Nature dergisinde yayınlanan bir bilimsel araştırmaya göre okyanus yaşamını sağlayan mikroskobik bitkilerin yer aldığı besin ağında rahatsız edici ve eşi görülmemiş düzeyde bir değişim var.
Bilim insanları bitki planktonlarının son yüzyılda yüzde 40 azaldığını ortaya koydular. Bu düşüşün büyük oranda 1950’lerden sonra gerçekleştiğini belirten bilimciler dramatik değişimin nedeninin küresel ısınma ve deniz seviyesinin yükselmesi olduğunu belirtiyorlar.
Bilim insanları bu değişimlerin tropik ormanların ve mercan kayalıklarının yok edilmesinden daha yıkıcı sonuçlar doğuracağı görüşündeler.
Bitki planktonları kara bitkileri gibi fotosentez yaparak oksijen üretebiliyorlar. Okyanusların üst tabakalarında bulunuyorlar, soluduğumuz oksijenin büyük çoğunluğunu ve yerküredeki organik maddelerin çoğunu onlar sağlıyorlar. Dolayısıyla bu bitki planktonlarının yüzde 40 azalması küresel biyosferde çok şey demek olacak.
OKSİJENİN YÜZDE 50’SİNİ ONLAR SAĞLIYOR
Kanada’daki Dalhousie Üniversitesi Deniz biyoloğu Boris Worm “Bitki planktonları gezegendeki yaşam kaynağımızın çok önemli bir yerinde duruyor. Soluduğumuz oksijenin yarısını onlar üretiyor, yüzey karbondioksitini aşağı çekiyorlar ve tüm balıklarımızın yaşamını destekliyorlar” diye belirtiyor.
Worm “Eğer bu çalışmalar doğrulanırsa, ciddi birşeyler gerçekleşiyor demektir. Bundan daha büyük bir biyolojik değişim düşünemiyorum” diyor.
Worm, şunları kaydediyor: “Eğer bunlar gerçekse, deniz ekosistemi onyıllar öncesinden çok farklı görünüyor ve şu anda göremediğimiz açık, mavi okyanuslarda birçok değişiklikler gerçekleşiyor”
Araştırmacılar 1899’dan bu güne kadar olan bitki planktonları kayıtları üzerine çalışıyorlar. Çalışmalarını okyanusların üst tabakalarındaki bitki planktonlarının yeşil klorofil pigmentlerinin(oksijenin üretilmesini sağlayan en önemli pigment) oranlarına dayandırıyorlar. Bilim insanları son yüzyılda, uydu ölçümleriyle birlikte, 10 okyanus bölgesindeki 500 bin ölçümün analizini yaptılar.
Bilimciler, 10 okyanus bölgesindeki bitki planktonlarının 20. yüzyılın ortasından beri her yıl yüzde bir azaldığını ortaya çıkardılar. Bu azalmanın deniz yüzeyi sıcaklığıyla bağlantılı olduğunu gösterdiler.
Söz konusu çalışma bu alanda yapılan en geniş çaplı çalışmalardan birisi.
Plymouth Deniz Laboratuarı’ndan Manuel Barange çalışma için “Bu önemli bir gözlem ve diğer gözlemlerle de tutarlı” diyor.
