Tank krizinde Batı vites yükseltirken Berlin ise ayak sürüyor. Olası sevkıyatın Rusya cephesinde bir karşılığı olacağını vurgulayan Emekli Tuğgeneral Bingöl, “Berlin tehlikeli bir eşiği aşarak doğrudan taraf olur” dedi.
Yaren ÇOLAK
Almanya’nın Leopard 2 tanklarının Ukrayna’ya verilmesine ayak sürümesinin yarattığı kriz sürüyor. Berlin batılı müttefiklerinin Ukrayna baskısı ile karşı karşıya. Washington’u öfkelendiren tank krizi, Almanya’nın Ukrayna’ya Leopard vermesini, ABD’nin Ukrayna’ya M1 Abrams tanklarını göndermesine bağlamış görünüyor. Silah krizi nedeniyle koltuğundan edilen Christine Lambrecht’in yerine Almanya Savunma Bakanı olarak görevlendirilen Boris Pistorius da Washington’ı hayal kırıklığına uğratmış görünse de Berlin baskıya ne kadar dayanacak bilinmiyor. Berlin önceki gün ilk yeşil ışığı yaktı. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Polonya’nın Ukrayna’ya Leopard tankı sevk etmek istemesi halinde buna karşı çıkmayacaklarını belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise olası tank sevkıyatına ilişkin tehditler savurdu. Peskov, Ukrayna’ya silah sevkiyatı yapan ülkelerin bundan ötürü sorumlu olacaklarını belirterek “Varşova dahil Avrupalı ülkeler, Berlin’i uluslararası tecritle tehdit ediyor. Tüm bunlar, ittifak üyeleri arasındaki tedirginliğin sürekli arttığını, büyüdüğünü gösteriyor. Asıl mesele, tüm bu eylemlerin ve sözde desteğin bedelini Ukrayna halkının ödeyecek olmasıdır” dedi. Arel Üniversitesi bünyesindeki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Uygulama ve Araştırma Merkezi (Arel USAM) Müdürlüğü görevini yürüten, Emekli Tuğgeneral Prof. Dr. Oktay Bingöl, tank krizinin nedenlerini ve arka planını anlattı.
Leopard-2 tanklarının askeri ve stratejik önemi nedir?
Alman yapımı Leopard-2’nin dünyadaki en tanınmış muharebe tanklarından biri olduğu ve performansı itibariyle ancak ABD yapımı M1 Abrams tankıyla kıyaslanabileceği kabul edilir. Peki, neden Ukrayna’ya illa da Leopard-2 gönderilmesi gerektiği söyleniyor? Leopard-2’lerin bakım ve onarımının, yedek parça ikmalinin yakın mesafelerden yapılması mümkünken M1 Abrams’lar için ABD’nin Orta Avrupa’da ikmal ve bakım sistemi kurması gerekir. Bu açıdan M1 Abrams’ın Ukrayna için lojistiği sorunludur. ABD de bu sorunu öne sürerek M1 Abrams yerine Leopard-2 verilmesi için baskı yapıyor.
Prof. Dr. Oktay Bingöl
KUVVET ÇARPANI
Sahada nasıl bir etki yaratması bekleniyor?
Ukrayna ordusunun ofansif harekâtı veya Rusların bahar aylarında başlatacağı taarruzlara karşı koyabilmeleri için mutlaka sahip olması gereken silah sistemlerinin başında tanklar gelmekte. Bu açıdan Leopard-2’leri ‘kuvvet çarpanı’ olarak nitelendirmek yanlış olamaz. Bu itibarla başta devlet başkanı Zelenski olmak üzere Ukraynalı yetkililer, yüzlerce modern muharebe tankı için Batı’ya baskı yapmakta. Ukrayna ordusunda Sovyet dönemi T-72 tankları var. ABD’den Bradley ve Stryker savaş araçları ve İngiltere’den Challenger-2 tankları gönderilecek. Ancak bunların hiçbiri Rusların T-80 tanklarına karşı üstünlük sağlayabilecek ve taarruz harekâtını yapabilecek durumda değil. Ukrayna istediği tankların ve zırhlı araçların tamamını alabilirse bunlardan tugay çapında vurucu bir zırhlı birlik oluşturabilir. Bu birliği yeterli hava savunma ve hava taarruz desteği de alırsa Rus kontrolündeki Mariupol ve çevresindeki toprakları ele geçirmek üzere başlatılacak taarruzlarda oyun değiştirici olarak kullanabilir. Bu kuvvet aynı zamanda Rusların inisiyatif alarak başlatacakları genel taarruzlara karşı stratejik ihtiyat olarak kullanılabilir.
RUSYA KORKUSU
Berlin’in tereddüdünün arka planında ne var?
Rusya’nın da Leopard-2’lerin harekât alanında ‘kuvvet çarpanı’ ve ‘oyun değiştirici’ olacağının bilincinde olmaması mümkün değil. Dolayısıyla Ruslar tankların sevkıyatını gerektiğine Ukrayna topraklarına girmeden vurmak ve başka araçlarla misilleme de bulunacaklarını dikkate almak gerekir. Bu itibarla Leopard-2 tanklarının Ukrayna’ya verilmesi Almanya açısından geri dönülmesi zor bir noktanın geçilmesi demektir. Daha açık ifadeyle bu nokta Almanya’nın çatışmaya bir ölçüde doğrudan taraf olması anlamına gelir. Almanya’nın iç siyasi dengeleri, yaşamakta olduğu ekonomik sorunları ve enerji güvenliğinin belirsizliği karar vericileri ihtiyatlı davranmaya itmektedir. Almanya ortaya çıkacak riskin kendisinden ziyade diğer AB ülkeleri ve Batılı müttefikler tarafından alınmasını istemektedir. Almanya’nın er ya da geç, en azından Polonya üzerinden Leopard-2’lerin Ukrayna’ya verilmesine razı olacağını tahmin ediyorum.
***
LEOPARD 2 NEDEN ÖNEMLİ?
Almanya üretimi Leopard 2 tankları, ABD yapımı M1 Abrams ile birlikte savaş alanının en etkili ve kuvvetli araçları olarak gösteriliyor. Şu ana kadar Soyvet yapımı eski ve güçsüz T-72 tanklarını kullanan Ukrayna ordusunun, Leopard’lar sayesinde savaşta büyük üstünlük sağlayabileceği ifade ediliyor. Leopard 2’ler bugüne dek Kosova, Bosna, Afganistan ve Suriye’de kullanıldı.
Leopard tankları, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, İsveç, İspanya, Çekya, Türkiye ve Macaristan gibi AB ve NATO ülkelerinde bulunuyor. Dünya çapında çeşitli ordularda hizmet veren yaklaşık 2 bin 670 Leopard 2 tankı mevcut.
