Kalkınma Bakanlığı, gelir dağılımını düzeltmek için yoksula yapılan yardımların zenginlerin gelirlerinde artışa yol açtığını tespit etti.
Kalkınma Bakanlığı Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan, “Türkiye İçin Gelir Grupları Arası Gelir Oluşum İlişkisinin Miyazawa Yöntemiyle İncelenmesi” isimli çalışmadan ilginç sonuçlar çıktı.
Bakanlık çalışmasında üst gelire verilen desteğin alt gelir grubuna yansımadığı ortaya koyuldu. Kalkınma Bakanlığı’nın hazırladığı çalışmaya göre, toplumun herhangi bir kesimine yapılan yardımlar eninde sonunda toplumun en zengin kesimlerinin daha fazla zenginleşmesine yol açıyor.
Çalışma, toplumun üst gelir gruplarına verilen ekonomik desteğin ise alt gelir gruplarına yansımadığını ortaya koydu.
Araştırmada, son dönemde alt gelir gruplarının transfer gelirlerinin, maaş, ücret ve yevmiye gelirlerinin toplam gelirler içindeki paylarının arttığı, faiz ve enflasyonun düşmesinin de gelir dağılımına olumlu yansıdığı belirtilmekle birlikte, “Türkiye, OECD ülkeleri arasında Meksika’dan sonra en eşitsiz gelir dağılımına sahip ülke konumundadır” denildi.
İşte araştırma sonucunda ulaşılan çarpıcı sonuçlar:
* Yoksula yapılan gelir transferi tüketimde en fazla artışı sağlarken en zengin kesimdeki gelir artışı tüketimi en az etkilemektedir. Alt gelir gruplarına yapılacak transferler, diğer gelir gruplarına yapılacak transferlere oranla tüm gelir gruplarında daha fazla gelir oluşturmaktadır.
* Üst gelir gruplarında oluşan gelir artışlarının alt gelir gruplarının gelirlerinde yaptığı etki çok kısıtlı kalmaktadır.
* En yoksul gelir grubunun gelirlerindeki artış, en üst gelir grubu hariç tüm gelir gruplarının gelirlerinde en üst gelir grubunun oluşturduğu artışa göre daha yüksek gelir artışı oluşturmaktadır. Ayrıca, en yoksul gelir grubunun gelirindeki artışın tüm gelir gruplarına yaptığı toplam gelir artışı, en üst gelir grubunun gelirindeki artışın yaptığından daha yüksek bir toplam artışa sebep olmaktadır.
* Herhangi bir gelir grubundaki gelir artışı gelir gruplarının gelirinde en yoksuldan en zengine doğru gittikçe artan bir biçimde artışa yol açmaktadır. Bir başka deyişle, herhangi bir gelir grubuna yapılan gelir transferi, her halükarda en zengin kesimde daha fazla gelir artışına yol açmaktadır. Alt gelir gruplarından üst gelir gruplarına doğru gidildikçe, gelir artışlarının dağılımında üst gelir gruplarına doğru bir yığılma olduğu görülmektedir.
Neden zengine yarıyor
Araştırmada, üst gelir grupları çarpan mekanizması sonucunda her halükarda alt gelir gruplarına oranla daha fazla gelir elde ettiği ifade edilirken, bunun nedeni şöyle açıklanıyor:
“Bu durum özellikle fiziki ve beşeri sermaye sahipliği ile ilgilidir. Alt gelir gruplarına yapılacak transferlerde bile üst gelir grupları daha fazla gelir elde etmektedir. Çünkü sermaye ve toprak gibi üretim faktörlerinin sahipliği genellikle üst gelir gruplarında olduğu için, yapılan harcamalardan elde edilen gelir en fazla üst gelir gruplarında yoğunlaşmaktadır. Bu kapsamda gelir dağılımını alt gelir grupları aleyhine bozan yüksek faiz oranlarının ve enflasyonla mücadele gibi makroekonomik politikalara öncelik verilmelidir.”
(Platform)