ABD’nin Alabama eyaleti, dünyada saf azot gazıyla boğma yönteminin kullanıldığı ilk idama imza attı. Son sözünde “Alabama insanlığın bir adım geri atmasına neden oldu” diyen Smith’in gaz verilmesiyle çırpındığı ve ölmesinin 22 dakika sürdüğü belirtildi.
ABD‘de ölüm cezasında enjeksiyonla infaza geçilmesinden beri 40 yıldır ilk kez yeni bir idam cezası yöntemi kullanıldı. 1988’de bir vaizin eşini para karşılığı öldürme suçlamasından ölüm cezasına mahkum edilen Kenneth Eugene Smith, dünyanın herhangi bir yerinde saf azot (nitrojen) gazı kullanılarak idam edilen ilk kişi oldu.
Her ne kadar daha önce ABD ve ötesinde hidrojen siyanür gibi zehirli gazlar kullanılmış olsa da, bunun, dünyada mahkumu boğmak için oksijenle tepkimeye girmeyen inert gaz kullanılan ilk ölüm cezası infazı olduğu belirtildi.
Alabama carries out first US nitrogen gas execution https://t.co/8DwDNH7zFP
— BBC News (World) (@BBCWorld) January 26, 2024
ABD’nin Alabama eyaletinin 2022’de öldürücü enjeksiyonla idam etmeye çalıştığı ama başarısız olduğu Smith (58), gazla boğarak infazın anayasayı ihlal eden şekilde zalim ve olağandışı bir ceza olduğunu öne sürerek Yüksek Mahkeme’ye yaptığı son iki temyiz başvurusunu ve federal temyiz mahkemesine yaptığı bir temyiz başvurusunu kaybetti.
ALABAMA YETKİLİLERİNE GÖRE ‘EN ACISIZ VE İNSANİ İNFAZ YÖNTEMİ’
Yetkililer tarafından azot gazıyla boğulurken Smith’in bilincinin bir süre açık olduğu ve boşuna nefesini tutmaya çalıştığı belirtildi.
Alabama eyaleti yönetimi ise yakından takip edilen yeni protokolü “İnsanoğlunun bildiği en acısız ve insani infaz yöntemi” diye savundu.
Smith’in bir dakikadan kısa sürede bilincini kaybedeceği ve kısa süre sonra öleceği öngörülüyordu. Ancak idamın görgü tanıkları, ölümün gerçekleşmesinin 22 dakika sürdüğünü söyledi.
First Nitrogen Gas Execution In US: How It Works, What Critics Say
Supposedly the most developed nation did the most primitive and cruel thing. Don’t the antiabortion advocates have anything to say? Sadly the dark sadistic human nature didn’t evolve yet. https://t.co/0Cv7Quznh3
— Venuotp (@venuotp) January 26, 2024
OKLAHOMA VE MİSSİSSİPPİ’DE DE YOLDA
ABD’de hapishane sistemleri, öldürücü enjeksiyonlar için gerekli ilaçları ya da infaz sırasında ölüm mahkumlarının damarlarını bulmakta zorlanırken, Alabama öldürücü gazla boğmayı daha basit bir alternatif olarak öne sürdü. ABD’nin Oklahoma ve Mississippi eyaletleri de azotla boğarak infaz yöntemini onayladı, ancak henüz uygulamaya koymadı.
Azot hipoksisi, kişiyi yalnızca nitrojen solumaya zorlayıp vücut fonksiyonlarını sürdürmek için gereken oksijenden mahrum bırakıyor. Bu infaz yönteminde mahkumun yüzüne solunum maskesi yerleştiriliyor, akciğerlerine oksijen yerine saf azot pompalanıyor.
İNSAN HAKLARI ÖRGÜTLERİ VE BM’NİN UYARILARI DİNLENİLMEDİ
İnsan hakları grupları, Birleşmiş Milletler işkence uzmanları ve Smith’in avukatları, riskli, deneysel olduğunu ve acı verici bir ölüme veya sakat kalmaya yol açabileceğini söyleyerek bunu engellemeye çalıştı.
İnfaz öncesi avukatları, maskenin Smith’in yüzüne tam yapışmayıp oksijenin içeri sızmasına izin vereceği, bilinç kaybı anını geciktireceği ve hatta önleyeceği, fakat ciddi beyin hasarı riskine yol açacağından korktuklarını söyledi.
