• Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
    • Yaşam
    • Türkiye
    • Dünya
  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
    • Belgesel & Film
    • Eylem & Etkinlik
    • Fotoğraf & Karikatür
    • Kitap & Dergi
    • Müzik & Video
Adil Medya
  • Mayıs 24, 2025
  • Yayın İlkeleri
  • Hakkımızda
  • Künye
  • İletişim
  • Güncel
  • Sağlık
  • Sağlık
Adil Medya
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
      İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor?

      İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor?

      O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa

      O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa

      Bakırhan: Ya Kürt-Türk ilişkilerini yeniden kuracağız ya da tükenip gideceğiz

      Bakırhan: Ya Kürt-Türk ilişkilerini yeniden kuracağız ya da tükenip gideceğiz

      Barış güvercini kostümünde bir şahin

      Barış güvercini kostümünde bir şahin

    • Yaşam
      Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

      Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

      Bahar pazarı

      Bahar pazarı

      Ennui Nedir? Can Sıkıntısıyla Olan Karmaşık İlişkimizden Neler Öğrenebiliriz?

      Ennui Nedir? Can Sıkıntısıyla Olan Karmaşık İlişkimizden Neler Öğrenebiliriz?

      Sağ – Sol Beyin Nedir? Beynin Yarısının Baskın Olması Mümkün mü?

      Sağ – Sol Beyin Nedir? Beynin Yarısının Baskın Olması Mümkün mü?

    • Türkiye
      Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

      Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

      Anayasa değişikliğiyle karma eğitim hedefte

      Anayasa değişikliğiyle karma eğitim hedefte

      Depremzedelere son darbe dolandırıcıdan

      Depremzedelere son darbe dolandırıcıdan

      Cumhuriyet’in altı çocuğu

      Cumhuriyet’in altı çocuğu

    • Dünya
      Almanya aşırı sağcı partiyi yasaklayabilir mi?

      Almanya aşırı sağcı partiyi yasaklayabilir mi?

      Modi, sömürüye karşı çıkan isyancılara savaş açtı: Maoist lider öldürüldü

      Modi, sömürüye karşı çıkan isyancılara savaş açtı: Maoist lider öldürüldü

      Putin ile Trump görüştü: "Süreç başlasın"

      Putin ile Trump görüştü: "Süreç başlasın"

      Pepe’yi sevmek kolay, ya Pepe olmak? (I)

      Pepe’yi sevmek kolay, ya Pepe olmak? (I)

  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
      İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor?

      İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor?

      O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa

      O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa

      Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

      Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

      EMEKLİLERİN ‘’SENDİKA’ MÜCADELESİ

      EMEKLİLERİN ‘’SENDİKA’ MÜCADELESİ

    • Belgesel & Film
      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

    • Eylem & Etkinlik
      Üçüncü Dünya Savaşı

      Üçüncü Dünya Savaşı

      Deniz Gezmiş - Metin Yüksel Birlikte Anılıyor

      Deniz Gezmiş - Metin Yüksel Birlikte Anılıyor

      Bizi uyutamazsınız; bu zulüm ne unutulur ne de affedilir!

      Bizi uyutamazsınız; bu zulüm ne unutulur ne de affedilir!

      Anayasal Düzen ve Adalet Devleti paneli

      Anayasal Düzen ve Adalet Devleti paneli

    • Fotoğraf & Karikatür
      Metafor

      Metafor

      Günün karikatürü

      Günün karikatürü

      LeMan'dan İsrail kapağı: Hangi hayvan hastaneleri vurur ki?

      LeMan'dan İsrail kapağı: Hangi hayvan hastaneleri vurur ki?

      Uykusuz bu hafta kapağına TOKİ'yi taşıdı

      Uykusuz bu hafta kapağına TOKİ'yi taşıdı

    • Kitap & Dergi
      Kadire Bozkurt: Ben yazarken okur henüz yoktur

      Kadire Bozkurt: Ben yazarken okur henüz yoktur

      Fuat Sürmeli'nin Yeni Kitabı Raflarda: “GÖLGEDEKİ GERÇEK”

      Fuat Sürmeli'nin Yeni Kitabı Raflarda: “GÖLGEDEKİ GERÇEK”

      Kitap toplama düşkünlüğü

      Kitap toplama düşkünlüğü

      Kitapların yalnızlığı

      Kitapların yalnızlığı

    • Müzik & Video
      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

Sivil anayasa çağrısının tek anlamı var: Beni dördüncü defa seçin!

