YKS sonucu 987 bin kişi yükseköğretime giriş hakkı kazansa da gençler üniversitede gelecek görmüyor. YÖKAK verilerine göre son 3 yılda 878 bin 909 öğrenci çeşitli nedenlerle üniversite eğitimini yarıda bıraktı.
Mustafa Kömüş
Üniversite yerleştirme sonuçlarının geçen günlerde açıklanmasının ardından 900 bini aşkın öğrenci yükseköğretim kurumlarına kayıt hakkı kazandı. Bu hakkı kazanan öğrencilerin yaklaşık yüzde 20’si daha önce en az bir kere üniversiteye kayıt yaptıranlardan oluştu. Bununla birlikte son üç yılda üniversite terk eden öğrenci sayısı ise bu sene kayıt hakkı kazanan öğrencilerin sayısına yakın.
Her ile üniversite açan AKP, yükseköğretimi gençler için kolayca ulaşılabilen kurumlara dönüştürdü. İşsizliği ötelemek için gençlere hayal satan AKP’nin planı bir nebze de olsa tuttu. Ancak son yıllarda üniversiteyi terk eden gençlerin sayısı oldukça fazla. Ekonomik kriz, hayat pahalılığı, gelecek kaygısı gibi nedenlerle sadece 2021-2023 arasında üniversiteyi terk eden öğrenci sayısı 900 bine yaklaştı.
Yükseköğretim Kalite Kurulu 2023 yılına ilişkin üniversiteyi terk eden sayılarını açıkladı. Buna göre geçen yıl üniversiteyi terk eden öğrenci sayısı tam 149 bin 909 oldu. 2021’de 338 bin 926, 2022’de 389 bin 564 öğrenci üniversiteyi bırakmıştı. Üç yıl birlikte değerlendirildiğinde toplam sayı 878 bin 909 oldu. Bu sayı toplam 55 ilin nüfusundan fazla. Yine Lüksemburg, Karadağ gibi Avrupa ülkelerinin nüfusları da bu sayıdan az.
Bu konuda 2023 yılında zirvede ise Erzurum’da bulunan Atatürk Üniversitesi yer aldı. Atatürk Üniversitesi’nden geçen yıl tam 12 bin 276 öğrenci ayrıldı. Önceki iki yılda olduğu gibi geçen yıl da büyükşehirlerde okuyup üniversiteyi bırakan öğrencilerin sayısı da hiç az değil.
BirGün’e konuşan üniversiteyi bırakan kişilerin ve bırakmayı düşünen öğrencilerin ortak sebebi gelecek kaygısı ve ekonomik problemler. Bırakmamak için böbreğini satılığa çıkaran dahi var.
İŞSİZ KALACAĞIMI DÜŞÜNÜYORDUM
5 yıl önce Ankara Üniversitesi’ni bırakmış. Ayşenur Ceylan üniversiteyi bırakmış. İtalyan Dili ve Edebiyatı’nda okurken okulu bırakan Ceylan şunları söyledi: “Okuldan istediğimi alamadım. Bir gelecek göremedim. Mezun olduğumda işsiz kalacağımı düşünüyordum. Bu nedenle okuldan ayrıldım. İlk zamanlar tekrar üniversiteye hazırlanmayı düşündüm ama sonrasında sinema sektöründe çalışmaya başladım. Üniversiteler öğrencilere gelecekleri açısından yeterli olanağı sunmuyor.”
ÇOK FAZLA DENEDİM, BAŞARAMADIM
Ankara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi öğrencisi Kadir Şenyiğit ise üniversiteyi bu yıl bırakanlar arasında. Şenyiğit de okulu bırakmasında maddi sebeplerin baskın olduğunu ifade etti. Daha önce de okulu bırakmayı düşündüğünü ama bir işte çalışıp para biriktirdikten sonra geri döndüğünü aktaran Şenyiğit şunları söyledi: “Okula gidiyorsun, çay kahve alamıyorsun. Eve gidiyorsun, kira derdi, faturalar derken insanın şevki kırılıyor. Bütün motivasyonum bozuldu. Altından kalkamadım. Tam o dönemde babam da emekli olduğu için de maddi olarak biraz dardaydık. Ondan da çok fazla bir şey isteyemedim. Ancak kiramı, faturalarımı ödeyebildiğim, evde yemek alabildiğim kadar bir şey döndürebiliyordum. Bir şekilde sürdürmeyi denedim. Zaman da geçiyor bir yandan, yapmak istediğim şeyler de var.”
ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ZİRVEDE
Bazı üniversitelerden geçen yıl ayrılan öğrencilerin sayıları şöyle:
• Ege Üniversitesi: 1432
• Dokuz Eylül: 1981
• Adıyaman Üniversitesi: 4040
• Akdeniz Üniversitesi: 4022
• Ankara Üniversitesi: 1569
• Atatürk Üniversitesi: 12276
• Uludağ Üniversitesi: 4918
• Erciyes Üniversitesi: 2388
• Gazi Üniversitesi: 2194
• İstanbul Üniversitesi: 3261
• Kütahya Dumlupınar Üniversitesi: 2429
BÖBREĞİNİ SATILIĞA ÇIKARDI
Üniversite öğrencilerinin durumunu en net özetleyen olay ise İstanbul’da bulunan İstinye Üniversitesi öğrencisi Yusuf Öztepeli’nin böbreğini satışa çıkarması. Depremzede kontenjanından üniversiteye giren Öztepeli buna rağmen masraflarını karşılamadığı için bu duruma mecbur kaldı ve bu nedenle Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’e de (CİMER) başvuru yaptı. Gazeteci Mehmet Yetim’in duyurduğu başvuruda şu ifadeler kullanıldı: “Merhabalar Sayın Cumhurbaşkanım. 20 yaşında bir genç olarak en son çarem bu kaldı. Eğitimimin devam etmesi için ailemin yükünü hafifletmek için çalışıyorum ama yetmiyor. Borçlarım, faturam, harcamam yemeğim yüzünden böbreğimi satmak istiyorum. Lütfen bu konu hakkında sizden yardım bekliyorum. Sonumun intihar olmasını istemiyorum.”
BirGün’e konuşan Öztepeli şunları aktardı: “Depremde de yanımızda devlet yoktu. Çok zor günler geçirdik. Depremzede kontenjanından üniversiteye girdim ama ekonomik olarak sıkıntılıdayım. Okul kitaplarını bile alamaz haldeyim. Aldığım bursun yarısı yurda gidiyor. CİMER’e bu başvuruyu yapmak zorunda kaldım. Okulu bırakmamak için bu yola başvurdum.”
