Soma çocukluğumun geçtiği, kişiliğimin şekillendiği yerdir.
Çocukluğum bu madenci kasabasında, maden işçileri arasında geçmişti. Biz işçi çocukları, kömür kamyonlarının seslerinden hangi marka olduğunu bilme ve kimin olduğunu çıkarma oyunları oynardık. Yıllar sonra Emil Zola’nın Germinalromanını okuduğumda çocukluğumun dünyasına geri dönmüş gibi olmuştum.
Maden İşçileri ocakta, kafalarındaki kasklarının önüne, bir lamba takarlar. O lambanın enerjisi bellerindeki aküden gelir. İşçi ocağa girmeden önce, kendi markasını verip bir lamba alır. İşten çıktığında da teslim eder markasını alır. Bu akülerin her gün bakımı ve yeniden şarj edilmesi gerekir. Babam bu işin yapıldığı “lambahanede” ustabaşıydı.
Önceleri maden ocaklarında (benim çocukluğumda hala özel ocaklarda da) karpit lambası kullanılırdı. Bir devlet işletmesi olan o zamanın Garp Linyitleri İşletmesi’nde ise elektrikle çalışan modern lambalar.
Özel ve devlet işletmeleri arasında lambalarda yansıyan fark, aslında iş koşullarının tümünde görülebilirdi.
*
Karlılık kapitalizmin esas motorudur.
Kar biricik hedef olunca, bunu arttırmak için masrafları düşürmek gerekir. Masrafları düşürmek için ise, işçileri daha kötü şartlarda, daha ucuza çalıştırmak; üretim masraflarını iyice kısmak. (Bu kişilerin ahlakıyla ilgili bir sorun değildir. Sermayenin mantığından doğar bu nedenle biz sosyalistler insanları değil, sistemi suçlarız ve değiştirmeye çalışırız.)
Bütün bunlara karşı işçilerin direnmekten başka çaresi yoktur. Ama direnmek birleşmek ile olur. Birleşmek ise ancak demokratik bir ortamda mümkündür.
Bu nedenle işçiler dünyanın her yerinde ve her zaman demokrasinin en büyük savunucuları olmuşlardır. İşçilerin kendilerini savunmak için demokrasiye ihtiyaçları vardır. Bugün “Batı Demokrasisi” diye tanımlanan rejimlerin ve ülkelerin hepsi aslında işçilerin mücadeleleriyle ortaya çıkmışlardır.
İşçilerin örgütlenmesi ve Demokrasi birbiriyle bağlıdır. İşçiler ne kadar örgütlü ise o ülke o kadar daha demokratiktir. Ne kadar demokratikse o işçiler o kadar kolay örgütlenebilirler.
İşçilerin örgütlerini sadece sendikalar olarak algılamak yanlıştır. İşçilerin esas etkili örgütleri Sosyal Demokrat ve Komünist partiler olagelmiştir. Kuzey Avrupa’da Sosyal Demokrat, Güney Avrupa’da Komünist partiler, işçilerin en etkili savunma araçları olmuşlardır.
İşçilerin partileri iktidara geldiklerinde ille de sosyalizme geçerler diye bir kural yoktur, iktidarda kalıp, kapitalizmi belli sınırlar içinde de tutabilirler ve bu da o ülkedeki işçilerin çıkarına olabilir.
Çünkü bir ülkenin “işçi sınıfı”, işçi sınıfı değildir. İşçi sınıfının bir zümresidir. Çünkü işçi sınıfı dünya çapında dünya tarihsel bir sınıftır ve kavramın içeriği de böyledir. Aslında sınıf analitik bir kavramdır. Elle dokunulabilen ve görülen toplumsal bir olgu değildir.
Bir ülke işçilerinin kendi çıkarını koruması ve savunması işçi sınıfının çıkarını koruma ve savunmayla özdeş değildir. İlişki tıpkı uzun vadeli çıkarlarla kısa vadeli çıkarlar; parçanın çıkarıyla bütünün çıkarı ilişkisi gibidir. Bunlar tarihin çok nadir anlarında birbirleriyle çakışırlar.
Örneğin İsveç gibi ülkelerdeki “sosyal devlet” tam da bunun ifadesidir.
Aslında Avrupa’nın hikâyesi, iktidara gelmiş işçilerin kapitalizmi korumalarının ama aynı zamanda kendi haklarını geliştirmelerinin hikâyesidir.
Güney Avrupa ülkelerinde işçi hareketi daha militan ve kavgacıdır ama aynı zamanda daha bölünmüştür. Bu militanlığına rağmen Güney Avrupa’da işçilerin hakları Kuzeydekiler kadar değildir.
Bunun nedeni, Kuzeydeki sendika ve partilerin, bütün bürokratikliklerine rağmen genellikle tek bir örgütte birleşmiş olmalarıdır.
Bir ülkedeki işçileri kapsayan reformist ve uzlaşmacı ama tek örgüt genellikle her zaman militan, mücadeleci ama bölünmüş bir işçi hareketinden çok daha etkili sonuçlar alır.
İşçiler gerek ekonomik, gerek sosyal, gerek politik olarak ne kadar elverişli konumdalarsa, o ülke o kadar zengindir ve gelirler arasındaki eşitsizlik o kadar azdır.
Çünkü işçilerin hakları ve demokrasi arasındaki ilişkinin benzeri de demokrasi ile zenginlik ve sosyal adalet arasında da vardır.
Neden böyledir?
Çünkü demokrasi ve yüksek bir örgütlülük düzeyi, işgücünün fiyatının yüksekliği demektir aynı zamanda.
İşgücünün fiyatı yüksekse, kapitalist diğer kapitalistlerle rekabet edebilmek için emek üretkenliğini arttırmak; yani daha modern teknikle, daha çok makine kullanarak üretim yapmak zorundadır.
Bu da modern tekniğin ve araçların kullanılmasını; bu yönde araştırma ve geliştirmeler yapılmasını; bu da modern tekniği ve araçları kullanabilecek ve üretebilecek kaliteli, yaygın ve yüksek bir eğitimi vs. zorunlu kılar.
Keza işçilerin örgütlülüğü, burjuvaziye daha büyük vergileri; daha iyi bir kontrolü; vergilerden ezilen sınıfların refahına daha büyük harcamalar yapmayı mümkün ve gerekli kılar. Böylece refah ve gelir eşitsizliklerinin daha ılımlı oluşu, yani tipik bir batılı ülke resmi ortaya çıkar.
