Salgın sürecinde cinsiyete bağlı ücret eşitsizliği derinleşti. Ücret eşitsizliği eğitim seviyesi yükseldikçe arttı. Ayrıca kronik rahatsızlığı bulunan kadınların yüzde 78’inin uzaktan çalıştırılmasına izin verilmedi.
Salgın sürecinin kadın işçiler üzerindeki etkilerine dair DİSK Genel-İş’in hazırladığı rapora göre kadın işçilerin yüzde 38’i gelir kaybı yaşarken, ücret eşitsizliği de derinleşti. Kronik rahatsızlığı bulunan kadınların yüzde 78’ine ise uzaktan çalışmasına izin verilmedi.
KADINLARIN YÜZDE 38’İ GELİR KAYBI YAŞADI
Salgın sürecinde kadın işçilerin yüzde 70’inin çalışma biçimi değişti. Çalışma biçimleri değişen kadınların; yüzde 49’u dönüşümlü çalıştığını, yüzde 22,3’ü kısmi çalıştığını, yüzde 10,7’si evden/uzaktan çalıştığını, yüzde 15,4’ü ücretli izne çıkarıldığını, yüzde 2,5 ücretsiz izne çıkarıldığını belirtti. Covid-19 salgını nedeniyle alınan önlemler ve ekonomik durgunluğa bağlı olarak kadın işçilerin çalışma biçimleri değişti ve işbaşında geçen süreleri azaldı. Buna bağlı olarak kadın işçilerin ücretlerinde ve diğer sosyal ödemelerinde çeşitli azalmalar meydana geldi. ‘Karantina sürecinde gelirinizde bir değişim oldu mu?’ sorusuna ankete katılan kadın üyelerimizin yüzde 38’i gelirinin düştüğünü aktardı.
ÜCRET EŞİTSİZLİĞİ DERİNLEŞİYOR
Raporda Türkiye’de cinsiyete dayalı ücret eşitsizliğinin her geçen gün arttığına da değinildi. Cinsiyete dayalı ücret farkının ortalama yüzde 21,1 düzeyinde olduğu aktarılan raporda “Kadınlar erkeklere göre yüzde 21 daha az kazanmaktadır ve bu fark yaşa, eğitim düzeyine, anne olma durumuna göre değişmektedir” ifadelerine yer verildi.
Araştırmaya katılan üyelere sorulan “İşyerinde aynı bölümde-aynı işte çalıştığınız erkek işçiler ile ücret farkınız var mı?” sorusuna ise kadın işçilerin yüzde 46’sı, aynı bölümde-aynı işi yaptıkları halde erkek işçilerden daha düşük kazandıklarını belirtti. Ücret eşitsizliği ise kadınların eğitim durumuna göre derinleşti. Raporda aynı bölümde aynı işi yapan kadın ve erkek işçiler arasındaki en fazla ücret farkının lisans mezunu kadınlarda olduğu vurgulandı. Lisans mezunları arasındaki ücret farkını sırasıyla lise ve meslek yüksek okulu mezunu kadılar izledi. Lisans mezunu kadın işçilerin yüzde 16,1’i, lise mezunu kadınların yüzde 12,5’i ve meslek yüksekokulu mezunu kadınların yüzde 9,2’si erkekler ile aynı işi yapmalarına rağmen daha düşük ücret aldıklarını söyledi.
KADINLAR SAĞLIKLARI İÇİN ENDİŞELİ
Salgın döneminde kronik rahatsızlığına rağmen birçok kadın uzaktan çalıştırılmadı. Araştırmaya katılan kadın işçilere yöneltilen “Kronik bir rahatsızlığınız var mı?” sorusuna, yüzde 18 evet, yüzde 82 hayır cevabı verdi. Kronik rahatsızlığı olan kadın işçilerin sadece yüzde 22 uzaktan çalıştırıldı. Kadın işçilerin yüzde 60’ı kendi sağlığı ve sevdiklerinin sağlığı için korku ve endişe duyduğunu, yüzde 15,5’i sosyal çevresinden kopmuş hissettiğini, yüzde 12’si ise umutsuz hissettiğini vurguladı. Rapor DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi tarafından Genel-İş Sendikasına üye 2 bin 108 kadın işçiyle çevrimiçi anket yöntemiyle hazırlandı. Saha çalışması 21-29 Ocak arasında yürütüldü.
