Anayasa değişikliği paketinin 12 Eylül referandumunda kabul edilmesiyle yargı yolu açılan darbecilere dava açılıp açılamayacağı tartışmalarına noktayı Adalet Bakanı Sadullah Ergin koydu. Ergin, paketle darbecilerine yargılama yolu açıldığını belirterek, “Kararı verecek olan yargı organlarıdır” dedi. Ergin star’a yaptığı açıklamada paketin kabulu ve Anayasa’nın geçici 15.maddesinin metinden çıkarılmasıyla yargı sürecinin açıldığını söyledi. Ergin şöyle devam etti: “Bundan sonra bu süreçle ilgili olarak zarar görmüş olduğunu düşünen, mağdur olduğunu düşünenlerin adli kurumlara başvurma imkanı mümkün olacaktır. Bu ister mali sorumluluk, ister cezai sorumluluk anlamda olur. Ama bunun sonucunda kararı verecek olan yargı organlarıdır. Sürecin sonucunda oluşacak içtihatları da hep beraber göreceğiz.”
ANAYASAL ENGELİ KALDIRIYORUZ
Anayasanın geçici 15. maddesinin kaldırılmasının pratik, teorik ve sembolik anlamı olduğunu ifade eden Ergin, şöyle dedi:
“Bir mücadele süreci başlayabilir. Darbe yapanlar bundan sonra bu maddenin arkasına saklanamayacak. Darbe yapma ve anayasayla korunma düşüncesinin yıkılması son derece önemli. Anayasamızda böyle bir utanç maddesinin olmaması başlı başına bir hadisedir.”
Hiç kimse yargılama garantisi veremez
Bakan Ergin, bir bakanın 12 Eylülcülerin yargılanacağı garantisi veremeyeceğini belirterek “Hiçbir yargı organı mensubu, bir savcı, bir hakim, bir soruşturma, kovuşturmanın sonucuna ilişkin bir garanti verme şansına sahip değildir. Ancak zamanaşımını kesen unsurlar vardır. Daha önce yapılan soruşturma girişimleri, hazırlanmış iddianameler, fezlekeler, bütün bunlar zamanaşımını keser görüşü var. Ayrıca darbe 12 Eylül’de başlayıp o gün bitmiş bir müdahale değildir. Zamanaşımı bu tür olaylarda uygulanmaz önergesi verildi. Zamanaşımının ceza hukukunda süresinin uzatılması ya da işlemeyeceğine dair bir düzenleme geriye yürümez. Bu nedenle önergenin hiçbir pratik sonucu olmayacağı için biz katılmadık.”
13 EYLÜL’DE DAVA AÇILABİLİR
Demokrat Yargı Eşbaşkanı Doç. Osman Can: Anayasa değişikliğiyle birlikte yargılamanın önündeki engeller kaldırılmış oldu. Savcılar13 Eylül’de soruşturma başlatabilirler. Türkiye’de böyle savcıların olabileceğine inanıyorum.
Yargılamak zorlama olur
Ceza Hukukçusu Prof. Ersan Şen: Kenan Evren ve arkadaşlarının yargılanması mümkün değil. Çünkü geriye dönük ceza olmaz. Bu durumda zamanaşımı yoktur ama yargıya karşı bağışıklık durumu vardır. Yine de Evren ve arkadaşlarının yargılanmaları yargıyı zorlamak olur.
Zamanaşımı olmaz yargılanır
Eski savcı Sacit Kayasu: 13’de Evren için yargı yolu açılır. Ortada fiili ve hukuki engel varsa zamanaşımı işlemez. Bir kişi suç işleyip sonrasında milletvekili olursa vekil dokunulmazlığı nedeniyle görevi boyunca zamanaşımına uğramaz, görevinden sonra zamanaşımı işlemeye başlar. Darbecilerin yargılanması da aynı.
Bir savcı başlatabilir
Doç. Mustafa Şentop: Zamanaşımına uğramaları mümkün değil. Zaman aşımına uğramaları için yargılamanın önünde engel olmaması gerekli. 13 Eylül’de bir savcı konuyla ilgili soruşturma başlatabilir. İdam edilenlerin yakınları suç duyurusunda bulunabilirler.
SEMBOLİK YARGILAMA OLABİLİR
DGM eski Savcısı Mete Göktürk: Yasal düzenlemeden yararlanarak yargılanmaktan kurtulanların geriye dönük olarak yargılanmaları mümkün değil. Yargılamadan kurtulmak Evren’in kazanılmış hakkı. Sembolik yargılama olabilir.
Lütfi Kaplan / Star
