Sınır değerlerinin üzerinde kirli havanın solunduğu Çanakkale’nin Çan ilçesinde, faaliyet gösteren termik santralın atık sahasını büyütmek için harekete geçildi. Proje onaylanırsa dev bir kül çukuru oluşacak.
Gökay BAŞCAN
Fosil yakıt tüketiminden kaynaklanan küresel ısıtma ve beraberinde getirdiği su, gıda krizi etkisini her geçen gün artırırken termik santral projeleri tam gaz sürüyor. Çanakkale’nin Çan ilçesinde halkın kirli hava solumasına neden olan Çan 2 Termik Santralı’ndan çıkan atıkları depolamak için kullanılan sahayı büyütmek için hareke geçildi. ODAŞ Holding’e bağlı Çan 2 Termik A.Ş. uçucu kül, cüruf ve alçıtaşı gibi atıkları depolamak için ikinci bir tesis kurulması için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na başvuruda bulundu.
Yıllık ortalama 1 milyon 415 bin ton uçucu kül, cüruf ve alçıtaşı gibi atık maddelerin biriktirildiği atık depolama tesisinin kapasitesi 15 milyon metreküpe çıkartılacak. Başvuru dosyasında yer alan bilgilere göre, 2. Sınıf Düzenle Depolama Tesisi kurmak isteyen şirket, 90 milyon TL para harcayacak. 30 yıl öncesinin verilerinin paylaşıldığı dosyada linyit kömürüyle çalışan termik santrallardan 1998 yılında 13 milyon ton uçucu kül elde edildiği bilgisi yer aldı.
KUŞATILMIŞ DURUMDA
Tarıma dayalı bir ekonomi olan Çanakkale, maden ocakları ve enerji santrallarının kuşatması altında. TEMA Vakfı’nın 2020 yılı yazında, Kazdağları yöresinin yüzde 89’unun madenlere ruhsatlı olduğunu ortaya koymuştu. Yine Çanakkale sınırları içerisinde tarımı bitiren, havayı kirleten 4 adet termik santral faal durumda.
TARIM ALANI
Depolama tesisinin yapılmak istendiği devasa alan ise, 1/100.000 ölçekli Çevre Düzen Planı’na göre ‘tarım alanı’ sınırları içerisinde kalıyor. Yine ÇED dosyasında bölgenin toprak işlemeli tarıma elverişli arazilerden oluştuğuna dikkat çekildi.
KİRLİ HAVA
HEAL’in (Sağlık ve Çevre Birliği), 2018’de yayımladığı ‘Çanakkale, İzmir ve Tekirdağ’da Kömürden Elektrik Üretimi ve Sağlık’ adlı raporu termik santralların bölgede yarattığı tahribatı gözler önüne serdi. Marmara ve Ege Bölgesi’nin kesişiminde yer alan 520 bin nüfuslu Çanakkale’nin milli parklara, tarihi odaklara, Türkiye’nin en büyük adalarına ev sahipliği yaptığına dikkat çekildi. Raporda, Çan’ın ulusal limitlerin üzerinde kirli hava soluduğu belirtildi: “İstasyon verilerine göre Çan Kömürlü Termik Santralı’nın yer aldığı Çan istasyonunda PM10 ve SO2 yıllık ortalamaları DSÖ, AB ve Türkiye sınır değerlerinin üzerinde ve insan sağlığı için risklidir.”
