Göz bebeği, gözümüze ulaşan ışık miktarına göre boyutunu değiştiren bir yapıya sahiptir. Fazla ışığa maruz kalındığında küçülüp ışık miktarı azaldığında büyüyerek ortam ışığına uyum sağlayabilir. Dahası, göz bebeğinin bilişsel aktiviteler sonucu boyutunu değiştirdiği de bilinmektedir.[1]
Avusturalyalı bir grup araştırmacı, göz bebeği hareketleriyle Afantazi arasında bir ilişki olup olmadığını görmek için bir deney düzenledi.[2] Yaptıkları deneyde katılımcıları iki ayrı gruba ayırdılar. İlk grupta kendilerinin görsel imgeleme yeteneğine sahip olduğunu bildiren 42 kişi, ikinci gruptaysa görsel imgeleme yeteneğine sahip olmadığını bildiren 18 kişi yer alıyordu.
Araştırmacılar, katılımcılara gri arka plan üzerinde açık ve koyu renkli şekiller gösterip göz bebeklerinin vereceği tepkilerini gözlemlediler. Her iki grupta da katılımcılar benzer göz bebeği hareketleri sergilediler. Bu noktaya kadar her şey olması gerektiği gibi ilerliyordu. Ardından araştırmacılar deneyin can alıcı kısmına geçtiler. Bu defa katılımcılardan az önce gördükleri görselleri zihinlerinde canlandırmalarını istediler. Görsel imgeleme yeteneğine sahip bireylerin göz bebekleri büyüyüp küçülmeye devam ederken, zihin körlüğüne sahip bireylerin göz bebeklerinde kayda değer hiçbir değişim gözlenmedi.
Araştırmanın yazarları, göz bebeğinin zihinde oluşturulan görseller karşısında nasıl tepki verdiğine dair bir yorum ortaya attı. Bu yoruma göre beyinde görsel ögeleri işleyen kısım ile zihinde oluşturulan görsel imgeleri işleyen kısım hemen hemen aynı şekilde çalışıyordu ve böylece göz bebeği bu durum karşısında bir tepki oluşturabiliyordu.
Daha önce bir insanın zihin körü olup olmadığını anlamanın tek yolu, kişinin deneyimlerini aktarmasıydı ve bu yönteme ne kadar güvenilebileceği tartışma konusuydu. Fakat göz bebeği tepkisi istemsiz yaşandığından, görsel imgeleme ile arasında bulunan bu bağlantı bizlere çok daha objektif bir test imkânı sunuyor. Gelecekte yapılacak bu tarz çalışmalarla insan zihninin çalışma biçimlerine dair çok daha fazla şeyin aydınlatılacağı aşikâr.
- ^ Pauline van der Wel, et al. Pupil Dilation As An Index Of Effort In Cognitive Control Tasks: A Review. (12 Şubat 2018). Alındığı Tarih: 15 Ocak 2024. Alındığı Yer: SpringerLink doi: 10.3758/s13423-018-1432-y. | Arşiv Bağlantısı
- ^ L. Kay, et al. (2022). The Pupillary Light Response As A Physiological Index Of Aphantasia, Sensory And Phenomenological Imagery Strength. eLife. doi: 10.7554/eLife.72484. | Arşiv Bağlantısı