SON YEMEĞİ: BİFTEK, PATATES KIZARTMASI VE YUMURTA
İlk idam girişiminden sağ kurtulduğundan beri mide bulantısı çeken Smith, maskenin içine kusup boğulacağı endişesini de dile getirdi. Hapishane yetkililerinin cevabı kendisine son yemeğini sabahı vermek ve sabah 10’dan sonra katı yiyecekleri yasaklamak oldu. Son yemeği biftek, patates kızartması ve yumurtaydı.
ABD Yüksek Mahkemesi’nin muhafazakar çoğunluğunun dün akşam Smith’in ölümünün ertelenmesine yönelik son itirazını reddetmesiyle infaz kısa süre sonra başladı.
İNFAZIN BAŞLAMASINDAN 32 DAKİKA SONRA ÖLÜMÜ İLAN EDİLDİ
Kasım 2022’de vücuduna intravenöz iğne sokmak için saatlerce uğraşıldıktan sonra sonra öldürücü enjeksiyonla idamı iptal edilmiş olan Smith, dün infaz odasına ikinci ve son yolculuğunu yaptı. Sedyeye bağlanan Smith’in yüzüne ticari bir endüstriyel güvenlik solunum maskesi bağlandı ve maskeye bir kutu saf azot takıldı.
İnfaz yerel saatle 19.53’te başladı, 20.25’te Smith’in öldüğü açıklandı.
İLK DAKİKALARDA BİLİNCİ AÇIKTI
Medya tanıkları olarak infazı camdan izlemelerine izin verilen beş gazeteciye göre nitrojen aktive edildikten sonra birkaç dakika boyunca Smith bilinci yerinde göründü. Maskenin sedyeye sabitlenmiş olmasına rağmen, daha sonra yaklaşık iki dakika boyunca başını sallamaya ve kıvranmaya başladı, ardından birkaç dakika boyunca derin nefes aldığı görüldü, ta ki nefesi yavaşlayıp algılanamaz hale gelene kadar.
ALABAMA CEZA İNFAZ KOMİSERİ’NE GÖRE HER ŞEY YOLUNDA GİTTİ
Alabama Ceza İnfaz Komiseri John Hamm, basın toplantısı düzenleyerek şu açıklamaları yaptı:
“Smith’in nefesini tutabildiği kadar tuttuğu ortaya çıktı. Kısıtlamalara karşı biraz mücadele etti, ama bu istemsiz bir hareket ve agonal bir nefes almaydı. Yani bunların hepsi bekleniyordu.”
Alabama gasses prisoner with nitrogen in first new execution method in decades @SightMagazine #Alabama #execution #ElizabethSennett #nitrogengas #nitrogenasphyxiation #KennethEugeneSmithhttps://t.co/JnMJUmLrjW pic.twitter.com/y9sM4NJ1pl
— Sight Magazine (@sightmagazine) January 26, 2024
‘CELLATLAR BİLE BU KADAR KÖTÜ GİTMESİNE ŞAŞIRDI’
Smith’e ruhani danışmanlık yapan Rahip Jeff Hood, idam sırasında Smith’in yanındaydı. Rahip Hood, odadaki hapishane yetkililerinin “bu işin bu kadar kötü gitmesine gözle görülür şekilde şaşırdıklarını” söyledi.
‘DAKİKALARCA ÇIRPINDI’
Son 15 aydaki 5. idamına katılan Hood gazetecilere şunları aktardı:
“Birinin hayatı için mücadele ettiği dakikalara tanıklık ettik. Dakikalarca ileri geri hareket ettiğini gördük. Tükürdüğünü gördük. Ağzından çıkan her türlü şeyin maskede biriktiğini gördük. Bu maskenin sedyeye bağlı olmasına rağmen kafayla tekrar tekrar öne doğru atak yaptığını gördük.”
‘SEVGİYLE, HUZURLA VE IŞIKLA AYRILIYORUM’
Nitrojen açılmadan önce son kez konuşan Smith, “Bu gece Alabama insanlığın bir adım geri atmasına neden oldu” dedi. İnfaz izlemeye katılan eşi ve diğer akrabalarına “Sevgiyle, huzurla ve ışıkla ayrılıyorum. Hepinizi seviyorum” diye seslendi. (Reuters, AFP, BBC, Dış Haberler)
