• Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
    • Yaşam
    • Türkiye
    • Dünya
  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
    • Belgesel & Film
    • Eylem & Etkinlik
    • Fotoğraf & Karikatür
    • Kitap & Dergi
    • Müzik & Video
Adil Medya
  • Mayıs 21, 2022
  • Hakkımızda
  • Yayın İlkeleri
  • Künye
Adil Medya
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
      Pervin Buldan, Kürtçe yasağına 'Dar Hejiroke' şarkısını canlı yayında söyleyerek tepki gösterdi

      Pervin Buldan, Kürtçe yasağına 'Dar Hejiroke' şarkısını canlı yayında söyleyerek tepki gösterdi

      Fatih Altaylı, CHP’nin SADAT’a gitme sebebini yazdı: Anlatılanlar ilginç

      Fatih Altaylı, CHP’nin SADAT’a gitme sebebini yazdı: Anlatılanlar ilginç

      Erken seçim yoksa şimdi ne yapacak?

      Erken seçim yoksa şimdi ne yapacak?

      Özel güvenliğe 31 milyar TL

      Özel güvenliğe 31 milyar TL

    • Yaşam
      Ruhun miskin hastalığı: Can sıkıntısının kısa tarihi

      Ruhun miskin hastalığı: Can sıkıntısının kısa tarihi

      Tek odalı evde yaşıyor: Komşular verirse yiyorum, yoksa aç yatıyorum

      Tek odalı evde yaşıyor: Komşular verirse yiyorum, yoksa aç yatıyorum

      17 can gitti tek tutuklu yok

      17 can gitti tek tutuklu yok

      Gençler AKP kıskacı altında

      Gençler AKP kıskacı altında

    • Türkiye
      Üreticiler perişan

      Üreticiler perişan

      Çöpün ithal edenden başkasına faydası yok

      Çöpün ithal edenden başkasına faydası yok

      Tek odalı evde yaşıyor: Komşular verirse yiyorum, yoksa aç yatıyorum

      Tek odalı evde yaşıyor: Komşular verirse yiyorum, yoksa aç yatıyorum

      Muhalefetin önergelerini haberleştiren gazeteciler ifadeye çağrıldı, Basın İlan Kurumu da savunma istedi

      Muhalefetin önergelerini haberleştiren gazeteciler ifadeye çağrıldı, Basın İlan Kurumu da savunma istedi

    • Dünya
      Hollanda'da ev sahiplerine kira sınırlaması getirilecek

      Hollanda'da ev sahiplerine kira sınırlaması getirilecek

      Gerçek dışının karşısındaki güç: Sevgi

      Gerçek dışının karşısındaki güç: Sevgi

      Maymun çiçeği virüsü: Nedir, nasıl bulaşır, tedavisi var mıdır?

      Maymun çiçeği virüsü: Nedir, nasıl bulaşır, tedavisi var mıdır?

      Zafer kadınların

      Zafer kadınların

  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
      Gerçek dışının karşısındaki güç: Sevgi

      Gerçek dışının karşısındaki güç: Sevgi

      Saltanat ve Hilâfet Dîninde Muhâlefet Düşmanlığı (2)

      Saltanat ve Hilâfet Dîninde Muhâlefet Düşmanlığı (2)

      Geldikleri gibi gidecekler! Geldikleri gibi gidecekler! Geldikleri gibi gidecekler!

      Geldikleri gibi gidecekler! Geldikleri gibi gidecekler! Geldikleri gibi gidecekler!

      Bir çöküşün kısa öyküsü…

      Bir çöküşün kısa öyküsü…

    • Belgesel & Film
      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

    • Eylem & Etkinlik
      Ataol Behramoğlu: İsyanım yaşam düşmanlığına

      Ataol Behramoğlu: İsyanım yaşam düşmanlığına

      Antikapitalist Müslümanlar 1 Mayıs yürüyüşleri (2012-2019)

      Antikapitalist Müslümanlar 1 Mayıs yürüyüşleri (2012-2019)

      İl il 8 Mart eylem ve etkinlikleri

      İl il 8 Mart eylem ve etkinlikleri

      Türk Tabipleri Birliği acil önlem çağrısı yaptı, tarih verdi: Talepleri karşılanmazsa iş bırakacaklar