Yani sanılanın aksine batı ülkeleri zengin olduğu için demokratik değildir; demokratik olduğu için zengindir. İşçi sınıfı örgütlenip haklarını iyi savunabildiği için o ülkeler demokrasiyi geliştirebilmişler; bu da işçilerin örgütlülüğünü ve haklarını arttırmış; bu da kapitalistleri daha modern makineler kullanmaya zorlamış bu da o ülkelerin zengin ve ileri olmasının yolunu açmıştır.
Yani amacınız o olmasa bile demokrasi için mücadele ettiğinizde aslında aynı zamanda o ülkenin zenginliği, refahı ve sosyal adaleti için mücadele etmiş olursunuz.
Bu, her zaman nesnel olarak ortaya çıkan sonuçtur.
Bu da değer yasasının bir sonucudur. Mutlak ve nispi artık değer arasındaki faktır bu bir yanıyla.
İşçileri daha uzun ve yoğun çalıştırarak mı ucuza mal edilecektir mallar, yani mutlak artık değer artışıyla mı; yoksa daha modern teknik, daha yoğun makine kullanımıyla mı? Yani nispi artık değer artışıyla mı? İşçiler örgütsüzse ve direnemiyorlarsa, hiçbir güç kapitalisti daha modern teknik kullanmaya zorlayamaz; boğaz tokluğuna çalışan işçi ile ve eski makine ve teknikle üretim devam eder. Örneğin her lokantada on tane işsiz genç garson diye tek bir müşterinin başında bekleşir.
O halde, “Türkiye’de toplum niye bu şarklılıktan çıkamıyor; niye demokrasi gelmiyor; niye geri bir ülke olmaktan çıkamıyor; niye böyle müthiş gelir farkları var?” sorularının cevabı “niye işçiler Türkiye’de örgütsüz ve dağınıktır?” sorusunda gizlidir.
Şundan dolayı: Türkiye’deki devlet ve devletçilik, bu merkezi bürokratik devlet, bütün anti demokratik ve keyfi yasaları ve idaresiyle; bu yapısıyla işçi sınıfının örgütlenip mücadele vermesinin önündeki en büyük engeldir.
Yani aslında bu merkezi bürokratik, keyfi devlettir Türkiye’de kapitalistlerin böylesine hayasızca sömürülerinin nedeni.
Burjuvaziyi ve sermayeyi baş düşman ilan edip bu devlete bir şey söylememek, şark devletinin Almanya’daki devamı olan Prusya Devleti ve Bismark’la anlaşıp, burjuvaziye saldırmaktan, yani Marks’ın mahkûm ettiği Lassale’cılıktan başka bir şey değildir.
Sadece Türkiye’de değil bütün dünyada ve geri ülkelerde de durum böyledir.
Bu devlet parçalanırsa, bu merkezi ve bürokratik mekanizme yıkılırsa, işçiler kendilerini savunabilirler.
Ayrıca bizzat bu devletin geçmişte yaptıkları da işçilerin savunma ve birleşmelerinin önünde bir engeldir. Bu ta Sümerlerden beri gelen, Roma’nın devamı olan devlet, yüzyılın başında değişmemek için değişir ve bur ulusal devlete dönerken, Hıristiyan halkları sürerek, öldürerek ve katlederek, aslında aynı zamanda işçi sınıfının en örgütlü ve modern kesimlerini de yok etmiş; geri kalan Müslümanları ise, öldürdüklerinin kimi kırıntılarıyla satın alarak, işçileri iyice örgütsüz bırakmış, günahına ortak etmiş, her türlü demokratik geleneğin kırıntısını işçi sınıfı içinde kazımıştır. Türkiye’nin işçileri bu lanetle damgalıdırlar. Bu nedenle Türkiye’de bir Yunanistan, İtalya, İspanya, Portekiz gibi güçlü işçi partileri ve örgütleri olmamıştır. Bu nedenle liberallerin Türkiye’yi şarklılıktan kurtaracağını düşündükleri Avrupa Birliği’ne girememiştir. Şarklılıktan kurtulmak isteyen Avrupa’ya değil, İşçilere bakmalıdır.
Türkiye’nin bütün diğer güney Avrupa ülkelerinden farkının ve burada örneğin bir Yunanistan’daki komünist Partisi gibi bir zamanların güçlü partilerinin bulunmaması ve şimdi Türkiye’nin çeyrek ve yarım yüzyıl geriden giderek nal toplamasının nedeni bu katliamlardır.
Bütün bunların sonucu olarak Soma’da yer altında yüzlerce işçi kalmakta ve ölmektedir.
Bu devlet olmasa, diyelim ki bu merkezi ve bürokratik devletin yerine, kuzey Avrupa’daki gibi bir burjuva devlet olsa; iş emniyeti standartları yüksek olurdu, bu standartlara kapitalistin uyup uymadığını yine bizzat işçi örgütleri denetlerdi; merkezi, bürokratik, militer ve kırtasiyeci devlet değil.
Türkiye’de denetlemeyi ise kim yapmış? Bu merkezi ve bürokratik devletin bakanlığı.
*
Yani demokrasi için mücadele ayrı zamanda “iş kazalarına”, cinayetlerine karşı bir mücadeledir de.
İşçiler, tek tek işkolları ve iş yerlerindeki mücadelelerinde, çok özel koşullar olmadıkça yenilmeye mahkûmdurlar.
İşçiler sırf işçilerin koşullarını iyileştirmek için yaptıkları mücadelelerde çok nadiren başarılar kazanırlar.
İşçiler, sadece tüm işçileri değil; tüm toplumdaki gayrı memnunları da birleştirecek bir programa sahip olduklarında ancak belli haklar kazanma yolunda bir mesafe kat edebilirler ve o zaman ancak böyle iş kazaları daha az olur; daha az insan ölür veya sakat kalır.
Bunun için de işçiler, tüm gayrı memnunların farklı mecralarda akan talep ve tepkilerini bir tek büyük nehirde birleştirmelidirler. Bu birleştirme ise ancak gerçekten tutarlı ve radikal bir demokrasiyi hedeflemek ve savunmakla olabilir.