Sivil anayasa çağrısının tek anlamı var: Beni dördüncü defa seçin!

Ekim 3, 2023 Fikir & Yazı, Türkiye 0 comments

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest

Yeni anayasa, inşası süren yeni devletin adaletsizliğini ve hukuksuzluğunu örten bir pano, bir afiş olsun isteniyor. Anayasaya rağmen üçüncü defa seçilmiş bir cumhurbaşkanı anayasa yapalım diyorsa, dördüncü defa seçin beni diyordur en fazla.

Yeni anayasa, inşası süren yeni devletin adaletsizliğini ve hukuksuzluğunu örten bir pano, bir afiş olsun isteniyor. Anayasaya rağmen üçüncü defa seçilmiş bir cumhurbaşkanı anayasa yapalım diyorsa, dördüncü defa seçin beni diyordur en fazla.

“Görevimiz yeni sivil anayasa.” (Sabah)

“Yeni ve sivil bir anayasa görevimiz.” (Yeni Şafak)

“Toplumsal anayasa çağırısı.” ((Akşam)

“Kamburdan kurtulalım.” (Hürriyet)

“Görevimiz sivil, yeni bir anayasa.” (Milliyet)

“Yeni ve sivil bir anayasa.” Yeni Akit

İktidar medyası dün yeni yasama yılının başlaması vesilesiyle Erdoğan’ın yaptığı konuşmayı böyle manşetlere taşımıştı; “gazetecilik tercihi” değil elbette bu, biliyoruz ki iktidar oluşturduğu bağlı medyaya manşetleri, spotları filan özenle dikte ettiriyor, aman bir falso çıkmasın misali.

Sivil lafı Türkiye siyasetinin 12 Eylül sonrasında sık sık, yerli yersiz kullanıldı. 12 Eylül darbesinin oluşturduğu nizamı (aşma çabası olsun olmasın) konuşurken işlevli bir laftı “sivil” lafı, siyaset sahnesi sanki “asker” ve “sivil” iki ayrı güç topağı tarafından çekip çevriliyor fikriyle kullanılan bir laftı bu. Hatta 12 Eylül sonrasında örneğin asgari ücrete halk “askeri ücret” adını takmıştı, sanki her şeyin bir “asker” bir de “asker olmayan” versiyonu var gibi. Bu tartışma 2000’li yıllarda “vesayet” başlığı altında yürütüldü; askeri bürokrasi, bazı sivil bürokratik öbeklerin de desteğiyle “sivil siyaset”i baskı altında tutuyor gibilerinden. Baskı ne kelime zaten üç darbe, iki de anayasa yapmamışlar mıydı?

Ne kadar haklı değil mi? Peki şimdi bir “askeri vesayet” var mı? Ya da başka bir bürokratik vesayet, mesela yargı bürokrasisinin vaktiye giriştiği 367 saçmalığını yeniden öne sürmeye cüret edecek bir yüksek yargı ya da başka bir yüksek bürokratik odak? Ne odağı, en yüksek yargı kurumundaki en güvenceli yargıç bile kazayla hukuka uygun bir karar vermeye kalksa başına neler geleceğini iyi bilir, o yüzden, “Cumhurbaşkanımız başkanımız yargımızın da başkanı” demeçlerini olası her fırsatta vermek zorunda hissederler kendilerini. En son 2017 referandumu olmak üzere defalarca değiştirilmiş ve zaten iktidarın herhangi bir kademesinin herhangi bir zamanda herhangi bir maddesini ihlal etmekte hiç sakınca görmediği bir anayasa hâlâ “12 Eylül’den kalma, sivil olmayan” anayasa mıdır? İşte daha dün anayasa mahkemesi başkanı, AİHM kararına atfen, “Katılmıyoruz” demedi mi? Oysa katılması ya da katılmaması değil, anayasa gereği iktidardan karara uymasını istemesi gerekiyordu en fazla ille konuşması lazım idiyse.

