Suriye’de yaşanan iç savaş nedeni ile ülkelerini terk etmek zorunda bırakılan Suriyelilerin 250 bininin göç ettiği Riha’da (Urfa) Suriyeli kadınlar, Türkiye’nin birçok yerinde yaşadığı benzer durumları yaşıyor. Hem barınma, açlık, işsizlik gibi sorunlar hem de erkek egemen zihniyetle mücadele etmek zorunda kalıyor. İş imkanlarının olmaması ve yaşam koşulları nedeni ile Riha’da ya kuma olarak evlere getiriliyor ya da fuhuşa zorlanıyor. Urfa Barosu Kadın Hakları Danışma Merkezi verilerine göre, 2013 yılında 80 Suriyeli kadın kuma olarak evlere getirilirken, gerçek rakamın bunun çok üzerinde olduğu belirtiliyor. Kuma olaylarının arttığı Riha’da hem kuma gelenler hem de üstüne kuma getirilenler intihara teşebbüs ediyor.
Kuma tehdidiyle terbiye!
Savaş hallerinin en çok kadınları yaraladığına dikkat çeken Wêranşar (Viranşehir) Belediyesi’ne bağlı Berjin Amara Kadın Dayanışma Evi Sosyoloğu Nihal Açar, erkeklerin Suriyeli kadınların mağduriyetini bir tehdit mekanizması olarak kullandığına dikkat çekti ve Rihalı kadınların ‘Suriyeli Kuma’ getirilmesi korkusu ile “Terbiye” edilmek istendiğini söyledi. Suriyeli kadınların kendilerine yönelik bir iş imkânı olmadığı için fuhuşa zorlandığını dile getiren Açar, “Tek çare olarak fuhuşu gördükleri de oluyor. Bazı kadınlar ise ikinci veya üçüncü eş olarak da alınabiliyor. Resmi nikâhlı erkek, imam nikâhı ile bir Suriyeli kadını evine getirip, onu ve eşini mağdur edebiliyor. Bu yüzden Urfalı kadınlarda da kuma korkusu yaşanmaya başladı. 6 ay önce Wêranşarlı (Viranşehir) bir kadın, evinde misafir ettiği Suriyeli ailenin 17 yaşındaki kızıyla kocasının gizlice evlendiğini öğrenince yedinci kattan atlayarak intihar etti. Fatma Aydın, aslında kumalık sistemine, bu şekilde metalaştırılmasına, kadınların yok sayılmasına isyan etti” dedi. Açar, çözüm önerilerini de şöyle sıraladı: “Toplumsal huzurun sağlanması için Suriyeli kadınların yaşadıkları bu mağduriyetin giderilmesi gerekiyor. Ev ve iş bulma konularında yardım sağlanması şart.”
RIHA