Ancak insanların dili, dini, soyu sopu, cinsi veya cinsel eğilimi nedeniyle herhangi bir baskı ya da ayrımcılığa uğramadığı; devletin bütün bu konularda kör olduğu; devletin veya ulusun bunlarla tanımlanmadığı koşullar için bir mücadele tüm gayrı memnunları birleştirebilir. Bunun yanı sıra ve bunun ayrılmaz bir parçası olarak, ancak merkezi ve bürokratik devletin yapısına ve keyfiliğine karşı mücadele tüm işçilerin ve diğer tüm gayrı memnunların desteğini kazanabilir.
İşçiler, ancak dil, din, kültür, cins vs. bölünmelerine son verebildiğinde gerçekten iktisadi konum ve çıkarlara göre bir bölünme temelinde birleşebilir.
Zaten tam da bu nedenle ancak gerçekten demokratik (insanların, dini, ırkı, kültürü nedeniyle bir ayrımcılığa veya baskıya uğramadığı biçimsel ve hukuki eşitlik) bir düzende sosyalizm (ekonomik eşitlik) hem bir zorunluluk hem bir olanak olarak ortaya çıkar.
Ve yine bu nedenle, işçi hareketi işçi hareketi olmaktan çıktığı ölçüde gerçekten işçi hareketi olur.
*
Kapitalizm öncesi toplumlarda, madenlerde “ekonomi dışı zor” aracılıyla cüceler çalıştırılırdı. “Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler” masalındaki yedi cücenin madenci olması, insanlardan uzak bir ormanda yaşaması, kapitalizm öncesi toplumlarda, yani basit meta üretimine dayanan toplumlarda, madenlerin işlenişinin gerçeğini yansıtır.
Bizans ve Osmanlı’da Cüce olmak madenci olmaya yazgılı olmak demekti. Cüceler adeta bir kast durumundaydılar. Madenleri de genellikle Şark’ın mutlak devleti angaryayla çalıştırırdı.
Kapitalizm ile birlikte kapitalizm öncesinin “ekonomi dışı baskı”sı ortadan kalktı ve onun yerini ekonomik baskı aldı. Artık “özgür” insanlar vardı. Tüm feodal bağlarından ve üretim araçlarından özgür. Günümüzün moda deyimiyle, artık bir “birey”dir.
Bu bideyler, en küçük bir savunma mekanizması kalmamış, çalışmaz, yani iş gücünü satmazsa aç kalacak insanlar, yepyeni bir tarihsel ve toplumsal kategori olan işçilerdir, loncaların veya kastların bağlarından da ve korumasından da özgür.
Bu nedenle Kapitalist sömürünün “ekonomi dışı zor”a, yani devletin zoruna ihtiyacı yoktur, kapitalizm öncesi sömürüden farklı olarak. Bu nedenle Das Kapital’de “Devlet” diye bir bölüm de yoktur.
Kapitalizm öncesinde dilencilik bile bir meslektir ve dilencilerin bile loncası vardır. Kapitalizmde ise işsiz herkes potansiyel veya fiili bir dilencidir, tabii dilenebilecek bir yer bulabilirse.
İş gücünün yaşı, cinsiyeti, ırkı, milliyeti, dini vs. onun ürettiği artı değer üzerinde hiçbir etkide bulunmaz.
Bizlerin “insanların eşitliği”, “çok kültürlülük”, “demokrasi”, “biçimsel ve hukuki eşitlik” vs. dediğimiz, uğurlarına hapislere girdiğimiz, mücadele ettiğimiz bütün bu ulvi değer ve mücadelelerin hepsi, yani bugünün değerleri bütünüyle iş gücünün bu özelliği ile ilgilidir. Bu nedenle son duruşmada aynı zamanda kapitalizmi daha saf ve mükemmel kılarlar.
Bizler din, millet, kültür vs. eşitliği için mücadele ederken aslında tamamen kapitalizmde bütün artı değerin kökeninde bulunan meta olan iş gücünün bu temel özelliğine uygun bir toplumsal ve politik düzenin (yani kapitalizmin) inşası için davranmış oluruz.
Zaten tam da bu nedenle tüm bu biçimsel eşitlikler Kapitalizmi ortadan kaldırmaz ve daha mükemmel bir kapitalizme olanak sağlar.
Ama bu aynı zamanda işçilerin kapitalizme karşı birleşebilmelerinin de temel koşulunu sağlar.
Bu nedenle burjuvazi kapitalizm için bu ideal olan ilişkiye, yani demokrasiye bile karşıdır ve tam da bu nedenle işçiler bayraklarına her şeyden önce biçimsel ve hukuki eşitliği, yani Demokratik Bir Cumhuriyet’i yazarlar.
Bu biçimsel eşitlik, her şeyden önce işçilerin bölünmüşlüğüne son verip, sınıf olarak birleşmelerinin koşullarını sağladığı için işçiler tutarlı (radikal) bir demokrasiyi savunabilecek biricik sınıftır.
Bütün diğer sınıflar demokrasiyi bu kapsamda radikal bir içerik ve biçimle savunmaktan uzaktırlar.
Kapitalizmde kar, rant ve faizin kaynağında, işçilerin sahip olduğu ve gerçekleştirmek için satmak zorunda olduğu tek mal, işgücü denen mal (meta) vardır.
İşgücü’nün kullanımıyla ortaya çıkan şey değerdir yani emektir. Değer yoğunlaşmış emek olduğundan emektir.
Emek, sadece ücreti değil, artı değeri de kapsar.
Bu nedenle “emek en yüce değerdir” gibi güzellemeler aslında burjuvazinin sloganlarıdır.
Nasıl sosyalizmi sınıf mücadelesine indirgemek onu burjuvazinin kavramlarıyla ve burjuvazinin kabul edeceği bir biçimde savunmak ise, aynı şekilde emeğin savunusu ya da güzellemeleri de sosyalizmi burjuvazinin ufku içinde onun savunabileceği biçimde savunmak demektir.
Sınıf mücadelesini ve sınıfların varlığını da; emeğin değerin kaynağında bulunduğunu da burjuva düşünürlerin bulması bir rastlantı değildir. Bunları kabul etmek veya sınıf mücadelesi çağrıları yapıp emeğe övgüler düzmenin sosyalizmle ilgisi yoktur sosyalizmi burjuvaca savunmaktır.
Sınıfların varlığını ve mücadelelerini kabul etmek sosyalizm için yetmez; sınıfları ve mücadelelerini yok etmeyi ve bunun tarihsel olarak bir gereklilik ve imkân olduğunu savunmaktır sosyalizm.
