29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet, bugün 94. yılını doldurdu. AKP döneminde organize bir saldırıyla kazanımları bir bir tahrip edilen Cumhuriyet’i CHP, HDP ve ÖDP’nin temsilcileriyle konuştuk
HÜSEYİN ŞİMŞEK
Osmanlı Devleti’nin birinci dünya savaşında teslim olmasının ardından ülkeyi emperyalistlere peşkeş çekenlere karşı ilan edilen Cumhuriyet, 94’üncü yaşını doldurdu.
Cumhuriyet’in ilanının ardından gericilerin ve Osmanlı yanlılarının eski sisteme dönüş için sergilediği girişimlerin en ciddi boyutunu 2002 yılında iktidara gelen AKP sürdürmeye devam ediyor. Tartışmalı 16 Nisan Referandumu’nun ardından ‘başkanlık sistemi’nin kabul edilmesi ile birlikte Cumhuriyet’e yönelik saldırılar hiç olmadığı kadar ciddi bir hal aldı.
Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) Başkanlar Kurulu Üyesi Pelin Bektaş, CHP İzmir Milletvekili Zeynep Altıok ve HDP Meclis Grup Başkanvekili Ahmet Yıldırım, Cumhuriyet’in ilanının 94’üncü yılına ilişkin BirGün’e değerlendirmelerde bulundu.
İlerici değerler tasfiye edildi!
ÖDP Başkanlar Kurulu Üyesi Pelin Bektaş:
Cumhuriyet kendisinden önceki saltanat, hilafet rejimine karşı laiklik ve halk egemenliğine doğru atılmış ilerici bir hamle olarak gerçekleşti. Bu ilerici hamle, özellikle 1950’ler ile birlikte emperyalizmin yeni sömürgeci politikalarına bağımlılıkla şekillenen düzen içinde sağ siyasetler eliyle çürütüldü. Bugün artık AKP eliyle bu süreç radikal bir biçimde ileriye taşınarak Cumhuriyet’in ilerici değer, birikim ve kurumları büyük ölçüde tasfiye edildi.
Ancak devrimciler aşabilir
16 Nisan Referandumu ile birlikte Türkiye, faşist baskı politikalarına dayanılarak bir din devletine doğru sürükleniyor. Bu İslamcı faşizm karşısında Cumhuriyet’e sahip çıkmaya çalışan milyonların sorumluluğu bu düzene karşı birleşerek, örgütlenerek mücadele etmek olmalıdır. Cumhuriyet’in büyük oranda tasfiye olan kazanımlarını yeniden gerçek kılabilmek eskiye dönüşü savunarak değil ancak bugünkü düzenin karşısında ilerici, eşitlikçi bir düzen kurma mücadelesinin içerisinde mümkündür. Artık Türkiye’nin sol bir siyasete ihtiyacı var. Sağ anlayışların çürüttüğü Cumhuriyet değerlerinin yeniden üretilmesi de onu sahiplenerek aşacak devrimci bir anlayışla mümkün. Bugün ihtiyaç siyasal İslam’a karşı eşitlikçi, özgürlükçü, sosyal yeni bir Cumhuriyeti kurmaktır.
Pervasızca organize oldular
CHP İzmir Milletvekili Zeynep Altıok:
Geçtiğimiz 15 yıllık AKP ve saray iktidarında Cumhuriyet’e, laikliğe, demokrasiye, insan haklarına, kadına, çocuğa, öğrenciye, işçiye, köylüye ve muhalif olan herkese sistemli ve bilinçli bir saldırı söz konusu.
Cumhuriyet’e, laikliğe ve demokrasiye yönelik, gittikçe yoğunlaşan planlı saldırılar 94 yıllık tarihimizde görülmemiş şekilde pervasız bir biçimde organize oldu. İktidar mensupları başta olmak üzere yandaş medya ve birtakım tarikat ve gerici unsurların Atatürk’ün ilerici düşünce biçimine, laikliğe ve cumhuriyete yönelik sistemli karşı hareketi; kendisini en başta kadınlarımızda, çocuklarımızda, Cumhuriyet kazanımlarımızda, eğitimde ve kültürel hayatta hissettiriyor.
Özgür bir ülke için…
Bizim “yeni bir Türkiye’ye” ve ranta dayalı saltanat ve baskıcı rejime değil akıl ve bilim yolunda gelişen, üreten ve üretimiyle büyüyen özgür bir ülke için barışı ve eşitliği önceleyen yeni bir iktidara ihtiyacımız var. Bunu düşünmeli, çok çalışmalı ve mücadeleye devam etmeliyiz.
Temsili demokrasiye de dinamit kondu
HDP Grup Başkanvekili Ahmet Yıldırım:
Cumhuriyet’in ilk çeyrek yüzyılı tek partili dönemle geçti. Onun ardından 50’li yıllardan itibaren her on yılda bir ya askeri ya siyasi ya modern ya da post modern darbeler sığdırıldı. Cumhuriyet ilan edildi ama hiçbir zaman tam olarak demokratikleşmedi. O ülkeyi oluşturan cumhur, hiçbir zaman tam olarak mutlu olmadı, güçlü bir aidiyet hissedemedi. Tüm bunlar orta yerde duruyor.
Demokrasilerin en eksik olanı temsili demokrasidir. 16 Nisan’da temsili demokrasinin de altına dinamit konuldu. Eksik gedik Cumhuriyet, komaya sokuldu. Yaşanılan hal budur. Parlamento artık halk iradesinin tecelli ettiği, halkın sorunlarının tartışıldığı yer olmaktan çıktı. Parlamento artık bir televizyon stüdyosudur. Oraya çıkan hatipler, sadece ekranda yayımlanmak üzere konuşmalarını gerçekleştirdi.
Halk ellerinden alacak
Bütün bunlara rağmen biz siyasiler olarak sorumluluk mevkiindeyiz. Umudumuzu yitirmedik. Biz, bu halkın ferasetine inanıyoruz. Halk, bu çarpık zihniyete sahip iktidarın elinden Cumhuriyet’i alacak; çünkü bir ülkenin çağdaş kodlar üzerinden yönetimi, AKP’ye ve tek adama bırakılmayacak kadar ciddi bir iştir. İnanıyoruz ki halk, önümüzdeki dönem 16 Nisan günü içinde şaibe de olsa yapılan yanlışlığı görecek ve ciddi bir çıkışla 94 yıllık eksik Cumhuriyet’in telafisini yaparak ülkeyi demokratikleştirecektir.