İç ve dış borçların yükü ülkenin geleceğini ipotek altına aldı. Dokuz ayda iç borç 1 trilyon 165 milyar lira, dış borç ise 761 milyar lira arttı.
BirGün / ANKARA
Devletin borç stoku, bütçe açığına paralel olarak büyüyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre sadece Eylül ayında 310 milyar lira büyüyen Türkiye’nin iç ve dış borçları 8 trilyon 649 milyar liraya kadar çıktı. Borç stokunda 2023 sonuna göre yüzde 28’lik artış yaşandı.
Borç stokunun 4 trilyon 374 milyar liralık kısmı iç borçlardan, 4 trilyon 275 milyar liralık kısmı ise dış borçlardan oluşuyor. Bu yılın ilk dokuz ayında iç borç stoku 1 trilyon 165 milyar lira, dış borç stoku ise 761 milyar lira arttı.
Hazine’nin borç stokunda 100 liralık borcun 59’unu döviz cinsinden borçlar oluşturdu. Döviz kurunda yılbaşından bu yana yaşanan yüzde 16 civarındaki artış borç stokunun yüzde 10’a yakın oranda artmasına neden oldu.
Ekonomi yönetimi, Hazine’nin borç stokunun milli gelire oranının diğer ülkelere göre düşük olmasıyla övünüyor. Ancak CHP Meclis Grubu’nun hazırladığı ekonomi notunda yer alan bilgiye göre diğer ülkeler milli gelire oranı yüksek olsa da Türkiye’ye göre oldukça düşük faizlerle borçlanıyorlar.
ÜÇ YILDA ÖDENECEK
Devlet borcunun milli gelire oranı yüzde 111 olan Fransa, yıllık yüzde 3 faiz oranıyla, borçluluk oranı yüzde 62 olan Almanya yüzde 2,2 ile, borçluluk oranı yüzde 122 olan ABD yüzde 4,2 faiz oranıyla borçlanırken, Hazine yıllık yüzde 45’e yakın faiz oranlarıyla borçlanabiliyor.
Ayrıca Türkiye’de borçlanmanın vadesi diğer ülkelere göre daha kısa olduğu için Hazine bu borcu kısa sürelerde ödeyip yeniden borçlanmak zorunda kalıyor. Bütçe faiz dışı açık verdiği için de hem geri ödemesini yaptığı anaparayı hem bunun için ödemesi gereken faizi yeniden borçlanıyor.
Devlet borç stokunun 7,4 trilyon lira olarak gözüken vadesine kadar ödenmesi gereken faizin 7,1 trilyon liralık kısmı önümüzdeki üç yılın bütçesinden ödenecek.
Bu yılın ilk dokuz ayında bütçeden 912 milyar lira faiz ödeyen Devlet, bu yıl sonuna kadar 385 milyar lira faiz ödeyecek. Şimdiden 2025 yılında 1 trilyon 950 milyar, 2026 yılında 2 trilyon 282 milyar ve 2027 yılında da 2 trilyon 519 milyar lira faiz ödemesi yapılacağı öngörülüyor.