Değerin yoğunlaşmış emek olduğunu kabul insanı sosyalist yapmaz; işgücü denen metaın tüm değerin kaynağı olduğunu kabul ettiğiniz, tüm diğer gelirlerin (kar, faiz, rant) kökeninde bu artı değer denen ödenmemiş emeğin bulunduğunu kabul ettiğinizde sosyalist olursunuz.
Bu değerin içinden işgücünün payı olan ücret’i çıkardığınızda geriye kalana artı değer denir ve bu artı değer de, kar (sanayi ve ticaret karı), faiz ve rant olarak paylaşılır. Bunlar da kapitalist toplumdaki temel sınıfları oluştururlar.
Bunlardan rantiyeler kapitalizmin işlemesi için gerekli olan bir sınıf değildir. Toprak da hava gibi su gibi bir üretim koşuludur. Aslında bütün topraklar kamulaştırıldığında kapitalizm ortadan kalkmaz, daha mükemmel bir kapitalizmin koşulları oluşmuş olur.
Ama burjuvazi, işçi sınıfından korktuğundan, ayrıca toprakları kamulaştırarak deliye taşı andırmak istemediğinden, yani işçilere kendilerinin de mülksüzleştirilebileceğini göstermek istemediğinden tarihsel olarak bu adımı atmaz ve atamaz. Dolayısıyla bu adımı atmak da yine işçilere kalır. Sanılanın aksine toprakların kamulaştırılması sosyalist değil, demokratik bir taleptir.
Aynı durum Türkiye gibi ülkelerde burjuvazi ile kapitalizm öncesinin yadigârı şark Devleti arasındaki ilişkide de vardır.
Aslında soyut olarak, kendi egemenliğinin aracı olacak bir devletten çıkarlıdır burjuvazi. Ama nasıl Toprak sahipleriyle uzlaştı ve toprakları kamulaştırmaya yanaşmadı ise; sınıf olarak onlarla işçilere karşı iş ve güç birliği yaptı ise, aynı şeyi bu kapitalizm öncesinden yadigar, bu merkezi, keyfi ve bürokratik devletle de yapar. Onu tasfiye etmez, onunla iş ve güç birliği yapar.
O halde Türkiye’nin politikasını şu ilişki belirler: burjuva sınıfının demokrasi korkusu ve gericiliği ile devletin mutlak ve merkezi yapısı. Burjuvazinin bu baskıcı güçlü devlete ekmek gibi su gibi ihtiyacı vardır. Merkezi bürokratik aygıtın da böyle kendisine dokunmayacak kendini “ele geçirecek” ve daha gerici yasalarla kendi keyfi yapısını güçlendirecek bir burjuvaziye.
Bu nedenle Türkiye’de devlet, yani kapitalizm öncesinin bir kalıntısı, Türkiye’de kapitalizm ve burjuvazi geliştikçe güçlenir. Budur şarkta kapitalizme geçişin paradoksal görünüşü.
Ham ruhların anlamadığı diyalektik buradadır.
Türkiye’de kapitalist ilişkiler geliştikçe, prekapitalizmin en büyük ve somut ifadesi olan merkezi, bürokratik ve keyfi devlet güçlenir. Türkiye Kapitalistleştikçe ve burjuvazi güçlendikçe, sanılanın aksine sosyalizm için değil, demokratik mücadele ve hedefler için mücadele gereği artar.
Bu nedenle, acil bir görev olarak antikapitalist sloganlar atmak; burjuvaziyi ve kapitalizmi lanetlemek; bu demokratik mücadeleden kaçmanın bir örtüsünden başka bir anlama gelmez. Türkiye’de ve dünyada kapitalizmi tasfiye edebilmek için önce prekapitalizmi tasfiye etmek gerekmektedir.
Prekapitalizmin asli özelliği ağalar falan değil; ekonomi dışı zor ile artı ürüne el koyan, Sümerler çağından kalma devlettir.
Bu merkezi bürokratik devleti tasfiye en acil demokratik görevdir.
Soma’da madende ölen işçilerin bize vasiyeti, demokrasi için, en radikalinden bir demokrasi için mücadeledir.
Ancak o zaman sözlerimiz ve yaptıklarımız hamasi söz ve davranışlar olmanın ötesine geçebilir ve kalıcı bir mücadeleye dönüşebilir.
Demir Küçükaydın
14 Mayıs 2014 Çarşamba
*
“İşçi Sınıfı Cennete Gider”
Dün İstanbul Forumları’nın Yoğurtçu Parkı’nda Soma’daki katliamı ele alan ortak forumu vardı. Bu vesileyle parklara dönüş yapılmış olacaktı.
Dün sabah, erken kalkıp “Parklara Dönerken – Forumlar ve Soma” yazısını bitirdikten sonra Forum’un yapılacağı Yoğurtçu Parkı’na gittim. Forum bir saat geç, 14.00’te başladı.
Sanki bunca eleştiri ve öneri yapılmamış gibi birileri bir yerlerde karar verip “Ağlama duvarı” yöntemiyle forum yaptı. Hiç olmazsa forumu hangi yöntemle yapalım deyip bizzat foruma gelenlere sorabilirlerdi. Böylesine en basit ve sıradan bir demokratik geleneğin bile olmadığı yerde ne olabilirdi ki? Gelenlerin dağınıklığı ve örgütsüzlüğü bir “Hazırlık Komitesi” veya “Gezi Forumları Dayanışması”nın böyle belirlemesine olanak tanıyordu. Eğer bu dağınıklığı gidermek gibi bir amaç olsa, gündemimizin ilk maddesi nasıl bir yöntemle tartışacağımız ve forum yapacağımız olsun denebilirdi mesela.
“Ağlama Duvarı” yöntemi, insanların sırayla söz alıp iki veya üç dakika içinde kafalarındakini anlatmalarıdır. Bir karar, farklı görüş ve alternatiflerin tartışması, tezlerin veya önerilerin birbiriyle çoğunluğu kazanmak için mücadelesi gibi hiçbir şey yoktur. Bunların olmadığı yerde her zaman olan olur: örgütlü ve küçük gruplar yönü belirler.
