Teknolojinin gelişmesi ve hareketsizliğin artmasıyla diyabet riski büyüyor. Türkiye’de her 8 kişiden biri diyabetli, 3 kişiden biri ise diyabetli olduğunu bilmiyor
RABİA YILMAZ
14 Kasım Dünya Diyabet Günü dolayısıyla Türkiye Diyabet Vakfı tarafından paylaşılan veriler, hastalığın korkutucu boyutunu ortaya çıkardı. En hızlı artış gösteren hastalıkların başında gelen diyabet, Türkiye’de her 8 kişiden birinde görülüyor ve 3 diyabet hastasından biri ise hastalığını bilmiyor.
Erken tespit ve önlem çok önemli
Diyabette erken tanının en önemli adımlardan biri olduğunu söyleyen Türkiye Diyabet Vakfı Başkanı Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, şöyle dedi: “Riskli kişilerin tespitiyle erken önlem almak mümkün. Diyabet özellikle klinik tablo ortaya çıkmadan önce yüzde 80 oranında önlenebilir. Basit bir açlık ya da tokluk kan şeker tahlili teşhis için yeterli. Bu yıl Dünya Diyabet Günü’nde 25 bin kişinin kan şekeri ölçümünü ücretsiz yapacağız.”
Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) 2018 yılı için “Aile ve Diyabet” temasını belirledi. Diyabetin teşhisinde ve tedavinin yönetiminde ailenin farkındalığının son derece önemli olduğuna işaret eden Prof. Dr. Yılmaz, “IDF’in yeni yaptığı bir araştırmaya göre, her 5 ebeveynden 4’ü (yüzde 82) tehdit işaretlerini fark etmekte sorun yaşıyor. Beş ebeveynden biri ise hiç anlamıyor. Buna karşın eğitim ve farkındalığın artırılması gerekiyor” diye konuştu.
14 Kasım DünyaDiyabet Günü’ne dikkat çekmek isteyen Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Doç. Dr.
Ergun Çetinkaya, diyabet hastası çocukların anne ve babalarıyla keyifli zaman geçirmesini sağlamak amacıyla Doğu Ekspresi ile Kars’a gerçek leştirilen kültür turuna katıldı.
***
Türkiye’de 11 milyon diyabetli
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre:
♦ Dünyada her 8 saniyede 1 kişi diyabet ve komplikasyonları nedeniyle hayatını kaybediyor.
♦ Diyabet ölüm nedenleri arasında ise 6’ncı sırada yer alıyor.
♦ Türkiye’de tedavi gören diyabetli sayısı 7,8 milyon.
♦ Körlük, böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlara yol açabilen diyabetin bulaşıcı bir hastalık olmamasına rağmen 20 yıl içinde 1 milyar kişiyi etkileyeceği öngörülüyor.
***
En büyük etken hareketsizlik
Prof. Temel Yılmaz diyabetin görülme sıklığındaki artış nedenlerini şöyle sıraladı: Teknolojinin hızla geliştiği ülkelerde artış hızı çok yüksek. Sağlıksız beslenme ve hareketsizliğin rolü çok büyük. Otomobiller, bilgisayarların hayatın her alanına girmesi, internet, akıllı telefonlar ve iş hayatının e-mailler üzerinden yürütülmesiyle yaşam şekli değişmeye başladı. Bu da diyabeti tetikledi.” Türkiye’de diyabetin en az 40 milyon insanı ilgilendirdiğini aktaran Yılmaz, “Diyabet aşırı susama, sık idrara çıkma, enerji düşüklüğü, bulanık görme, geç iyileşen yaralar, el ve ayaklarda uyuşma ile belirti veriyor” dedi.
***
Dilara’nın ölüm nedeni erişilemeyen sağlık sistemi!
Zonguldak’ın Devrek ilçesi Eğerci Köyü’nde yaşayan 17 yaşındaki Dilara Kilcioğlu, 22 Ekim’de şeker komasına girerek yaşamını yitirmişti. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlknur Arslanoğlu, ailesinin maddi imkansızlıklar nedeniyle Dilara’yı kontrole getiremediğini belirtmişti. Prof. Arslanoğlu, BirGün’e şu açıklamalarda bulunmuştu: “Devlet diyabet hastalarının tedavileri konusunda kolaylaştırıcı olmalı. Gerekirse hastanın yol parasını ödemeli. Hatırlatma ağı oluşturmalı, aile hekiminin, diyabet ekipleriyle bağlantısı sağlanmalı. 3 ayda bir yapılması gereken düzenli kontrolleri oluyor bu hastaların. Mesafe sorun olabiliyor. Mali engel, derslere yetişememe kaygısı, işinden atılma kaygısı kontrollere engel olabiliyor. Burada devlet gerekli düzenlemeleri yapmalı.”