      Türk Tabipleri Birliği acil önlem çağrısı yaptı, tarih verdi: Talepleri karşılanmazsa iş bırakacaklar

    • Fotoğraf & Karikatür
      Uykusuz'dan 'Barınamayanlar' kapağı: Metroya yakın bankı kapmışsın

      Uykusuz'dan 'Barınamayanlar' kapağı: Metroya yakın bankı kapmışsın

      Uygarlaşamayacak Olan Bir Acemi ''Bubi (David Hoyan)''

      Uygarlaşamayacak Olan Bir Acemi ''Bubi (David Hoyan)''

      Nail Payza Ölümünün 25. Yılında baskı resimleri ile Galeri Selvin Nişantaşı’nda

      Nail Payza Ölümünün 25. Yılında baskı resimleri ile Galeri Selvin Nişantaşı’nda

      ABD’nin BM Daimi Temsilcisinden Filistin ve İsrail’e görüşmeleri başlatma çağrısı

      ABD’nin BM Daimi Temsilcisinden Filistin ve İsrail’e görüşmeleri başlatma çağrısı

    • Kitap & Dergi
      Saklı ve görünen lezzetler

      Saklı ve görünen lezzetler

      Bana siyasi iklimi söyle sana dolandırıcılık icat edeyim

      Bana siyasi iklimi söyle sana dolandırıcılık icat edeyim

      Koralı Okuyucusuyla Buluştu

      Koralı Okuyucusuyla Buluştu

      İlkokul öğretmeninden Tayyip'e son ders...

      İlkokul öğretmeninden Tayyip'e son ders...

    • Müzik & Video
      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

Besim F. Dellaloğlu

Besim F. Dellaloğlu

Faşizmin Psiko-politiği

Mayıs 16, 2021 Alıntı Yazılar 0 yorum

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest

Bir ülkenin politik rejimi, genelde sanıldığının aksine, o ülkede yaşayan insanların haleti ruhiyelerinden tamamen bağımsız değildir. Politik olanla psikolojik olan arasında ilişkisellik vardır.

Çoğu zaman rejim diyerek, düzen addederek içinde yaşadığımız toplumun politik hallerinin sorumluluğunu üzerimizden atmaya çalışırız. Sanki rejim de düzen de bizim iradelerimizin bir ortalaması olarak değil de tesadüfen oradadır. Oysa, en azından modern zamanlarda, hiçbir rejim ya da düzen gökten zembille inmez. Hiçbir ülkenin politik iktidar yapısı sadece dışsal bir komplo teorisiyle açıklanabilecek kadar basit değildir. Bir toplumun başına gelenler nadiren birkaç kötü insanın etkisiyle açıklanabilirdir. Meselelere ancak böyle bir pencereden bakabilenler birey düzleminde de toplum düzleminde de zaten ergenlik belirtileri gösterenlerdir. Çünkü bu tür bir zihniyette sorumluluk duygusu yoktur. Hayat bir başa gelen olarak yaşanır. Reşitler dünyaya böyle bakmazlar.

Ataların, babaların, reislerin kol gezdiği bir politik iklimde toplumsal vasat ergenlikte oluşur. Konu sadece cezai ehliyet ya da oy verme hakkı gibi hukuki veya anayasal değildir. İnsanlar başlarına gelenlerin sorumluluğunu üstlenmekten düzenli bir biçimde imtina ediyorlarsa ergendirler. Büyümemiştirler. Böyle toplumlarda ataların, babaların, reislerin sürekli gündemde olması aslında eşyanın tabiatına uygundur.  Her ergen için ebeveyni potansiyel bir mesihtir. Mesihin tanımı ise tek bir dokunuşla tarihi değiştirebilme gücüne sahip olmaktır.  Sürekli kurtarılmayı beklemek ergenliğin şanındandır. Toplumsal arketipler tabelalarla, prosedürlerle, kozmetik müdahalelerle gizlenemez çoğu zaman. Buzdağının görünen yüzünde bir toplumda anayasa olabilir, meclis olabilir, seçim olabilir. Ancak aynı buzdağını görünmeyen dibinde yurttaşlar oy vererek kendilerine ebeveyn tayin ediyorlardır belki de.