Dünkü forum da öyleydi. Bu yöntem, Geziden sonraki forumlarda belki hoş görülebilir ve anlaşılabilirdi. O geniş kalabalık, coşku ve dolgunluk içinde belki insanların kendini ifade etmesi için başka bir biçim uygun düşmeyebilirdi. Ama arada bir yıllık bir deneyden, her biri 10-15 kişi ile toplantı yapan forumlardan başkasının gelmediği bir ortamda, aynı yöntemi sürdürmenin anlamı yoktur ve birincisi trajedi ise bu komedi bile değil, bir fars veya vodvil olabilirdi. Ve de öyle de oldu.
Sonuna kadar beklemek artık anlamsız göründü ve sonunu izlemedim. Nasıl olsa ne olduğunu birilerinden duyardım.
Düşünün, tüm İstanbul forumları çağrı yapıyor. Soma’da yüzlerce işçi kurban gitmiş. Yani konu da böylesine can alıcı. Ama “kaç kişi vardı?” derseniz, üşenmedim saydım 300 civarında bir rakam buldum. Haydi, gelen gideni 400 olsun.
Gezi’nin kitlesi yoktu bu Parklara dönüşte ve bununla birleşmiş Soma forumunda.
Gezi açıkça forumları boykot ediyor denilebilir. Gezi’ye gelenler sadece Berkin’in cenazesine geldi. Buhar olup uçmadığını ama kendisini ifade edecek bir biçim bulamadığı için şimdilik görünmez olduğu mesajını verdi. Bir de belki Soma’nın duyulduğu ilk gün Taksim’e geldi. Hepsi o kadar. Açık ki, kiminin “prekarya”, kiminin “orta sınıf”, kiminin “beyaz yakalılar” dediği Gezi’nin modern ücretlileri bu biçimiyle Forumları boykot ediyor; izlenen politikada kendini bulamıyor.
Dünkü foruma gelenler, “sen, ben, bizim oğlan”dı. Hafızası zayıf, uzun yıllar Türkiye’nin politik ortamlarından uzak kalmış bir insan olmama rağmen benim bile oraya gelenlerin yüzde altmış kadarına göz aşinalığım vardı.
Şunu açıkça kabul etmeli forumlar: Gezi’nin kitlesi forumları boykot ediyor. Uzaktan göz ucuyla gözlüyor ama orada kendini bulamıyor, protesto ediyor ve uzak duruyor. Bu örgüt ve mücadele biçimlerinden rahatsız.
*
Ama sadece Gezi’nin ücretlileri mi? Hayır. Seçimler gösterdi ki, ulusalcı ve Türk milliyetçisi, bu sisteme dokunmayan, sadece iktidara çatan; bu devletin yapısını sorun etmeyen bir muhalefetin de aracı olmak istemiyor ve onlar tarafından kullanılmaktansa, en azından son on yılda yaşamında iyi kötü düzenlemeler yapmış AKP’nin yanında durmayı daha akıllıca görüyor.
İşçi sınıfı, Sünni ve Müslüman alt kesimleriyle de; modern şehirli Gezi’yi yapmış üst kesimleriyle de ulusalcılardan, ulusalcılığa karşı kesin bir savaş açmayanlardan ve mesafe koymayanlardan uzak duruyor ve bu türden muhalefete mesafe koyuyor.
Soma’ya gidenlerin anlattıkları, İşçilerin her şeyi bilmelerine rağmen, Ulusalcıların ve her şeyi sadece hükümeti yıkmaya odaklayanların bir aracı olmaktansa, onlara mesafeli olmayı yeğlediğini gösteriyor.
Bu işçiler bu topraktaki insanların neolitik devrimden beri binlerce yılda biriktirdiği değerleri; sınıflı topluma geçtiğinden beri biriktirdiği sınıf mücadelesi tecrübelerini; aynı tehlikeli işi yapan maden işçilerinin modern zamanlarda oluşturduğu dayanışma gelenekleriyle sentezlemiş; “çizmelerimi çıkarayım mı kirlenmesin” diyen; sağ kurtulur kurtulmaz günlerce kurtarma çalışmalarında günlerdir arandığını bilmeden çalışan; oğlunun ölümünü kabullenmiş anasının yanına gelince, başka analar üzülmesin diye anasıyla bir resim bile çektirmeyen insanlardır.
İşçilerin çok güçlü sınıf içgüdüleri vardır.
Onlar sizden uzak duruyorsa, sorun onlarda değil sizdedir.
Çok açıktır anlayana mesaj, işçi sınıfı Gezi’cisiyle, AKP’lisiyle ulusalcılara; sorunu bir hükümet karşıtlığına indirgeyenlere, CHP’lilere uzak durmakta, mesafe koymaktadır.
Ciddi, sağlam, radikal, ucuz zaferlerin peşinde koşmayan; köklü değişimleri yapacak; insanlara örnek olup onları dönüştürecek bir alternatif arayışındadır.
Klişeleşmiş sloganlar, sekterlikler, manüplasyonlar, şark kurnazlıkları işçileri kandıramamakta ve uzaklaştırmaktadır.
İşçiler ulusalcılara mahkûmiyeti; onlar tarafından kullanılmayı kabul etmemektedir.
*
Sartre “Cehennem başkasıdır” demişti.
Cehennem Fabrikadır, madendir, bilgisayarlı işyeridir.
Cehennem Türkiye Cumhuriyeti’dir.
Ama “İşçi sınıfı cennete gider.”
