TBMM’de anayasa değişikliği görüşmelerinin 2. turunda 337 oyla kabul edilen 7. madde, Anayasa’nın grev hakkını düzenleyen 54. maddesinde değişiklik yapıyor. “Siyasi amaçlı grev”, “dayanışma grevi”, “genel grev” yasağı kalkıyor.
Değişiklik tasarısının kabul edilen 7. maddesine göre, Anayasa’nın 54. maddesindeki “Grev esnasında greve katılan işçilerin ve sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu, grev uygulanan işyerinde sebep oldukları maddi zarardan sendika sorumludur” ifadesi kalkıyor. Aynı maddedeki “Siyasi amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grev ve lokavtı, genel grev ve lokavt, işyeri işgali, işi yavaşlatma, verim düşürme ve diğer direnişler yapılamaz” fıkrası da kaldırılıyor.
7. madde işçilere grev hakkının kapsamının ve kullanılma şartlarının kanunla düzenlenmesinde ise bir değişiklik getirmiyor. 54. maddede grev hakkına yönelik dokunulmayan ‘ama’lar şöyle:
“Grev hakkı ve lokavt iyi niyet kurallarına aykırı tarzda, toplum zararına ve millî serveti tahrip edecek şekilde kullanılamaz. Grev ve lokavtın yasaklanabileceği veya ertelenebileceği haller ve işyerleri kanunla düzenlenir. Grev ve lokavtın yasaklandığı hallerde veya ertelendiği durumlarda ertelemenin sonunda, uyuşmazlık Yüksek Hakem Kurulunca çözülür. Uyuşmazlığın her safhasında taraflar da anlaşarak Yüksek Hakem Kuruluna başvurabilir. Yüksek Hakem Kurulunun kararları kesindir ve toplu iş sözleşmesi hükmündedir. Yüksek Hakem Kurulunun kuruluş ve görevleri kanunla düzenlenir. Greve katılmayanların işyerinde çalışmaları, greve katılanlar tarafından hiçbir şekilde engellenemez.”
54. madde uyarınca gibi grev hakkını düzenleyen 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ise bu hakkı geri almak için yazılmış gibi. Yasaya göre, su, elektrik, havagazı, termik santrallerini besleyen linyit üretimi, tabii gaz ve petrol sondajı, üretimi, tasfiyesi, dağıtımı, üretimi nafta veya tabii gazdan başlayan petrokimya işlerinde çalışanlar ile banka ve noterlik hizmetlerinde çalışanlar grev yapamıyor. Ayrıca kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye, şehir içi deniz, kara ve demiryolu ve diğer raylı toplu yolcu ulaştırma hizmetlerinde çalışanlar da yasayla engelleniyor. İlaç imal eden işyerleri hariç olmak üzere, aşı ve serum imal eden müesseselerle, hastane, klinik, sanatoryum, prevantoryum, dispanser ve eczane gibi sağlıkla ilgili işyerlerinde, eğitim ve öğretim kurumlarında, çocuk bakım yerlerinde ve huzurevlerinde, mezarlıklarda, Millî Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde grev yapılamıyor. Başladığı yolculuğu yurtiçindeki varış mahallerinde bitirmemiş deniz, hava ve kara ulaştırma araçlarında grev ve lokavt yapılamaz maddesi de yasaya eklenmiş.