Rejim değişikliği tartışmalarıyla ağır hasar gören ekonomi, fiyatları da hızla yükseltti. Şubat ayında enflasyon çift haneye tırmanarak son 5 yılın rekorunu kırdı
Dolar, avro ve altında gelen rekor yükselişlere şimdi de enflasyon eklendi. Tüketici fiyatlarında şubat ayı itibariyle yıllık enflasyon yüzde 10,13’e yükselerek son 5 yılın rekorunu kırdı. Üretici fiyatları enflasyonu ise yüzde 15,36 ile son 8 yılın rekoruna ulaştı. Açıklanan rakamların ardından dolar da 3 lira 75 kuruşa yükseldi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, şubat ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 0,81, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,26 arttı. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 10,13, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 15,36 oldu. Tüketici fiyatları bazında şubatta en yüksek fiyat artışı yüzde 27,52 ile mandalinada, en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 22,3 ile domateste görüldü. TÜFE’de yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 21,72 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda görüldü. Bunu yüzde 17,96 ile ulaştırma, yüzde 12,82 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 12,53 ile sağlık, yüzde 9,33 ile eğitim izledi.
Ücretli çalışanların enflasyonu daha yüksek
TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerinin ardından Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından hazırlanan Enflasyon ve Hayat Pahalılığı Şubat 2017 Dönem Raporu’nun sonuçlarına göre ise, resmi olarak yüzde 0,81 olan şubat ayı enflasyonu en çok yüzde 1,1’lik artış ile ücretsiz aile işçileri ve yüzde 1,07 ile profesyonel meslek sahiplerini etkiledi. Düzenli ücretliler için aylık enflasyon yüzde 1 sınırına geldi. BİSAM’ın farklı gelir grupları için yaptığı enflasyon araştırmasına göre, Şubat 2003-Şubat 2017 dönemleri arasında genel TÜFE yüzde 214 artış gösterirken bu oran düzenli ücretlilerde yüzde 241, çalışmayanlar için yüzde 248, emeklilerde yüzde 246, nüfusun en yoksul yüzde 20’lik kesimi için yüzde 252 oldu. En zengin yüzde 20’lik dilim için ise enflasyon yüzde 234 olarak gerçekleşti. Buna göre enflasyon yoksulu daha fazla vurdu.
Yoksula çifte darbe
BİSAM tarafından Şubat 2003-Şubat 2017 dönemlerine göre gizli yoksullaşma oranları da hesaplandı. Buna göre son 13 yıllık dönemde (Şubat 2003-Şubat 2017) gizli yoksullaşmayı en yoğun olarak yaşayanlar, işteki duruma göre yüzde 12,2 ile “Yevmiyeliler”, mesleğe göre yüzde 11 ile “Hizmet ve satış elamanları”, temel gelir kaynağına göre yüzde 11 ile “Diğer Transferlerle Geçinenler”, gelir gruplarına göre yüzde 10,85 ile En Yoksul Yüzde 20’lik gelir grubunda yer alanlar oldu. Enflasyon nedeniyle her kesim için gizli bir yoksullaşma yaşanırken, en yoksul yüzde 20 için bu kayıp yüzde 10,85 oldu. Buna karşın en zengin yüzde 2o için yoksullaşma yüzde 5,9 oldu. Enflasyon hesaplaması yoksulu daha fazla etkiledi. Yoksul enflasyondan zengine göre yaklaşık iki kat daha fazla etkilendi.
Hükümet: İnşallah düşer!
Açıklanan enflasyon rakamları karşısında hükümetin tepkisi ise ‘ilerleyen zamanlarda düşer’ şeklinde oldu. Eskişehir Valiliği’ni ziyareti sırasında konuşan Maliye Bakanı Naci Ağbal, şubat ayı enflasyon rakamlarına ilişkin, “Merkez Bankası’nın yıl sonu itibariyle enflasyon için ortaya koyduğu bir tahmin var, yüzde 8. İnşallah enflasyon o trend içinde gidecek” dedi. Ağbal, enflasyonun yukarıya gitmesinin hiçbir şekilde arzu ettikleri bir durum olmadığını vurgulayarak, “Önümüzdeki dönem para politikasında Merkez Bankamızın yapacağı çalışmalar çerçevesinde, bir taraftan hükümet olarak, özellikle gıda fiyatlarıyla ilgili Gıda Komitemizin yapacağı çalışmalar çerçevesinde fiyatlar aşağıya doğru gelecek. 16 Nisan’dan sonra inşallah Türkiye’de siyasi ve ekonomik istikrar net ve kalıcı bir şekilde ortaya çıkacak” iddiasında bulundu.
Muhalefet: İstikrar yalanı patladı!
Enflasyon rakamları muhalefet tarafından ise ülkeyi tek adam rejimine götürme niyetinin sonucu olarak değerlendirildi. CHP Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak, şubat ayı enflasyon rakamlarıyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada şunları belirtti: “Tek adam rejiminin lafı bile ülkenin ufkunu karartmaya yetmiştir. Son iki buçuk yılda fiilen uygulanan başkanlığın ülkemizde yarattığı belirsizlik ve sıkıntılar ortadadır. Fiili başkanlık döneminde milletin kişi başına geliri erimiştir. İşsiz sayısı bu dönemde 700 binden fazla artmıştır. Enflasyon aynı dönemde yeniden çift haneye sıçramıştır. Bu tablonun müsebbipleri, şimdi bunu kalıcı hale getirmeye çalışmaktadır. Milletimiz, tıpkı 7 Haziran 2015’te yaptığı gibi 16 Nisan 2107’de de kendisine başkanlık dayatmasında bulunanlara hak ettiği cevabı verecektir.”