Yüzbinlerce Suriyeli kamplarda, milyonlarca Suriyeli ise başka ülkelerde mülteci olarak yaşıyor. Türkiye’deki Suriyeli sayısı 4 milyona yaklaştı. Barınma merkezlerinin kapasiteleri doldu.
Remzi BUDANCİR
Suriye’de yaklaşık 11 yıldır aralıksız devam eden savaş en çok sivil halkı mağdur etti. Savaşın yaşandığı ülkeden kaçan milyonlarca Suriyeli, Türkiye başta olmak üzere başka ülkelere göç etmek zorunda kaldı. Ülkelerinden kaçmak zorunda kalan Suriyeliler çoğu kötü koşullarda yaşam mücadelesi veriyor. Gittikleri ülkelerde ırkçı saldırıların hedefinde olan Suriyeliler aynı zamanda ucuz işgücü olarak görülüyor. Ülkelerini terk edemeyen yüz binlerce Suriye’li ise yıllardır kamplarda yaşıyor.
YÜZBİNLERCE SİVİL ŞEHBA BÖLGESİNE GÖÇTÜ
Suriye savaşının başlamasının bu yana ülke sürekli göç veriyor. Savaşın sürdüğü ülkede bir birine karşı güçlerin hâkim olduğu bölgelerde göç sürdü. Suriye ordusunun Halep’e hâkim olmasının ardından yüzbinlerce kişi İdlib’e göç ederek sınır hattındaki kamplara yerleşti. TSK destekli grupların 2017 yılının ardından Cerablus, El-Bap ve Afrin’e yönelik müdahalesinin ardından bölgedeki nüfusun büyük oranı Şehba bölgesine göç etti. Sadece Afrin’de evlerini terk eden yüz binlerce sivil Şehba’nın Fafîn ilçesinde bulunan Berxwedan Kampında çadırlarda kalıyor. Kış aylarında, derme çatma çadırlarda yaşam mücadelesi veren sivillerin trajedisi artarak devam ediyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere, iktidar kanadı Suriye’de bulunma gerekçesini mülteci akınına dayandırıyor. İdlib’de askeri üs kuran, Suriye’nin kuzeyinde geniş bir coğrafyada hâkimiyeti olan Türkiye’nin müdahalesi mülteci akışını engelleyemedi, tam aksine Türkiye’deki Suriyeli sayısının artışı devam etti.
2020’DEN BU YANA 92 BİN ARTIŞ
Suriyeliler Türkiye’de geçici koruma statüsünde bulunuyor. Türkiye’ye gelen, koruma statüsünde olan ve başka ülkelere geçenlerle ilgili veriler İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından takip ediliyor. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre 20 Ocak 2022 tarihi itibariyle Türkiye’de bulunan Suriyeli sayısı 3 milyon 733 bin 982. 2020 yılında Türkiye’de bulunan Suriyeli sayısı 3 milyon 641 bin 370 olarak görünüyordu. Mülteci meselesinin tartışıldığı Türkiye’de 2020 yılından bu yana 92 bin 612 kişinin arttığı görülüyor.
GÖÇÜ ASKERİ HAREKÂTLAR TETİKLİYOR
Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün verileri 2011-2022 yılları arasını kapsıyor. Mülteci sayısındaki artış bölgede yaşanan çatışmalarla paralel gelişiyor. Bölgeye yönelik yapılan askeri harekatların ardından Türkiye’ye gelen mülteci sayısının arttığı görülüyor. Tabloda, 2016 yılında ülke genelindeki Suriyeli sayısı 2 milyon 834 bin 441 olarak görülüyor. Türkiye’nin 2017 yılında Suriye’nin kuzeyi Cerablus ve El-Bab bölgesine askeri harekât düzenlemesi ile birlikte ülke genelindeki Suriyeli sayısı 3 milyon 426 bin 786’ya çıktığı görülüyor. Böylelikle Türkiye’de bulunan Suriyeli sayısı 592 bin 345 artmış oldu.
İSTANBUL BİRİNCİ SIRADA
Türkiye’de bulunan Suriyeliler neredeyse tüm illere yerleşmiş durumda. Geçici koruma kapsamında bulunan Suriyelilerin ilk 10 ile göre dağılımı sıralamasında İstanbul birinci sırada.
İstanbul’u sırasıyla Antep, Hatay, Urfa, Adana, Mersin, Bursa, İzmir, Konya ve Kilis takip ediyor. 10 ilde bulunan Suriyeli sayısı şöyle: İstanbul 533 bin 429, Antep 460 bin 799, Hatay 433 bin 724, Urfa 427 bin 582, Adana 255 bin 864, Mersin 239 bin 226, Bursa 183 bin 608, İzmir 149 bin 728, Konya 122 bin 756 ve Kilis 106 bin 828. Türkiye genelinde bulunan 3 milyon 733 bin 982 Suriyelinin 2 milyon 913 bin 554’ü bu 10 ilde bulunuyor.
BARINMA MERKEZLERİ DOLDU
Türkiye’de Suriyeliler için barınma merkezleri de durumda. Bu merkezler Adana, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis ve Osmaniye’de bulunuyor. Bu kentlerde bulunan 7 merkezin kapasitesi 51 bin 358 kişilik. Göç İdaresi verilen göre Adana Sarıçam, Hatay Altınözü, Yayladağı Apaydın, Kahramanmaraş merkez, Kilis Elbeyli ve Osmaniye Cevdetiye’de bulunan bu merkezler tamamen dolmuş görünüyor. Tabloya göre barınma merkezleri dışında bulunan Suriyeli sayısı ise 3 milyon 682 bin 629.
