İHD Diyarbakır Şubesi’nin yayımladığı raporda 48 çocuğun yaşam hakkının ihlal edildiği açıklandı. Eğitim Sen ise çocukların her geçen gün eğitimden daha fazla koparıldığına ve çocuk işçiliğine dikkat çekti.
20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’ne ilişkin çok sayıda kurum tarafından açıklamalar yapıldı. İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, “2022-2023 Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Hakları İhlalleri” raporunu açıkladı. Raporda ihlaller, “yaşam hakkına yönelik ihlaller” ve “çocukların özgürlüğü ve güvenliğine yönelik ihlaller” olmak üzere iki başlıkta ele alındı. Raporda bu tarihlerde bölge kentlerinde en az 48 çocuğun yaşam hakkının ihlal edildiği belirtildi.
Açıklamada konuşan İHD Yöneticisi Jiyan Ormanlı, Maraş merkezli 6 Şubat’ta gerçekleşen deprem sebebiyle ailesini yitiren çok sayıda çocuğun akıbetinin halen öğrenilemediğini ifade etti.
Ormanlı, 1 Ocak 2022-1 Kasım 2023 tarihleri arasında çocukların yaşadığı ihlalleri şöyle sıraladı:
• Bölge kentlerinde kolluk görevlileri tarafından gerçekleştirilen yargısız infaz sonucu 3 çocuk yaşamını yitirdi.
• Resmi hata/ihmal sonucu 4 çocuk yaşamını yitirdi, 254 çocuk ise çeşitli şekillerde yaralandı.
• Mayın ve çatışma bölgelerinde bırakılan patlayıcıların infilakı sonucu 3 çocuk ağır şekilde yaralandı.
• Bölge kentlerinde 19 çocuk şüpheli şekilde yaşamını yitirdi. Şüpheli çocuk ölümlerinin en çok yaşandığı iller Urfa, Mardin, Şırnak.
• Bölge kentlerinde intihara sürüklenen 10 çocuk yaşamını yitirdi. 4 çocuk intihar teşebbüsünde bulundu. Çocuk intiharları en çok Şırnak ve Mardin’de yaşandı. 1 çocuk ise hapishanede intihara sürüklendi.
• Aile içi şiddet sonucu en az 4 çocuk yaşamını yitirdi, 1 çocuk ise yaralandı. En az 2 çocuk aile içinde cinsel istismara maruz kaldı.
• Toplumsal alanda şiddet sonucu en az 8 çocuk yaşamını yitirdi, 13 çocuk ise yaralandı. Yine en az 279 çocuk toplumsal alanda cinsel istismar ve saldırıya maruz kaldı. 4 çocuk kaçırılarak alıkonuldu, 3 çocuk fuhuşa zorlandı.
• Çocukların özgürlüğüne ve güvenliğine yönelik ihlaller sonucu en az 191 çocuk gözaltına alındı. 3 çocuk tutuklandı. Gözaltında 2, hapishanelerde 1 ve gözaltı yerleri dışında 16 olmak üzere en az 19 çocuk işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası’nın (Eğitim Sen) açıklamasında ise “Çocukların yaşamlarına ve haklarına yönelik tehditler sürüyor” denildi. Açıklamada çocukların her geçen gün eğitimden daha fazla koparıldığına ve çocuk işçiliğin dikkat çekici boyutta arttığına vurgu yapıldı. Çocukların sağlıklı gıdaya, suya, eğitime erişemediği, çocuk yaşta evlendirildiği ve istismara uğradığı belirtildi.
∗∗∗
250 MİLYON ÇOCUK OKULDA DEĞİL
Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Cihan Avcı Braun, BM’nin bu yılki Çocuk Hakları Günü’nün ana temasının ‘her çocuk için, her hak’ olduğunu anımsattı.
Çocukların okula gitme oranı ile ilgili de bilgi veren Cihan Avcı Braun, “Dünya çapında okula gitme oranı artmış olsa da günümüzde hala 250 milyon çocuk okula gitmiyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve UNICEF’in ortaklaşa yürüttüğü bir araştırma sonucunda 2021 yılında yayınladıkları rapora göre, çocuk işçi sayısı 160 milyona ulaşmış ve bu sayı son 4 yılda 8,4 milyon artmıştır” ifadelerini kullandı.