Dönelim “sivil” lafına; siyaset sahasında isek “sivil” askerin karşıtı olmaktan önce, “siyasal”ın karşıtı, en azında burjuva tasarımında. Askerin ve diğer tüm yüksek bürokrasinin zaten artık siyasal otoritenin emri altında olduğu zamanda, üstelik en küçük bir özerklik fikri bile söz konusu değilken, dahası güçler ayrılığı fikri de tamamen çöpe atılmışken, “sivil” anayasadan kim nasıl bahsedebilir? “Sivil toplum” fikrinin (etrafındaki tüm tartışmalar ve eleştirel bakışlar bir yana) eğer iktidar emrindeki bir yapı söz konusu değilse “aldatılmış, ajan, düşman, hain” kişi ve gruplardan oluştuğu propagandasını kesintisiz sürdüren bir siyasal otorite, “sivil anayasa” derken gerçekte neden bahsediyor olabilir?

Şundan olmasın: Devleti hayal ettiği biçime dönüştürmek için seferber edilmiş hukuksuz şiddet mekanizmasına meşruiyet kazandırmak. İktidarın, atamalardan mahkeme kararlarına, çalışma hayatından kültür sanat sahalarına, üretim süreçlerinden bölüşüm modellerine, “aile”den eğitime, her şeyi egemenliği elde tutanların ekonomik ve ideolojik çıkar ve fikrine göre düzenleme güç ve yetkisine “hukuki görünüm” kazandırma ihtiyacı var. Bugün yapacaklarını yapabilmek için değil, ona bir engel yok zaten, ama yarın da aynı şeylerin aynı şekilde devam etmesi için, yani şu andaki istisnai halin olağan hal olarak tescillenmesi için ihtiyaçları var buna.

Bugün için de ihtiyaçları yok demek değil bu, bugün şu işi görecek ama sadece: Kuruluşu süren yeni devletin inşaatına asılacak güzel bir afiş görevi görecek; hem “anayasa yapma çalışmaları” hem de ortaya çıkacak anayasa. Nihai metinde ne yazılacağının bir önemi yok, olsa bugün de olur, önemli olan bugünkü yapım çalışmalarındaki hukuki, ekonomik, ahlaki, sınıfsal, toplumsal faciaların bir afiş ya da pano arkasında sürdürülebilmesi.

Yapılacak anayasanın “sivil” olabilmesi için, ortada “sivil” bir şeylerin olması lazım, kişiler, kurumlar, kuruluşlar, platformlar, teamüller filan; oysa yeni devlet güçlerin birliğine iman etmiş, temel metin olarak egemenliği elde tutanların yorum tekeli eşliğinde kutsal addettiği metinleri alan bir anlayış üstüne kuruluyor. “Anayasa” olarak da egemenlik piramidinin en tepesindeki bir (Erdoğan) bilemediniz iki (Bahçeli de var) kişinin ağzından çıkan sözü kabul ediyor. Üstelik, askeri-bürokratik vesayet filan kalmadı tabi ama, devleti ve toplumu militarize ederek yola devam etmek de yeni devletin bir hususiyeti. Hal böyle olunca, yapıcılarının omzunda ay, yıldız filan görünmüyor diye yapılacak anayasa sivil olmaz, tam aksine “militarist” bir metin olur.

Cumhurbaşkanının parlamentonun açılış konuşmasında sözünü ettiği ve sürece katılmalarını istediği “toplumsal kesimler” de zaten saray sofrasında enteresan isimli menüden oluşan yemekte oturabilecek kişilerden fazlası olamaz. Zaten, Türkçü/İslamcı aşırı ideolojik akımlara bağlı, mevcut hukuksuzluk ve adaletsizlikleri olağan siyaset olarak kabul eden, yurtta harp cihanda harp doktrinini benimsemiş iktidar heyetiyle kendisini organik bütünlük içinde gören kişilerden başkasına toplum gözüyle bakmayan bir iktidar ve devlet modeli inşa ediliyor.

Normalde, “gelin beraber anayasa yapalım” diyorsa devletin icra heyetinin başındaki kişi, uzak durmak hiç makul görülmez; ama bu “normal” tarih olalı çok oldu. Çünkü gelin benim sözlerimi anayasa olarak tescil edin demekten başka anlamı yok söylenenlerin; inandırıcı olmak gibi en küçük bir kaygısı da yok zaten, yoksa yeni, sivil anayasa çağırısı yapılan konuşmada, anayasanın açık hükümlerine rağmen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre hüküm veren AİHM’yi ve kararını öyle yerden yere vurmazdı. Gerçi yeni bir şey değil ama, konuşmanın kendisi bizzat yeni devletin norm metinleri arasında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi diye bir şey olmadığının basit, anlaşılır bir ilanından ibaretti, bir yeni anayasa çağırısından değil.

