Antibiyotik direnci sıklıkla “geleceğin vebası” olarak adlandırılıyor. Bu, gerçekten de acil sorunlarımızdan birisi; en azından pandemi başlayıp onu gölgeleyene dek, öyleydi. Ancak uzmanlar, ihtiyacı olmayan hastalara antibiyotik reçete edilmesi ile, bu “vebanın” yıkıcı etkilerini çoktan yaşamaya başladığımızı söylüyor.
Antibiyotik direncine sebep olan en önemli faktörlerden biri, aşırı antibiyotik kullanımıdır. Bu yanlış kullanım, İngilizcede “süper böcek” (İng: “super bug”) de denilen -ki bunlar aslında “böcek” değil, bakterilerdir- yaygın kullanımdaki antibiyotik tedavilerine dirençli bir grup patojenin ortaya çıkmasına sebep oluyor. Bir patojen, kullanılabilecek tüm antibiyotiklere üstün gelecek kadar evrimleştiğinde ise, küçük bir enfeksiyon bile hızla ilerleyip vücudu tamamen ele geçirerek ölüme sebep olabilir.
Patojenlerde rastgele oluşan mutasyonlardan bazıları, onları belli ilaçlara karşı dirençli hale getirdiğinde ve konak canlıda bu ilaçlardan aldığında patojen üzerinde seçilim baskısı oluşur. Böylece, doğal seçilim yoluyla, ilaç direnci geliştirmemiş olanlar ölürken, ilaca dirençli yepyeni bir nesil ortaya çıkar. Birden fazla ilaca karşı direnç geliştiren patojenler de, gayriresmi olarak “süper böcek” adını alır. Bu direncin oluşumu, kimi zaman antibiyotiğin piyasaya sürüldüğü ilk yıl bile olabilirken, kimi zaman süreç 10 yılı aşabilir.[2]
Antibiyotik direnci, ya da ilaç direncine sahip patojenlerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisi çoğu zaman daha zor ve hatta imkansız olabiliyor. Bununla birlikte tedavi sürecinin uzaması, hastaneye gidiş geliş sayısı ve belki de hastanede yatış sürelerinin artması ile tedavinin maliyeti de epey yükselebiliyor. Bu tür enfeksiyonlar hemen herkesi etkileyebilse de özellikle kronik hastalığa sahip kişiler daha fazla risk altında.
- Türev İçerik Kaynağı: Discover Magazine | Arşiv Bağlantısı
- ^ V. Vaughn, et al. Empiric Antibacterial Therapy And Community-Onset Bacterial Co-Infection In Patients Hospitalized With Covid-19: A Multi-Hospital Cohort Study. (21 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 24 Ekim 2020. Alındığı Yer: Oxford Academic doi: 10.1093/cid/ciaa1239. | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b CDC. Antibiotic / Antimicrobial Resistance (Ar / Amr). (13 Mart 2020). Alındığı Tarih: 24 Ekim 2020. Alındığı Yer: CDC | Arşiv Bağlantısı