İşte şizofreni hakkında bilinmesi gerekenler. Şizofreni ne demek? Şizofreni belirtileri neler? Şizofreni nedenleri neler?
Şizofreni kronik bir beyin bozukluğu. Şizofreni aktif olduğunda semptomlar sanrılar, halüsinasyonlar, düşünme ve konsantrasyonla ilgili sorunlar ve motivasyon eksikliği içerebilir. Bununla birlikte, tedavi ile şizofreni belirtilerinin çoğu büyük ölçüde artabilir. İşte şizofreni hakkında bilinmesi gerekenler.Şizofreni ne demek? Şizofreni belirtileri neler? Şizofreni nedenleri neler?
Şizofreni tedavisi yokken, araştırmalar yeni ve daha güvenli tedavilere yol açıyor. Uzmanlar ayrıca genetik çalışmaları yaparak, davranışsal araştırmalar yaparak ve beynin yapısına ve işlevlerine bakmak için gelişmiş görüntüleme yöntemlerini kullanarak hastalığın nedenlerini ortaya çıkarıyor.
Şizofreni nedir?
Şizofreni, dikkatsizce devre dışı bırakabilen ciddi bir akıl hastalığı. Bu durumdaki insanlar hayali sesler duyabilir, hayali manzaraları görebilir veya başkalarının düşüncelerini kontrol ettiğine inanabilirler. Bu duygular kişiyi korkutabilir ve düzensiz davranışlara yol açabilir. Tedavi olmamasına rağmen, tedavi genellikle en ciddi semptomları yönetebilir. Popüler yanlış anlamaların aksine, şizofreni, çoklu kişilik bozukluğu ile aynı değil.
Şizofren hastalığının belirtileri neler?
Şizofreni hastalığının belirtileri arasında, halüsinasyonlar, sanrılar, kişinin çok uzun bir süre boyunca tek bir pozisyonda fiziksel olarak sabitlendiği bir durum olan katatoni, günlük yaşamda keyifsizlik ve sosyal aktiviteden uzaklaşma gibi durumlar mevcut.
Şizofreni düşünceleri ne kadar etkiler?
Şizofreni hastaları, düşüncelerini organize etme veya mantıksal bağlantılar kurma konusunda sıkıntı çekebilirler. Akılları, ilgisiz düşüncelerden diğerine atlamak gibi hissedebilirler. Bazen “geri çekilmeyi” düşünürler, düşüncelerin kafasından çıkarıldığı veya “düşünce engellemenin”,düşünce akışı aniden kesintiye uğradığında hissedilir.
Davranış üzerindeki etkiler
Hastalığın birçok yönden önemli bir etkisi var. İnsanlar sarhoş olabilir veya herhangi ifade gösteremezler. Birçoğu kendilerini ya da evlerini temizlerken sorun yaşar.
Kimler risk altında?
Herkes risk altında olabilir. Şizofreni erkek ve kadınlar arasında eşit olarak yaygın. Semptomlar genellikle 16 ve 30 yaşları arasında başlar. Erkeklerde erken yaşlarda kadınlara göre önce başlar. Şizofreni nadiren çocukluk döneminde ya da 45 yaşından sonra başlar. Şizofreni ya da ailelerinde diğer psikotik bozukluklar olan kişilerin bunu alma olasılığı daha yüksek.
Şizofreni neden olur?
Bilim adamları bunun sebebini bilmiyor. Bir kişinin genleri, deneyimleri ve ortamları şizofreniye neden olabilir. Teoriler, beynin belirli bölgelerinin ne kadar aktif ve ne kadar iyi çalıştığını ve ayrıca dopamin ve glutamat gibi beyin kimyasallarıyla ilgili problemleri içerir. Beyninde daha büyük sıvı dolu boşluklar ile sonuçlanan sinir hücrelerinin kaybı gibi yapısal farklılıklar da olabilir.
Şizofreni türleri
- Paranoid şizofreni
- Hebefrenik Şizofreni
- Katatonik Şizofreni
- Ayrışmamış Şizofreni
- Kalıntı (Rezidüel) Şizofreni
Şizofreni nasıl teşhis edilir?
Şizofreniyi teşhis edebilmek için laboratuvar testleri yoktur, bu nedenle doktorlar genellikle kişinin öyküsüne ve semptomlarına bakarak tanı koyar. Gençlerde, aile öyküsü ve belirli davranışların bir bileşimi şizofreni başlangıcını tahmin etmeye yardımcı olabilir.
Semptomların ilk ortaya çıkmaya başladığı ve psikozun ilk döneminden (FEP) önceki döneme prodromal dönem denir. Bazen belirli bir tetikleyici olmadığı için tanımak zor olabilir. Prodrom, özellikle gençlerde ince davranışsal değişiklikler olarak algılanabilecek şeylerle birlikte görülür. Bu davranışlar sosyal gruplardan çekilmeyi ve sıra dışı şüpheleri ifade etmeyi içerir, ancak bu bir teşhis için yeterli değildir.
Şizofreni tedavisi
Reçeteli ilaçlar anormal düşünme, halüsinasyonlar ve sanrılar gibi semptomları azaltabilir. Bazı ilaçlar titreme ve kilo alma gibi rahatsız edici yan etkilere sahiptir. İlaçlar ayrıca diğer ilaçları veya takviyeleri de engelleyebilir. Ancak çoğu durumda, şizofreni tedavisi için ilaç bir zorunluluktur.
Şizofreni tedavisinde terapinin rolü
Danışmanlık, insanların problem davranışlarını ve düşüncelerini tanımak ve ele almak için daha iyi yollar geliştirmelerine ve başkalarıyla nasıl ilişki kurduklarını geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Bilişsel davranışçı terapide insanlar, düşüncelerinin gerçekliğini test etmeyi ve semptomları daha iyi yönetmeyi öğrenirler. Diğer tedavi biçimleri, şizofreni hastalarının iletişim ve ilişki becerilerini geliştirmeyi amaçlar.