Bu seçim, diğer seçimlerden farklı özellikler taşıması nedeniyle soru işaretlerine neden oluyor. Seçmenin nasıl oy kullanması gerektiğini maddeler halinde aktarıyoruz
24 Haziran’da yapılacak ve ilklerin yaşanacağı seçimlere kısa süre kala seçmen hâlâ “Nasıl oy kullanılacak, oylar hangi durumda geçerli, hangi durumda geçersiz sayılacak?” sorularına yanıt arıyor.
27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde, AKP, CHP, HDP, HÜDA PAR, İYİ Parti, MHP, Saadet Partisi ile Vatan Partisi yarışacak. BBP’nin adayları AKP, DP’nin adayları İYİ Parti listelerinden seçime girerken Saadet Partisi kendi listesindekilerin yanı sıra seçilme şansını artırmak için bazı yerlerde CHP listelerine de aday yerleştirdi.
Oy pusulasının ilk sırasında AKP ve MHP’nin kurduğu, BBP’nin destek verdiğini açıkladığı “Cumhur İttifakı”, ikinci sırada HÜDA PAR, üçüncü sırada Vatan Partisi, dördüncü sırada HDP, son sırada da CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’den oluşan “Millet İttifakı” yer alacak.
24 Haziran’da seçmene oy kullanması için biri Cumhurbaşkanı diğeri de milletvekili seçimi için iki pusula ve tek zarf verilecek. Cumhurbaşkanı oy pusulasının üzerinde Cumhurbaşkanı adaylarının fotoğrafı ve isimleri, milletvekili seçimi için kullanılacak pusulanın üzerinde de partilerin logosu ve isimleri yer alacak.
Oylama sırasında zarfa oy pusulasından başka bir şey koyulursa oy geçersiz olacak. Seçmene hiçbir nedenle ikinci kez oy pusulası verilmeyecek.
Her iki pusula da Cumhurbaşkanı adayı, ittifak ve parti isimlerinin altında yer alan boş yuvarlaklara “TERCİH” veya “EVET” mührü vurularak oy kullanılacak.
Mührü kullanırken dikkat!
İttifaklar nedeniyle seçmende oluşan nasıl oy kullanılacağına ilişkin soruları yanıtlamak üzere Yüksek Seçim Kurulu çeşitli olasılıklara göre şablonlar hazırladı.
»İttifak bölümüne “EVET” veya “TERCİH” mührünün basılması durumunda oy, ittifakın ortak oyu sayılacak.
»İttifak bölümüne taşacak şekilde, bir siyasi partiye ayrılan alana “EVET” veya “TERCİH” mührünün basılması durumunda oy mührün basıldığı partiye yazılacak.
»İttifak alanı içinde bir siyasi partiye ayrılan alana basılan oy partinin olacak.
»Başka bir siyasi parti veya ittifak alanı dışına taşmaması koşuluyla ittifak alanına birden çok mühür basılması da oyu geçersiz durumuna getirmeyecek ve oy ittifakın oyu sayılacak.
»Bir siyasi parti alanına basılan “TERCİH” veya “EVET” mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşması durumunda diğer siyasi partinin alanına geçilmediği için oy mühür basılan partiye yazılacak.
»İttifak alanı içinde, bir siyasi partiye basılan mühür, ittifak alanlarını ayıran çizgili bölgeye taşarsa oy, partinin kabul edilecek.
»İttifak alanı içerisinde yer alan siyasi partiye ait bölüme, parti çizgisini taşacak şekilde birden fazla “EVET” veya “TERCİH” mührü basılması halinde de oy geçerli sayılacak ve mühür basılan partiye yazılacak.
»İttifak alanı içindeki bir siyasi partiye ait bölüme, birden fazla “EVET” veya “TERCİH” mührü basılması da oyu geçersiz kılmayacak.
»İttifak alanı içerisinde yer alan siyasi partilerden hangisinin desteklendiği açıkça belirlenemeyen oylar ittifakın oyu kabul edilecek.
»Mührün hem siyasi partiye hem de ittifak unvanı bölümüne basılması durumunda oy mühür basılan partinin sayılacak.
»İttifak alanı içerisinde mühür, hem birden fazla siyasi partiye ayrılan alana hem de ittifaka basılırsa oy ittifakın olacak.
»Mührün, ittifaka, bir siyasi partiye ayrılan alana taşacak şekilde basılması durumunda da oy ittifaka yazılacak.
Geçersiz sayılacak oylar
»Aynı ittifakta yer almayan birden fazla siyasi partiye ayrılan bölümlere mühür basılırsa,
»Birden fazla ittifaka ayrılan alana “EVET” veya “TERCİH” mührü basılırsa,
»Hem ittifak alanı içindeki bir partiye hem de ittifak dışındaki partilerden birine mühür basılırsa,
»Bir siyasi parti alanına basılan mührün, ayrım çizgisini aşıp başka bir partinin alanına geçerse bu oylar geçersiz sayılacak.
Oy hesabı
Seçimlerden sonra milletvekili dağılımı, aynı ittifak içindeki partilerin her birinin geçerli oyu, ittifakı oluşturan siyasi partilerin o seçim çevresinde tek başına aldıkları oy sayısına, ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle bulunacak.
İttifak yapan partilere ortak oylardan düşen pay, partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen katsayının, ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucu elde edilecek.