İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, 2019’da Marmara Bölgesi’ndeki cezaevlerinde 502 ihlal başvurusu aldıklarını kaydetti.
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, 2019’da Marmara Bölgesi cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine ilişkin raporunu hizmet binalarında açıkladı. Şube Başkanı Gülseren Yoleri, 54 cezaevinden 502 başvuru yapıldığını belirterek, 2 bin 186 ihlal tespit ettiklerini aktardı. Hapishanelerde işkence ve kötü muamelenin ciddi boyutlara ulaştığını vurgulayan Yoleri, “Mahpuslar hastaneye kelepçeli şekilde götürülmüş, doktor ve sağlık personelinin İstanbul Protokolü’nü hatırlatarak, muayene, röntgen çekilmesi ve tedavi esnasında kelepçelerin açılmasını talep ettikleri durumlarda dahi bu talepleri reddedilmiştir. Cezaevlerinde baskı ve işkence olağanlaştırılmaya çalışılmış, ‘süngerli oda’ diye tabir edilen hücreler, işkence hücreleri olarak kullanılmıştır” dedi.
Sağlık hakkı gaspı
Ali Haydar Yıldız, Vedat Aydın ve Kinyas Gülcan’ın 2019’da cezaevinde şüpheli şekilde yaşamını yitirdiğine dikkat çeken Yoleri, “Tüm hapishanelerdeki mahpuslar, etkili bir revir hizmeti alamadıklarını, tam teşekküllü hastanelere sevk taleplerinin reddedildiğini ya da geciktirilerek yapıldığını belirtmişlerdir. Çok sayıda mahpus hastanelere gidememekte ve tedavi olamamaktadır” diye konuştu.
Keyfi cezalar
Tutsaklara keyfi olarak disiplin cezaları verildiğini hatırlatan Yoleri, yeniden yargılama taleplerinde ise ayrımcı uygulamaların yapıldığını, siyasi tutsakların taleplerinin görmezden gelindiğini aktardı. 2019 yılının en önemli meselesinin açlık grevleri olduğunu ifade eden Yoleri, “8 Kasım 2018’de Leyla Güven’in başlattığı açlık grevi 16 Aralık’tan itibaren pek çok cezaevine yayılmış ve 1 Mart 2019’da çoğunluğu Kürt olan siyasi mahpusların kitlesel katılımı ile süresiz-dönüşümsüz olarak devam etmiştir. İlk çeyreği itibarıyla açlık grevinde olan mahpuslarda; kilo kaybı, midede ağrı ve yanma, bulantı, kusma, halsizlik, uyku bozukluğu, unutkanlık gibi şikâyetler artmıştır. Açlık grevi eylemi nedeniyle mahpuslara disiplin soruşturmaları açılmış ve birçoğuna iletişim cezası verilmiştir” dedi.
Cezaevlerindeki doluluk oranına ve yaşanan sorunların derinleşerek devam ettiğini sözlerine ekleyen Yoleri, şunları söyledi: “Hapishanelerde yaşanan hak ihlalleri sadece mahpusların mücadelesi ile değil dışarıdan yürütülecek mücadelenin desteği ile önlenebilir. Bu bağlamda, hazırladığımız bu rapor, hapishanelerde yaşanan ve devasa boyutlara ulaşan sorunlara ilişkin duyarlılık ve mahpuslarla dayanışma çağrımızdır.”