“la classe operaia va in paradiso”
Demir Küçükaydın
19 Mayıs 2014 Pazartesi
Soma’da madende ölen 301 İsimsiz İşçinin İsim Listesi
No | ADI-SOYADI | İLİ | İLÇESİ |
1 | ABDULLAH İNAL | BALIKESİR | DURSUNBEY |
2 | ABDULLAH ÖZDEMİR | MANİSA | SOMA |
3 | ABDULLAH SİVRİ | MANİSA | SOMA |
4 | ABDÜLMÜTTALİP AKAY | İZMİR | BERGAMA |
5 | ADEM ABOKAN | MANİSA | SOMA |
6 | ADEM ÇETİNER | İZMİR | KINIK |
7 | ADEM VAROL | İZMİR | BERGAMA |
8 | AHMET AKBULUT | MANİSA | AKHİSAR |
9 | AHMET AKDEMİR | MANİSA | SOMA |
10 | AHMET ALİ ASLAN | İZMİR | KINIK |
11 | AHMET AVCU | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
12 | AHMET BAL | MANİSA | SOMA |
13 | AHMET ÇELİK | ADANA | |
14 | AHMET ERGÜN | KÜTAHYA | SİMAV |
15 | AHMET EROL | ÇORUM | |
16 | AHMET GÜLCÜ | MANİSA | SOMA |
17 | AHMET GÜVEN | İZMİR | KINIK |
18 | AHMET KAYA | MANİSA | SOMA |
19 | AHMET SOLUK | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
20 | AHMET ŞEN | İZMİR | KINIK |
21 | AHMET VARAL | MANİSA | SOMA |
22 | AKİF DORUK | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
23 | ALİ BİÇAK | MANİSA | SOMA |
24 | ALİ ÇİFİTCİ | MANİSA | SOMA |
25 | ALİ GÜL | BALIKESİR | İVRİNDİ |
26 | ALİ KAVAS | MANİSA | SOMA |
27 | ALİ KİLİT | ZONGULDAK | |
28 | ALİ ŞAHİN | BALIKESİR | DURSUNBEY |
29 | ALİ ŞENTÜRK | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
30 | ALİ YANAR | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
31 | ALİ YÜKSEL | MANİSA | SOMA |
32 | ARİF DEMİR | BALIKESİR | DURSUNBEY |
33 | AŞKIN KOYUN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
34 | AYDIN ÖZGÜN | BARTIN | |
35 | AYHAN AVCI | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
36 | BAYRAM ALİ DAĞLI | İZMİR | KINIK |
37 | BAYRAM BAYINDIR | MANİSA | SOMA |
38 | BAYRAM EROL | MANİSA | SOMA |
39 | BAYRAM İNDİRİK | İZMİR | KINIK |
40 | BAYRAM PARÇA | MANİSA | SOMA |
41 | BEYTULLAH ÇAKIR | İZMİR | KINIK |
42 | BİLAL AY | İZMİR | KINIK |
43 | BİLAL BİLGİ | MANİSA | SOMA |
44 | BİLAL MALKOÇ | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
45 | BURAK KARAYEL | ÇANKIRI | |
46 | CELAL SEVİNÇ | MANİSA | SOMA |
47 | CEMAL KAYA | BALIKESİR | İVRİNDİ |
48 | CEMAL YILDIZ | MANİSA | SOMA |
49 | CEMİL TAŞDEMİR | BALIKESİR | İVRİNDİ |
50 | CENGİZ ÇANTAL | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
51 | CENGİZ KARGI | KÜTAHYA | |
52 | CENGİZ ŞİMŞEK | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
53 | DAVUT AĞIZ | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
54 | DAVUT ÇEÇEN | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
55 | DAVUT DURAN | KÜTAHYA | SİMAV |
56 | DAVUT KÖSE | MANİSA | SOMA |
57 | DOĞAN YILDIRIM | İZMİR | KINIK |
58 | DURSUN DEMİRCAN | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
59 | EMİN ESEN | MANİSA | SOMA |
60 | EMİN KURT | BALIKESİR | BALYA |
61 | EMİN MAZI | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
62 | EMRAH ÇAKIR | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
63 | EMRULLAH ARMUT | HAKKARİ | |
64 | ENGİN YILDIRIM | KÜTAHYA | |
65 | ERCAN CEZELİ | İZMİR | BERGAMA |
66 | ERDAL DEMİREL | AYDIN | DİDİM |
67 | ERDOĞAN KÖSE | MANİSA | SOMA |
68 | ERDOĞAN MERDİM | İZMİR | KINIK |
69 | ERDOĞAN SEVBEN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
70 | ERGUN KOYAKKAYA | KÜTAHYA | |
71 | ERGÜN AKKUŞ | BALIKESİR | |
72 | ERGÜN SİDAL | İZMİR | KINIK |
73 | ERKAN ALTUNTAŞ | ZONGULDAK | TOZLU |
74 | ERKAN DOĞDU | İZMİR | BERGAMA |
75 | EROL IŞIK | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
76 | EROL UYSAL | İZMİR | KINIK |
77 | ERSAN ÇETİN | İZMİR | KINIK |
78 | ERSİN KEÇELİ | MANİSA | SOMA |
79 | EVREN SARI | İZMİR | KINIK |
80 | FARUK KARAHAN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
81 | FATİH KÖSE | KÜTAHYA | |
82 | FEDAİ BOZDAĞ | BALIKESİR | BİGADİÇ |
83 | FERHAT AVKAŞ | MANİSA | SOMA |
84 | FERHAT CANBAZ | MANİSA | SOMA |
85 | FERHAT İREN | MANİSA | SOMA |
86 | FERHAT TOKGÖZ | MANİSA | SOMA |
87 | FERİDUN ÇELİK | BALIKESİR | DURSUNBEY |
88 | GAFUR ŞEN | MANİSA | SOMA |
89 | GAZİ OSMAN SÜMER | ISPARTA | |
90 | GÖKHAN YILMAZ | İZMİR | KINIK |
91 | GÖKNUR KOCAGEDİK | MANİSA | SOMA |
92 | GÜNGÖR KAYRAK | İZMİR | KINIK |
93 | HAKAN TAŞDEMİR | BALIKESİR | İVRİNDİ |
94 | HAKAN UÇKUN | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
95 | HAKKI DOĞAN SAL | MANİSA | SOMA |
96 | HALİL ERGÖZ | MANİSA | AKHİSAR |
97 | HALİL İBRAHİM DOĞAN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
98 | HALİL İBRAHİM HAMURCI | KÜTAHYA | |
99 | HALİL KOCA | MANİSA | AKHİSAR |
100 | HALİL ŞEVİK | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
101 | HARUN KESKİN | İZMİR | KINIK |
102 | HASAN AKKAŞ | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
