İç savaş nedeniyle yıllardır kriz yaşayan Suriye’yi şimdi de deprem vurdu. Suriyeli Gazeteci Kassarjian özellikle ÖSO’cuların ve cihatçı grupların kol gezdiği ülkenin kuzeyinden haber alamadıklarını söyledi.
Umut SERDAROĞLU
Maraş merkezli depremin bilançosu Suriye’de de her geçen dakika artıyor. Deprem nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı en az bin 602 olurken yaralananların sayısı 3 bin 649’a yükseldi.
Tahribatın en yoğun olarak gerçekleştiği ülkenin kuzeyinde ise Suriyelilere yardım eli uzatılmıyor. Cihatçıların, Türkiye destekli garpların ve Kürt muhaliflerin yer aldığı bölgede halk, kendi imkânlarıyla kurtarma çalışmalarını sürdürüyor.
Hükümetin kontrolündeki Halep, Lazkiye, Hama ve Tartus illerinde ise çalışmalar yoğun şekilde devam ediyor. Ancak bu bölgelerde de yetersiz ekipman nedeniyle kurtarma çalışmaları oldukça yavaş ilerliyor. Suriye devlet haber ajansı SANA’nın aktardığına göre hükümet kontrolündeki bölgelerde şimdiye kadar 812 kişi hayatını kaybetti, bin 449 kişi de yaralandı.
Çok sayıda binanın yıkıldığı ve en ağır hasarın oluştuğu Suriye’nin kuzeyinde ise ölen ve yaralananların sayısı belirsizliğini koruyor. Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Sivil Savunma (Beyaz Baretliler), yerel yetkililer, sağlık kuruluşları ve yerel kaynaklardan derlenen bilgiye göre, Suriye’nin İdlib ve çevre bölgelerinde en az 790 kişi öldü, 2 bin 200’den fazla kişi yaralandı.
ÇALIŞMALAR ÇOK YAVAŞ
Ülkedeki son durumu aktaran Suriyeli Gazeteci Sarkis Kassarjian şunları söyledi:
“Suriye’de saat başı hayatını kaybedenlerin sayısı artıyor. Hayatını kaybedenlerin sayısı hükümetin paylaştıklarından çok daha fazla. Kurtarma çalışmaları çok yavaş ilerliyor. Ülkedeki herkes kurtarma çalışmaları için seferber olmuş durumda ama ülkemiz böyle koşullarda çalışmaya alışık değil. Doğal afetlere karşı çok tecrübesiziz. Özellikle kurtarma çalışmalarında deneyimli ekiplerin yer almaması, ekipmanların bulunmaması karışıklığı daha da artırabilir.”
İDLİB SESSİZLİĞE BÜRÜNDÜ
Tahribatın en ağır yaşandığı İdlib ve çevresinden ise bilgi almakta çok zorlandıklarını aktaran Kassarjian şöyle devam etti: “İdlib tarafından hiçbir bilgi gelmiyor. Sadece sosyal medyaya düşen yardım çağrıları, mesajları ile durumun ne kadar vahim olduğunu anlayabiliyoruz. Yıkım çok büyük olduğu için sayıların da konuşulanlardan çok daha fazla olduğunu düşünüyoruz. Özel kaynaklardan aldığım bilgiye göre ÖSO’cuların kontrolündeki Afrin’in Cinderes ilçesi yıkımın en yoğun yaşandığı yer. Bölgenin yarısından fazlası yıkılmış durumda.” Suriye’nin kuzeyine sadece Türkiye’den yardım ulaştırılabileceğinin de altını çizen Kassarjian, Türkiye’deki yıkım nedeniyle bölge vatandaşlarının umudunu kaybettiğini söyledi.
***
YERİNDEN EDİLENLERİN SAYISI ARTACAK
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, 4,1 milyon kişinin insani yardıma bağlı yaşadığı Suriye’de, depremin yarattığı tahribat nedeniyle krizinin daha da derinleştiği belirtildi. Depremin ardından açıklama yapan Norveç Mülteci Konseyi’nin (NRC) Suriye Temsilcisi Bahia Zrikem, ülkedeki su krizine dikkat çekti. Su krizinin daha da artacağını belirten Zrikem, deprem ile beraber yardım kuruluşlarının mülteci kamplarında su dağıtmak için kullandıkları sondaj kuyularının tahrip olduğunu aktardı.
Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) kontrolündeki bölgelerde altyapının ciddi zarar gördüğünü de söyleyen Zrikem, “Suriye genelinde köyler ve mahalleler yıkıldı. Kent merkezleri de ağır darbe aldı, bu da Suriye’de ülke içinde yerinden edilen kişilerin sayısının artacağı anlamına geliyor” ifadelerini kullandı. BM üst düzey yardım yetkilisi El Mustafa Benlamlih da yakıt kıtlığı ve zorlu hava koşulları nedeniyle Suriye’de yardım çalışmalarının engellendiğini söyledi. Suriye’de, insani yardım çalışmalarında kullanılan yolların hasar gördüğünü aktaran Benlamlih, “İnsanlara nasıl ulaşacağımız konusunda yaratıcı olmalıyız” diyerek Suriye nüfusunun yüzde 70’inin insanı yardıma ihtiyacı olduğunu belirtti.
***
‘YAPTIRIMLARI KALDIRIN’ ÇAĞRISI
Depremle birlikte ağır yara alan Suriye hükümeti, ABD ve AB’ye ekonomik yaptırımları kaldırmaları yönünde çağrı yaptı. Al Arabiya’nın haberine göre az sayıda ülkeden destek alan Suriye’nin Kızılay Başkanı Halid Habubati, ‘tüm Avrupa Birliği (AB) ülkelerini Suriye’ye yönelik ekonomik yaptırımları kaldırmaya’ çağırdı. Suriye devlet televizyonunda yayımlanan bir basın toplantısı düzenleyen Habubati, “Bu depremden sonra yaptırımların kaldırılmasının zamanı artık geldi” dedi. Habubati “ABD Uluslararası Kalkınma Kurumu’na (USAID) Suriye halkına yardım sağlama çağrısı yapıyorum” ifadelerini kullandı.
