İrlanda’da ekonomik kriz siyasi krize dönüştü. Halk karşıtı yoksulluk paketini kamuoyuna sunan koalisyon hükümetine Yeşiller’den destek yok. Koalisyonun küçük ortağı olan Yeşiller Ocak ayında erken seçime çağırdı.
İrlanda Başbakanı Brian Cowen, 2011 bütçesine ilişkin sürecin tamamlanmasının ardından meclisin feshini isteyeceğini açıklamıştı. Gözler şimdi hükümetin feshi ve erken seçim tarihinde.
Fianna Fail-Yeşiller Partisi koalisyonunun küçük ortağı, erken seçim istemine, uluslararası piyasalarda İrlanda’ya yönelik güven kaybını ve halkın beklentilerini gerekçe gösteriyor.
Yeşiller Partisi lideri ve Çevre Bakanı John Gormley, İrlandalı seçmenin kendisini “aldatılmış” hissettiğini belirterek, halka ve piyasalara daha fazla güven verecek yeni adımlar atmanın vaktinin geldiğini belirtmişti.
DOLAR KARŞISINDA DEĞER KAYBEDİYOR
İrlanda hükümeti dün 85 milyar dolar karşılığına kitlesel işten atmaları, maaş kesintileri ve vergi artışlarını içeren yoksulluk paketini açıklamıştı. Ancak İrlanda’nın bu hareketi piyasaları “rahatlatmadı”. Euro dolar karşından değer kaybetmeyi sürdürdü.
Reuters “Başbakan Cowen’in Avrupa’daki en şiddetli bütçe krizini aşmak için gündeme getirdiği 4 yıllık plan yatırımcılara tesir etmedi veya İrlanda’nın sorununun diğer Eurozone devletlerini krize sürükleyeceğine dair korkuları sakinleştirmedi” yorumunda bulundu.
SENDİKALAR DİRENİŞE ÇAĞIRDI
Başbakan Cowen’in tasarruf tedbirlerini açıkladığı sırada, 55 sendika ve öğrenci derneklerinin oluşturduğu İrlanda Sendikalar Konfederasyonu da (ICTU), hükümetin son dönem ekonomi politikalarını protesto etmeye hazırlandığını duyurdu. ICTU planladığı grev için cumartesi günü üyelerine çağrıda bulunurken, ülke genelindeki gösteri ve yürüyüşlere onbinlerce kişinin katılması bekleniyor.
İrlanda’daki 250 bin kamu çalışanı geçen yıl, maaş kesintileri ve işten çıkarmalar konusunda hükümetten somut güvenceler alamayınca bir günlük grev yapmıştı.
YIKIM PLANI
İrlanda Başbakanı Brian Cowen’ın ayrıntılarını açıkladığı tasarruf paketine göre, 10 milyar Euro kamu harcamalarından kesintiler yapılacak 5 milyar Euro da vergi artırımlarından bütçeye “katkı” sağlanacak.
Hükümet, krizden çıkış için kamu çalışanları maaşları ile asgari ücret ve emeklilik maaşlarında kesinti yapacak. Plana göre, saat başı asgari ücret 1 Euro azaltılarak 7,65 Euro olacak ve 24 binden fazla kamu emekçisinin işine son verilecek.
Buna ek olarak vergi artışa da gidilecek. Gelir vergisi arttırılacak. Düşük gelirli emekçilere de gelir vergisi konacak. Orta gelirli vatandaşların gelir vergilerinde ise en az 3 bin euroluk bir artış olacak.
Ülkedeki bütçe açığı GSYH’ye oranı yüzde 32’yi bulmuş durumda. İşşizlik yüzde 14’e tırmandı.
YENİ KORKULARI: İSPANYA VE PORTEKİZ
Avrupa Birliği, IMF ve sermaye patronlarının İrlanda ve Yunanistan’dan sonra İspanya’yla Portekiz’i de aynı uçurma sürükleme ihtimali yüksek.
Daha dün 22 yıldan sonra en geniş katılımlı genel grevin gerçekleştiği Portekiz’de bütçe açığı 2009’da GSYH’nin yüzde 9,3’üne ulaştı. Hükümet, kamu istihdamını azaltarak, kamu çalışanlarının maaşlarını dondurarak ve diğer harcamaları kısarak, bütçe açığını 2013 yılına kadar Euro Bölgesi için sınır olan GSYH’nin yüzde 3’ünün altına indirmeyi hedefliyor.