Bugün insanların psişik derinlikleriyle, tutum ve davranışları arasında bir ilişki olabileceğinden söz etmek için illa Freudyen olmak gerekmez. Bu ilişkiyi giderek toplumlar için de belli sınırlar içinde tekrar etmek için Jungçu olmak şart değildir. Aynı şekilde faşizm gibi otoriter rejimlerin sadece kitlelerin başına gelen bir şey olmadığını iddia etmek için bir W. Reich olmak gerekmediği gibi.

Bir ülkenin politik rejimi, genelde sanıldığının aksine, o ülkede yaşayan insanların haleti ruhiyelerinden tamamen bağımsız değildir. Politik olanla, psişik, psikolojik, psikiyatrik, psikanalitik olan arasında her zaman belli bir ilişkisellik vardır. İnsanların haleti ruhiyeleriyle politik rejimler arasındaki ilişki zeytinyağı ile su arasındaki ilişkiye benzemez. Bunların her ikisi de ayrı vakumlarda meydana gelmezler. Hatta tam tersine bunlar aynı tencerede pişerler. Söz konusu tencere ise tarihselliktir, toplumsallıktır, ilişkiselliktir.

Polis ile psyche arasındaki ilişkilerden söz etmek politik rejimleri olağanüstüleştirmek ya da patolojikleştirmek de değildir. Faşizm özellikle modern zamanlarda gayet olağandır, imkân dâhilindedir. Kitle toplumunun alametifarikası zaten neredeyse her şeyin olağan olmasıdır. Otoriter rejimlerin, insanları bilinçlerinin derinlikleriyle ilişkisinden söz etmek konuyu patoloji terimlerine mahkûm etmek de değildir. Zaten tarihe, topluma, ilişkilere gömülmüş insanlık halleri sadece patoloji terimleriyle açıklanamaz. Fazlası gerekir. Politik psikoloji de zaten işte bu fazlanın peşindedir.

Geçen haftaki “Faşizmin Sosyolojisi” başlıklı yazımda faşizmin sandıktan çıkan otoriterlik olduğunu yazmıştım. Aynı akıl yürütmeyi sürdürerek politik tertibatı özellikle oy verme davranışına indirgeyelim geçici olarak. İnsanlar hangi saiklerle oy verirler? Cevap olarak sınıftan, toplumsal tabakalardan, statüden, cüzdandan, ideolojiden, ideallerden söz etmek elbette anlamlıdır. Ancak belki de asıl sorun bütün bunların yeterli olup, olmadığıdır! Çocuklukta alınmamış bir bisikletin veya yenilmiş tokatın, ergenlikte hüsranla sonuçlanmış bir aşkın, gerçekleşmemiş orgazmların, siyaset bilimi diplomasıyla taksi şoförlüğü yapmanın, sürekli olarak aşağılanmış hissetmenin, tarihsel bir mağdurluk hissiyatının, kuşaklar boyu süregiden çok geniş bir toplumsal memnuniyetsizliğin bütün bir tarih boyunca sadece bireysel bilincin derinliklerinde kitli olarak kalabileceğini kim garanti edebilir? Bütün bunları, oy verme davranışı gibi gayet prosedürel bir şeyle ilişkili olabileceğini kabul etmek kolay olmayabilir. Peki soruyu şöyle sorarsam: Örneğin politik liderlerin, yani ataların, babaların, reislerin kendi kitleleriyle olan ilişkilerin kurulumunda bütün bu verdiğim örneklerin ve daha fazlasının hiçbir bağlantısının olmadığı söylenebilir mi?

Modern zamanlarla birlikte insanlığın tamamen rasyonelleştiği her sabah yeniden test edilmesi gereken faraziyedir. On sekiz yaşını geçmiş, sistematik vergi veren, her kırmızı ışıkta duran, şiddeti asla bir yöntem olarak düşünmeyen, futbol stadındaki lüks locasından sahaya viski şişeyi fırlatmayan yurttaşların yaşadığı bir toplumda elbette otoriterliğin yatay ve dikey düzlemde bu kadar yaygın olmasına şaşırmak gerekir! Faşizm de her türlü otoriterlik de hepimizin iliklerine ve dibine kadar dâhil olduğu bir toplumsallığın ürünü olabilir. Büyümek için insanın kendisiyle yüzleşebilmesi gerekir. Bilinç dediğimiz de zaten kişinin kendinin farkına varmasıdır. Kaliteli gelecek tasavvurları için ancak ve ancak kurucu tespitlerden yola çıkılabilir.