“Hele bir getirsin de görelim” diyen muhalefet, yeni devlette korunaklı bir statü istemiyorsa en fazla kendisin aldatıyordur.

“Sivil”in bir de “çıplak” anlamı var argo aleminde, çıplak gerçek bu: Anayasaya rağmen üçüncü defa seçilmiş bir cumhurbaşkanı anayasa yapalım diyorsa, dördüncü defa seçin beni diyordur en fazla.

  • Kaynak Artıgerçek

Yorumunuzu bırakın


İlgili Haberler

İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor? Fikir & Yazı
Mayıs 23, 2025

İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor?

O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa Fikir & Yazı
Mayıs 23, 2025

O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa

Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz! Fikir & Yazı
Mayıs 22, 2025

Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

ZAMAN AKIŞI

May 24 09:13
Gündem

Almanya aşırı sağcı partiyi yasaklayabilir mi?

May 23 10:14
Arkasayfa

İBB soruşturmalarının yarattığı kaygan zeminde neler oluyor?

May 23 09:42
Ekonomi

Vatandaşın ve reel sektörün enflasyon beklentisi belli oldu

May 23 09:37
Kültür & Sanat

Şeytan diyor ki

May 23 09:36
Gündem

Modi, sömürüye karşı çıkan isyancılara savaş açtı: Maoist lider öldürüldü

May 23 09:34
Emek

İSİG duyurdu: Balıkesir’de inşaatta çalıştırılan 12 yaşındaki çocuk düşerek ağır yaralandı

May 23 09:32
Arkasayfa

O iş başka bu iş başka; hem havuç hem sopa

May 22 10:51
Gündem

Bakırhan: Ya Kürt-Türk ilişkilerini yeniden kuracağız ya da tükenip gideceğiz

May 22 10:42
Arkasayfa

Temiz dil ile kirli dil, zalim İsmail ile melek Yavuz!

May 22 09:57
Emek

EMEKLİLERİN ‘’SENDİKA’ MÜCADELESİ

May 22 09:54
Arkasayfa

‘İşveren!’ – Fikret Başkaya

May 22 09:30
Eğitim

Anayasa değişikliğiyle karma eğitim hedefte

May 21 10:32
Ekonomi

İstatistikler yayınlandı: Elektrik tüketimi akşam saatlerinde zirve yaptı

May 21 10:27
Gündem

Depremzedelere son darbe dolandırıcıdan

May 21 09:26
Arkasayfa

Bahar pazarı

May 20 11:48
Arkasayfa

Barış güvercini kostümünde bir şahin

May 20 09:04
Gündem

Putin ile Trump görüştü: “Süreç başlasın”

May 19 13:33
Arkasayfa

Cumhuriyet’in altı çocuğu

May 19 13:16
Arkasayfa

52 yıldır unutulmadı

May 18 12:09
Arkasayfa

Sosyal medya yazıları (1) – Dijital çağın insanları/Analog çocukluklar

May 18 12:06
Ekonomi

95 ilaç geri ödeme listesine alındı

May 18 11:20
Ekonomi

Almanlar bizi kıskanmaya devam ediyor: Hasan’ın sepeti 8, Hans’ın sepeti 20 kez doluyor

May 18 11:15
Bilim & Teknoloji

Organlarınız kaç yaşında?

May 18 11:13
Arkasayfa

KUR’ÂN’DA SINIFLI TOPLUM ELEŞTİRİSİ (1)

May 17 13:06
Gündem

Wayne’lerden Cumhuriyet’e Yolun İnşası

May 17 09:41
Arkasayfa

Örgüt feshetti, iktidar pes etmedi: ‘Üye olmadan örgüt adına suç işleme’ maddesi üçüncüye gelmemeli

May 17 09:35
Gündem

Pepe’yi sevmek kolay, ya Pepe olmak? (I)

May 17 09:29
Ekonomi

Çalışamayan genç, iş arayan emekli, görünmeyen kadın: 2025’e böyle başlandı

May 17 09:24
Arkasayfa

SISU (Yaratıcı İrade/Mücâdele/Tekâmül)

May 16 22:56
Arkasayfa

Zihinsel Sömürgecilik ve Medeniyet Krizi: İslam Dünyasının Ontolojik ve Epistemolojik Tutulması