103 | HAYRİ TÜRKER | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
104 | HAYRULLAY BAYGÜL | BALIKESİR | BİGADİÇ |
105 | HİMMET ANAÇLI | MANİSA | SOMA |
106 | HÜSEYİN AVKAŞ | MANİSA | SOMA |
107 | HÜSEYİN DALBUDAK | İZMİR | KINIK |
108 | HÜSEYİN DEMİR | MANİSA | SOMA |
109 | HÜSEYİN KILINÇ | İZMİR | KINIK |
110 | HÜSEYİN KİLİNÇ | İZMİR | KINIK |
111 | HÜSEYİN TOP | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
112 | İBRAHİM BİÇER | MANİSA | AKHİSAR |
113 | İBRAHİM ÇELİK | DENİZLİ | |
114 | İBRAHİM ÇIRAK | UŞAK | |
115 | İBRAHİM DUMAN | MANİSA | SOMA |
116 | İBRAHİM GEZER | MANİSA | KULA |
117 | İBRAHİM GÖKÇE | İZMİR | KINIK |
118 | İBRAHİM KUTBEY | BALIKESİR | DURSUNBEY |
119 | İBRAHİM SALGIN | İZMİR | KINIK |
120 | İBRAHİM SUNGUR | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
121 | İDRİS ARSLAN | BALIKESİR | DURSUNBEY |
122 | İDRİS DURAN | BALIKESİR | DURSUNBEY |
123 | İLKAY YILDIRIM | İZMİR | KINIK |
124 | İLYAS ÖZKAN | KÜTAHYA | GEDİZ |
125 | İLYAS YILDIRIM | MANİSA | SOMA |
126 | İSA ALDEMİR | BALIKESİR | İVRİNDİ |
127 | İSA ÇALIŞ | MANİSA | SOMA |
128 | İSA SADAN | ORDU | |
129 | İSA SEVBEN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
130 | İSMAİL ASLAN | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
131 | İSMAİL ASLAN | İZMİR | BERGAMA |
132 | İSMAİL CANBAL | MANİSA | SOMA |
133 | İSMAİL ÇATA | MANİSA | SOMA |
134 | İSMAİL ÇOŞKUN | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
135 | İSMAİL DEĞİRMEN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
136 | İSMAİL GEZER | BALIKESİR |
137 | İSMAİL GÜRPINAR | KÜTAHYA | GEDİZ |
138 | İSMAİL KALKAN | KÜTAHYA | GEDİZ |
139 | İSMAİL KUTLU | BALIKESİR | DURSUNBEY |
140 | İSMAİL ÖZTÜRK | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
141 | İSMAİL ŞENGÜR | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
142 | İSMAİL TULUM | BALIKESİR | |
143 | İSMAİL YILDIRIM | ÇORUM | |
144 | İSMET YILMAZ | İZMİR | BERGAMA |
145 | KADER YILDIRIM | MANİSA | SOMA |
146 | KADİR ÖZEL | BALIKESİR | DURSUNBEY |
147 | KAMBER ÇAĞLAR | KÜTAHYA | |
148 | KAMİL ÇAL | MANİSA | SOMA |
149 | KASIM SOFTA | MANİSA | SOMA |
150 | KAZIM KARAÇOBAN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
151 | KEMAL ÇOBAN | MANİSA | SOMA |
152 | KENAN AKDENİZ | MANİSA | AKHİSAR |
153 | KENAN AKSOY | İZMİR | KINIK |
154 | KENAN AVCI | ZONGULDAK | |
155 | KORAY KARADAĞ | MANİSA | SOMA |
156 | MAHMUT AKBULUT | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
157 | MEHMET AKİF GÜNAYDIN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
158 | MEHMET ALİ ÖZCAN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
159 | MEHMET ATEŞ | MANİSA | SOMA |
160 | MEHMET AZMAN | MANİSA | SOMA |
161 | MEHMET ÇELİK | BALIKESİR | DURSUNBEY |
162 | MEHMET EFE | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
163 | MEHMET EMİN ÇARDAK | MANİSA | SOMA |
164 | MEHMET ESER | BALIKESİR | İVRİNDİ |
165 | MEHMET GÜLŞEN | KÜTAHYA | |
166 | MEHMET ŞENTÜRK | MANİSA | SOMA |
167 | MEHMET YAVAŞ | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
168 | MEHMET YETİM | İZMİR | KINIK |
169 | MESUT MEMİŞ | BALIKESİR | DURSUNBEY |
170 | MESUT ÖZKOÇ | MANİSA | SOMA |
171 | METİN BURMALI | BALIKESİR | DURSUNBEY |
172 | METİN USLU | İZMİR | KINIK |
173 | MİTHAT ÖZDİRİK | BARTIN | |
174 | MUHAMMED ARSLANCAN | MANİSA | SOMA |
175 | MUHAMMED ÇAĞAN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
176 | MUHAMMED GİRĞİN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
177 | MUHARREM ÇİÇEKLİ | BALIKESİR | İVRİNDİ |
178 | MUHARREM ŞEN | ZONGULDAK | ÇAYCUMA |
179 | MUHSİN TAŞ | İZMİR | KINIK |
180 | MURAT AVCI | MANİSA | SOMA |
181 | MURAT GEZGİN | İZMİR | KINIK |
182 | MURAT GÜMÜŞ | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
183 | MURAT KANDEMİR | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
184 | MUSA KARA | MANİSA | SOMA |
185 | MUSA KARAÇOBAN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
186 | MUSTAFA ÇALI | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
187 | MUSTAFA DAĞLI | İZMİR | KINIK |
188 | MUSTAFA FENERLİ | BALIKESİR | İVRİNDİ |
189 | MUSTAFA KAYA | MERSİN | MUT |
190 | MUSTAFA KOCABAŞ | MANİSA | SOMA |
191 | MUSTAFA KORKMAZ | MANİSA | SOMA |
192 | MUSTAFA SEDAT TOPRAK | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
193 | MUSTAFA TÜRKHAN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
194 | MUZAFFER EREN | MANİSA | SOMA |
195 | MÜCAHİT YARDIMCI | İZMİR | BERGAMA |
196 | NİHAT KAYRAK | İZMİR | KINIK |
197 | NİYAZİ BAYRAM | BALIKESİR | İVRİNDİ |
198 | NİYAZİ İZMİR | İZMİR | KINIK |
199 | NİYAZİ KURBAN | BALIKESİR | DURSUNBEY |
