İsrail ve Filistinliler arasındaki çatışmalar büyüyor. Özellikle sosyal medyada, anti-semitizm ve anti-siyonizm kavramları arasındaki farklar tartışılıyor. Peki anti-siyonizm ve anti-semitizm nedir ve aralarında nasıl farklılıklar var?
7 Ekim’de Hamas öncülüğündeki Filisitinli grupların 1300’den fazla İsrailliyi öldürüldüğü “Aksa Tufanı” adlı saldırı ve sonrasında İsrail’in Gazze’yi ayrım gözetmen bombalayarak yaklaşık 3 bin kişiyi öldürmesinin ardından çok sayıda kişi özellikle soysal medyada anti-semitizim ve anti-siyonizm kavramlarını ve farklarını tartışmaya başladı.
Anti-semitizm, Yahudi halkına karşı önyargı anlamına geliyor. Anti-siyonizm, genel olarak İsrail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir
Anti-semitizm nedir?
Yahudiler, yüzyıllarca önyargı, düşmanlık ve kovuşturmayla karşı karşıya kaldı. 2. Dünya Savaşı’nda altı milyon Yahudi “Holokost” diye de bilinen soykırımda Naziler ya da işbirlikçileri tarafından öldürüldü. Günümüzde antisemitizm, birçok şekilde görülebiliyor. Bunlara küresel mali sistem ve medyayı Yahudilerin kontrol ettiğine dair komplo teorileri, sinagoglara saldırılar, sözlü hakaret, nefret söylemi ve sosyal medyadaki tacizkar paylaşımlar da dahil.
Bazen İsrail ile ilgili farklı görüşlere sahip insanlar, belirli yorumların ya da fikirlerin anti-semitik olup olmadığı konusunda uzlaşmazlık da yaşıyor. Sıklıkla bu tartışmalarda İsrail ve “Siyonizm” terimleri geçiyor.
Siyonizm nedir?
19. Yüzyılın sonlarında Avrupa’da siyasi bir hareket başladı ve Filistin topraklarında (Yahudiler antik İsrail toprağı diye tanımlıyor) bir Yahudi ulusu kurmak istiyorlardı. Birleşmiş Milletler, Filistin’i Yahudi ve Arap devletlerine bölmeye karar verdi ve 1948’de İsrail devleti kuruldu. Ancak Filistin ve çevre bölgelerde yaşayan pek çok Arap İsrail’e karşıydı ve Arap haklarının ihlali olarak görüyorlardı.
Şimdilerdeyse, kendisini Siyonist hareketin bir parçası olarak gören bir kişi, İsrail’in bir Yahudi ulusu olarak korunmasına ve kalkınmasına inanıyor. Siyonizm içinde de farklı anlayışlar var. Örneğin bazı Siyonistler İsrail’in kendi topraklarının ötesindeki bazı yerlerde de hakkı olduğuna inanırken, bazı Siyonistler buna karşı çıkıyor. Yahudilerin çok büyük çoğunluğu aynı zamanda Siyonist. Küçük bir azınlıksa dini ya da siyasi nedenlerle Siyonizme karşı çıkıyor. Yahudi olmayanlar da Siyonist olabiliyor.
Anti-siyonizm nedir?
Anti-siyonizm genel olarak İsrail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir. İsrail hükümetinin politikalarını eleştiren Siyonistler de var. Bunlara Batı Şeria’nın işgali, sınır duvarının güzergahı (İsrail duvarı Batı Şeria’da inşa ediyor ve Filistinli saldırganlara karşı güvenlik önlemi olduğunu savunuyor, Filistinlileri destekleyenler ise toprak ilhakı için bir araç olduğunu söylüyor) ve Yahudi yerleşimlerinin inşası da dahil.
Bazı durumlarda, insanlar İsrail’i çok sert bir şekilde eleştirdiklerinde, eleştirinin motivasyonunun anti-semitizm olup olmadığını bilmek zorlaşıyor. Bu da anti-Siyonizmin, yani Yahudi devletini reddetmenin bir tür çağdaş anti-semitizm türü olduğu suçlamalarını beraberinde getirdi. Uluslararası Holokost Anma İttifakı, İsrail’e karşı bazı iddiaların ve suçlamaların anti-semitik olduğunu öne sürüyor.
Bunu reddedenlerse, bu argümanın İsrail destekçileri tarafından İsrail’e yönelik makul eleştirileri ırkçı olarak tanımlamak için kullanılan bir araç olduğunu vurguluyor. Bazıları “Siyonist” kelimesinin Yahudilere karşı örtülü bir saldırı aracı olarak kullanılabileceğini de savunuyor. Diğerleriyse İsrail hükümeti ve destekçilerinin eleştirileri önlemek için kasten Siyonizm ve anti-semitizm kelimelerini birbirine karıştırdığını söylüyor. (Kaynak)