AKP’nin EYT’den konuta seçim projeleri yeni mağdurlar yaratıyor. EYT’li olmak için borçlanan insanlar prim günü uzatılınca ortada bırakıldı. ‘Yeni Evim’ projesine başvuru beklenen talebin çok altında kaldı.
Yaptığı projelerin tamamını seçim odaklı ayarlayan iktidarın planları yeni belirsizlikler yarattı. Emeklilikte yaşa takılanlardan (EYT) konuta birçok proje karşılık bulmadı. Halk AKP’nin vaatlerini ‘satın almadı.’ KYK mağdurlarının mağduriyetine çözüm bulunamazken okullarda ücretsiz yemeğin yükü de velilerin sırtına bırakıldı.
•AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından duyurulan ve milyonlarca insanı ilgilendiren EYT’de önceki gün Meclis’e sunulan kanun teklifi hayal kırıklığına neden oldu. EYT duyurulduğunda 5 bin prim gün şartı, 5 bin 975 güne yükseltildi. Uzmanlar bu durumun en çok 1996-1997 girişlileri etkileyeceğini belirtiyor. Bu değişiklik ayrıca 8 Eylül 1999 sonrası işe giriş yapanları ciddi derecede etkileyecek. Değişiklik yüzünden birçok kişi küçük farklar nedeniyle yıllar sonra emekli olabilecek. Günü eksik olup 5 bin güne tamamlamak için borçlanan yüz binlerce yurttaş ise yeni mağdurlar arasına girecek.
•‘Orta gelirliler için uygun’ denilen Yeni Evim konut projesi ise beklenenin çok altında talep aldı. Projeye 16 Ocak’tan itibaren sadece 8 bin 27 başvuru yapıldı. En çok başvurunun yapıldığı İstanbul’da bile başvuru sayısı sadece bin 859 oldu. Ekonomim.com’da yer alan habere göre uzmanlar, kampanyaya katılmak isteyenlerin başka evinin olmaması şartının aranması, bankaların müteahhitlerden komisyon alması, bazı müteahhitlerin vergiden kaçınmak için evlerin fiyatlarını düşük göstermesi ve böylece alıcıların evin gerçek satış fiyatındaki düşük faizli krediye erişememesinin de talebi sınırlı tuttuğu görüşünde. Koşullarından dolayı bazı müteahhitlerin kampanyaya dahil olmadığına da dikkat çeken uzmanlar, satışların artması için konutlarda vergi indirimine gidilerek, alıcıların gerçek bedel üzerinden ucuz krediye ulaşmasının önemine değiniyor.
•Yine sendikaların ve veli derneklerinin uzun mücadeleleri sonucunda kazanılan okullarda kısmi ücretsiz yemeğin yükü de velilerin sırtına bırakıldı. Eğitim Sen Eskişehir Şube Başkanı Faik Alkan, anaokulları velilerinden aşçılar ve yardımcıları için 600 lira zorunlu bağış istendiğini açıkladı.
•Benzer bir durum KYK borçlarında da olmuştu. Erdoğan, 18 Temmuz’da bakanlarıyla yaptığı toplantı sonrası konuyla ilgili açıklama yapmış, “Öğrenim kredisi borçlarına faiz ve enflasyon farkı uygulanmayacak” demişti. Açıklamanın ardından yüz binlerce öğrenci ve mezun, kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasını beklemiş, karar yaklaşık 4 ay boyunca yayımlanmamıştı. 9 Kasım 2022’de ekonomiye ilişkin düzenlemeleri de içeren kanun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ancak düzenlemeye göre KYK borçlarında yalnızca “endeks farkı” silindi.
***
YİNE MÜTEAHHİTLER BESLENİYOR
CHP İzmir Milletvekili Özcan Purçu, “Yeni Evim” projesine ilişkin yazılı basın açıklaması yaptı. Purçu şu ifadeleri kullandı: “Burada da köprüde, hastanede, otobanda, enerjide karşımıza çıkan durum yaratılıyor. Yine birileri kayrılıyor; yine birileri besleniyor, bazı müteahhitler batmaktan kurtartılıyor. Burada vatandaşa değil; ranta çalışılıyor. Burada bir denetim mekanizması ne yazık ki yok. Konu ile alakalı Konfederasyon Başkanları, Dernek Başkanları açıklama yapıyor; ancak gelin görün ki bu müteahhitlere yönelik ne bir inceleme ne bir denetleme yapılıyor. Bu kampanya adeta müteahhitleri besliyor. Bu proje ile 10 günde sadece 8 bin kişi ev için başvurmuştur. Çünkü projenin uygulanabilirliği yoktur. Artık büyükşehirlerde evlerin fiyatları 10 milyon TL’ye kadar dayanmış durumdadır. Bunu da orta gelirli bir ailenin alması imkânsızdır. Ağırlaşan ekonomik şartlar bırakın ev almayı artık ev kiralamayı bile imkânsız hale getirmiştir.”