  • Kaynak duvaR

Yorum Bırak Cancel reply

İlgili Haberler

Alıntı Yazılar

Çerkesler ne istiyor?

Hem diaspora hem anavatanda sınırlı kalan anma etkinlikleriyle Çerkesler, Çarlık Rusyası’nın...
Alıntı Yazılar

Genç seçmende CHP+HDP’nin oyu yüzde 46

Sevgili dostlar,      Her siyasi parti lideri, “Gelecek...
Alıntı Yazılar

Kürtçenin kelepçesi çözülecek

Sevgili dostlar,      Bu ülkede Türklerden sonra en...

Zaman Akışı

May 21 11:18
Türkiye

Üreticiler perişan

May 21 11:09
Ekonomi

5,7 trilyon lira borç 23 milyon icralı

May 21 10:58
Dünya

Hollanda’da ev sahiplerine kira sınırlaması getirilecek

May 21 09:00
Türkiye

Çöpün ithal edenden başkasına faydası yok

May 21 08:55
Sağlık

Dünya gündemine oturan ‘maymun çiçeği’ hastalığı hakkında neler biliniyor?

May 21 08:37
Emek

ADANA TARIM PLATFORMU KURULDU

May 21 07:37
Fikir & Yazı

Gerçek dışının karşısındaki güç: Sevgi

May 20 20:19
Fikir & Yazı

Saltanat ve Hilâfet Dîninde Muhâlefet Düşmanlığı (2)

May 20 15:10
Yaşam

Ruhun miskin hastalığı: Can sıkıntısının kısa tarihi

May 20 14:08
Bilim & Teknoloji

İnsan Kanı: Kanımız Ne Renktir? Kan Aslında Mavi Renkte mi?

May 20 14:05
Sosyoloji

İyi Niyet İlkesi: İnsanların Argümanlarını İyi Niyetle Yorumlamak Neden Önemlidir?

May 20 13:51
Felsefe

Belirsizlik, Kaos ve Yazgı

May 20 13:39
Ekonomi

Kirasını yasal artışa göre yatırdı: Eşyalarıyla birlikte sokakta kaldı

May 20 12:55
Dünya

Maymun çiçeği virüsü: Nedir, nasıl bulaşır, tedavisi var mıdır?

May 20 12:50
Yaşam

Tek odalı evde yaşıyor: Komşular verirse yiyorum, yoksa aç yatıyorum

May 20 12:15
Politika

Pervin Buldan, Kürtçe yasağına ‘Dar Hejiroke’ şarkısını canlı yayında söyleyerek tepki gösterdi

May 20 11:43
Politika

Fatih Altaylı, CHP’nin SADAT’a gitme sebebini yazdı: Anlatılanlar ilginç

May 20 11:41
Ekonomi

Açlık kapıyı çalıyor

May 20 11:39
Politika

Erken seçim yoksa şimdi ne yapacak?

May 20 11:37
Dünya

Zafer kadınların

May 20 10:14
Ekonomi

Art arda gelen zamlar, Kemal Sunal filmindeki repliği hatırlattı: “Çaya, şekere zam, zama zam”

May 19 18:07
Türkiye

Muhalefetin önergelerini haberleştiren gazeteciler ifadeye çağrıldı, Basın İlan Kurumu da savunma istedi

May 19 11:54
Yaşam

17 can gitti tek tutuklu yok

May 19 11:46
Türkiye

Cumhur İttifakı, salgın nedeniyle çıkarılan mahkumların cezaevi iznini uzatma hazırlığında

May 19 11:41
Türkiye

TÜİK’in verilerinde derin SGK çelişkisi

May 19 11:39
Ekonomi

Hasat başlıyor fiyat ortada yok

May 19 11:37
Politika

Özel güvenliğe 31 milyar TL

May 19 11:31
Türkiye

Milyarlar kaçırıldı

May 19 11:25
Yaşam

Gençler AKP kıskacı altında

May 19 11:24
Türkiye

Aynı ruhla yeniden yola çıkmak…

  • Fikir & Yazı
  • Eylem & Etkinlik
  • Fotoğraf & Karikatür
  • Kitap & Dergi
  • Belgesel & Film
  • Müzik & Video
  • Yukarı Dön