200 | NUMAN KANDEMİR | KÜTAHYA | |
201 | NURAN YANKIN | MANİSA | SOMA |
202 | NURETTİN KARA | ZONGULDAK | ÇAYCUMA |
203 | NURETTİN YILDIZ | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
204 | NURULLAH KÖSE | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
205 | OKAN MERDİM | İZMİR | KINIK |
206 | ORHAN ÖKSÜZ | MANİSA | SOMA |
207 | OSMAN FINDIK | MANİSA | AKHİSAR |
208 | OSMAN ÖZGÜN | BARTIN | |
209 | OSMAN ŞAM | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
210 | ÖMER AFACAN | BALIKESİR | DURSUNBEY |
211 | ÖMER ELİBOL | KÜTAHYA | |
212 | ÖMER ÖZCAN | MANİSA | SOMA |
213 | ÖZAY EREN | BALIKESİR | SUSURLUK |
214 | ÖZCAN BOZDAĞ | BALIKESİR | BİGADİÇ |
215 | ÖZCAN ÖNCÜ | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
216 | ÖZCAN SARI | MANİSA | SOMA |
217 | ÖZGÜL ÇİFTÇİ | MANİSA | SOMA |
218 | ÖZGÜR ÇEVİRGEN | İZMİR | KINIK |
219 | ÖZGÜR ŞEN | KÜTAHYA | |
220 | RAMAZAN ALDEMİR | BALIKESİR | İVRİNDİ |
221 | RAMAZAN ÇAKIR | İZMİR | BERGAMA |
222 | RAMAZAN ÇATAR | ÇORUM | |
223 | RAMAZAN DOĞAN | MANİSA | SOMA |
224 | RAMAZAN KÖKÇÜ | İZMİR | KINIK |
225 | RAMAZAN MERCAN | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
226 | RAMAZAN SAVAŞAN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
227 | RAMAZAN SÖKMEN | MANİSA | GÖLMARMARA |
228 | RAMAZAN ŞAHİN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
229 | RAMAZAN UÇKUN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
230 | RAMAZAN ÜNAL | ZONGULDAK | ÇAYCUMA |
231 | RAMAZAN YAVAŞ | İZMİR | KINIK |
232 | RECEP ALDEMİR | BALIKESİR | İVRİNDİ |
233 | RECEP GÜMCÜR | MANİSA | SOMA |
234 | RECEP TERZİ | MANİSA | DEMİRCİ |
235 | RECEP TÜRK | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
236 | REMZİ ARTAR | BALIKESİR | |
237 | RIDVAN KAZANCI | KARABÜK | YENİCE |
238 | RIDVAN KOÇHAN | MANİSA | SOMA |
239 | RUHİ DAĞLI | İZMİR | KINIK |
240 | SADETTİN YILMAZ | MANİSA | SOMA |
241 | SADIK AKDAĞ | İZMİR | BERGAMA |
242 | SADIK ÇAKIR | İZMİR | KINIK |
243 | SADİ ALMAZ | İZMİR | KINIK |
244 | SADRETTİN GÜNGÖR | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
245 | SAFFET ŞAHİN | BALIKESİR | DURSUNBEY |
246 | SAİM ÖZCAN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
247 | SAİT KARACA | BALIKESİR | DURSUNBEY |
248 | SAMİ YILDIRIM | İZMİR | KINIK |
249 | SEBAHATTİN AYDIN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
250 | SEFER HAZAR | MANİSA | SOMA |
251 | SEFER YAYLA | BALIKESİR | İVRİNDİ |
252 | SELAHATTİN KAYRAK | İZMİR | KINIK |
253 | SELAMİ TİZEL | KÜTAHYA | |
254 | SEMAİ AKTAŞ | MANİSA | SOMA |
255 | SERKAN BURAN | İZMİR | KINIK |
256 | SERKAN GÜNEŞ | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
257 | SEYİT ALİ ÇETİN | KÜTAHYA | |
258 | SEZAİ KİLİNÇ | İZMİR | KINIK |
259 | SİNAN YILMAZ | MANİSA | SOMA |
260 | SUAT ESEN | MANİSA | SOMA |
261 | SÜLEYMAN AKCAN | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
262 | SÜLEYMAN ALDEMİR | BALIKESİR | İVRİNDİ |
263 | SÜLEYMAN ÇATA | MANİSA | SOMA |
264 | SÜLEYMAN KANDEMİR | MANİSA | SOMA |
265 | SÜLEYMAN TUNAHAN ULUSOY | KÜTAHYA | GEDİZ |
266 | ŞABAN İLÇİ | MANİSA | SOMA |
267 | ŞAHİN AYDIN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
268 | ŞAVKİ DEĞİRMEN | MANİSA | SOMA |
269 | ŞENAY BAYGÜL | BALIKESİR | BİGADİÇ |
270 | ŞERAFETTİN GİRGİN | BALIKESİR | İVRİNDİ |
271 | ŞERİF GENÇ | KÜTAHYA | GEDİZ |
272 | ŞERİF GEZGİN | İZMİR | KINIK |
273 | ŞEVKET SABAN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
274 | ŞİNASİ TOKMAK | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
275 | TEBİB KASKA | MANİSA | KIRKAĞAÇ |
276 | TALİP ÖZTEN | KÜTAHYA | GEDİZ |
277 | TAYİP ŞENLİK | MANİSA | SOMA |
278 | TEZCAN ŞENTÜRK | MANİSA | SALİHLİ |
279 | TOLGA ÖZCAN | MANİSA | SOMA |
280 | TUNCAY SİDAL | İZMİR | KINIK |
281 | TUNCAY ŞAHİN | İZMİR | KINIK |
282 | TUNCER ÜLHAN | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
283 | TURGAY YAĞCI | MANİSA | SOMA |
284 | TURGUT YILMAZ | İZMİR | KINIK |
285 | UĞUR CANBEY | MANİSA | SOMA |
286 | UĞUR ÇOLAK | MANİSA | SOMA |
287 | VEYSEL ARKAN | İZMİR | KINIK |
288 | YAHYA AYBAK | KÜTAHYA | |
289 | YILDIRIM GÜNEY | MANİSA | SOMA |
290 | YILMAZ ÇİFİTCİ | MANİSA | SOMA |
291 | YILMAZ EROL | BALIKESİR | |
292 | YUNUS YILANCI | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
293 | YÜKSEL AKCAN | KÜTAHYA | TAVŞANLI |
294 | YÜKSEL CANGÜL | MANİSA | SOMA |
295 | YÜKSEL YAŞAR | BALIKESİR | DURSUNBEY |
296 | ZABİT ATAŞ | İZMİR | KINIK |
297 | ZEKERİYA KUZU | MANİSA | SOMA |
298 | ZEKİ COŞKUN | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
299 | ZEKİ GEZER | BALIKESİR | SAVAŞTEPE |
300 | ZEYNEL UZAR | ÇORUM | |
301 | ZÜHTÜ YILDIRIM | MANİSA | KIRKAĞAÇ |