2004 yılında, 41 kişinin can verdiği Pamukova tren kazasında yargılamanın bir türlü sonuçlanmaması üzerine AYM, ‘Yaşam hakkı ihlali var’ kararı verdi.
Sakarya’nın Pamukova ilçesinde 22 Temmuz 2004 yılında yüksek hızlı tren kazasında 41 kişi yaşamını yitirmiş, 79 kişi de yaralanmıştı. Olayın ardından uzmanların TCDD’yi uyardığı, seferleri durdurun uyarısında bulunulduğu anlaşılmıştı. Meslek odaları kullanılan trenlerin ve rayların uygun olmamasını kazanın ana sebebi olarak belirtmişti. Ancak Pamukova dosyasında tam anlamıyla cezasızlık politikası uygulanmıştı. Olayla ilgili Sakarya Cumhuriyet Başsavcılığı Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Genel Müdürlüğü yetkilileri hakkında yürüttüğü soruşturmada yetkisizlik kararı vermiş ve soruşturma evrakını Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına göndermişti. Bu soruşturmanın sonucu ise tespit edilemedi.
DAVADA ADALET GELMEDİ
Öte yandan Başsavcılık, makinistler (birinci ve ikinci makinist) ve tren şefi hakkında, demir yolu üzerinde kazaya neden olma iddiasıyla Ağır Ceza Mahkemesinde kamu davası açmıştı. Yargılama sonucunda makinistler hakkında mahkûmiyet; tren şefi hakkında beraat kararı verildi. Daha sonra Yargıtay, sanıklar hakkında verilen mahkûmiyet kararını bozdu. Bozma kararının ardından yapılan yargılamada ise davaların düşürülmesine karar verildi. Bu kararın da temyizi üzerine hüküm bozuldu, yapılan yargılamada birinci makinist hakkında hapis cezasına hükmedildi, ikinci makinistin cezası ise ertelendi. Yapılan başvurular üzerine Yargıtay Ceza Dairesi, eksikliklerin giderilmesi için dosyayı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderdi. Davanın temyiz incelemesi ise hâlâ sonuçlanmadı. Yaşanan bu süreç üzerine kazada annelerini kaybeden Burcu Demirkaya ve Yücel Demirkaya, yaşam hakkının ihlal edildiğini söyleyerek Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu.
‘KAZALARIN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN ÖNLEM ALINMALI’
AYM konuyla ilgili kararını ise dün açıkladı. Kamu makamlarının, tehlikeli bir faaliyet nedeniyle oluşan riskleri bertaraf etmek için gerekli ve yeterli önlemleri almadığı durumlarda kişilerin hayatının tehlikeye girmesine neden olanlar hakkında bir ceza soruşturması yürütmesi gerektiğini ifade eden AYM, kararında “Demir yolu taşımacılığı faaliyeti niteliği itibarıyla kişilerin yaşamı ve vücut bütünlüğü bakımından birtakım riskler içermektedir. Bu tehlikeli olma durumu nedeniyle kamu makamları, demir yollarının işletilmesinde gerekli güvenlik tedbirlerini almalı; trenlerin seyrüseferinde veya gar ve benzeri işletmelerde istenmeyen ölüm ve yaralanma olaylarının önüne geçmek için makul ölçüler çerçevesinde gerekenleri yapmalıdır.” ifadelerine yer verdi.
AYM, ‘İHLAL VAR’ DEDİ
Kazanın soruşturmasının iki aydan daha kısa bir sürede tamamlandığını ancak Ceza Mahkemesinin ilk kararını 2008 yılında verdiğini hatırlatan AYM, “Ne var ki kararın kanun yoluna başvurma hakkı olan bazı kişilere tebliğ edilmemesi nedeniyle ilk bozma kararına ilişkin temyiz süreci yaklaşık 2 yıl 6 ay, ikinci bozma kararına ilişkin temyiz süreci ise yaklaşık 2 yılda sonuçlanmıştır. Ceza Mahkemesince en son 24/11/2014 tarihinde karar verilmiş olup yargılama henüz sonuçlandırılamamıştır.” dedi. Yargılamanın bu denli uzaması ve henüz sonuçlandırılmamasının ‘soruşturmanın makul süratle yürütülmediğini’nin kanıtı olduğunu belirten AYM, Anayasa’nın 17. maddesinde güvence altına alınan yaşam hakkının usul boyutunun ihlal edildiğine ve başvuruculara tazminat ödenmesine karar verdi. (İstanbul/EVRENSEL)
