gerçekleşen en üst ziyaret İngiltere’den geldi. İngiltere Başbakanı David Cameron, Mübarek’in devamı niteliğindeki ordunun başındaki isim olan Tantavi ve Başbakan Şefik ile görüşürken, muhaliflerden hiçbiriyle temasta bulunmadı.
Öte yandan, Mısır Başsavcılığı, Mübarek ve ailesine ait yurtdışındaki mal varlıklarının dondurulması için harekete geçti. Savcılık, Dışişleri Bakanlığı’ndan gerekli temaslarda bulunmasını istedi. İsviçre hükümeti, geçtiğimiz hafta, ülkede bulunan ve Mübarek ailesine ait on milyonlarca dolar değerindeki mal varlığını dondurmuştu.
Ülkede gösteriler ise devam ediyor. “25 Ocak Koalisyonu” (Devrim Gençliği) adıyla bilinen gençlik hareketleri bugün direnişin adresi Tahrir Meydanı’nda kitlesel bir gösteri yapmaya hazırlanıyor. İnternette grup adına yayınlanan açıklamada, Yüksek Askeri Konsey’in Mısır halkının haklı taleplerini görmezden gelmesi ve eski rejimle ilişki kişilerin hala hükümette olması eleştirilerek sokağa çıkma çağrısı yapıldı.
SUDAN
20 yılı aşkın bir süredir Sudan’da devlet başkanlığı görevini sürdüren ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde soykırım suçlamasıyla karşı karşıya bulunan Ömer Hasan El-Beşir, görev süresinin sona erdiği 2015 yılında yeniden aday olmayacağını açıkladı.
Resmi açıklamaya rağmen, Arap dünyasının farklı yerlerinde yaşanan isyanlardan esinlenen Sudan gençliği El-Beşir’in bir an önce istifa etmesini istiyor.
Kuzey Sudan geçtiğimiz haftalarda binlerce gencin protesto gösterilerine sahne olmuştu. Güvenlik güçleri gösterilere müdahale etmiş, saldırılarda bir kişi ölürken çok sayıda kişi de yaralanmış veya tutuklanmıştı.
İRAN
Muhaliflerin gösterilerine sahne olan bir başka ülke olan İran’da, gösteriler ve güvenlik güçleri ile eylemciler arasındaki çatışmalar sürüyor.
Muhalif kaynaklar dün Şiraz Üniversitesi’nden bir öğrencinin polisle yaşanan çatışmalarda yaşamını yitirdiğini açıkladı. Yarı resmi haber ajansı ise iddiaları reddetti ve öğrencinin bir araba kazasında öldüğünü ileri sürdü.
etha