Kredi faizlerinin yükselmesiyle artan batık krediler en çok yurttaşı etkiledi. Batık kredi kartı borçlarında son bir yılda yüzde 245, batık ihtiyaç kredisi borçlarında ise yüzde 59,9 oranında artış oldu.
Havva Gümüşkaya
Yurttaşların takibe düşen borçlarında yaşanan artış dikkat çeken boyutlara ulaştı. Bankaların tahsil edemediği krediler ya da takipteki alacaklar, ekonominin tıkandığını gösterdi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) 19 Temmuz haftasına ait verileri kredi tahsillerinde yaşanan krizin büyüdüğünü gösterdi. Bankaların vadesinde tahsil edemediği için icra takibine aldığı batık krediler, bir haftada 13 milyar 323 milyon lira artarak 238 milyar 385 milyon TL’ye ulaştı. Bu artışın 3 milyar 658 milyon lirası bireysel kredi ve kredi kartları borçlarından oluştu.
Batık kredilerin kredi stokuna oranı henüz düşük bir seviyede sayılsa da özellikle geçen yılın aralık ayından başlayan hızlı yükseliş sürüyor. Batık krediler geçen yılın Aralık ayının son haftasına göre yüzde 24,5 oranında artarken son bir yılda yaşanan artış yaklaşık yüzde 40’ı buldu.
Kredi faizlerinin yükselmesiyle artan batık krediler en çok yurttaşı etkiledi. Faiz oranlarında yaşanan yüksek seyir ve yüksek enflasyon, geliri artmayan yurttaşların borçlarını geri ödemelerini zorlaştırdı.
BATIK KART BORCU ARTTI
Yurttaşın zamanında ödeyemediği için bankalar tarafından icra takibine alınan bireysel kredi ve kredi kartı borçlarında yılbaşından bu yana 30 milyar 514 milyon liralık artış yaşandı. Aralık ayının son haftasından bu yana yüzde 68 oranında artan bireysel kredi ve kredi kartı kaynaklı takipteki alacaklar, 75 milyar 349 milyon TL’ye ulaştı.
Sadece batık kredi kartı borçlarında son bir yılda yüzde 245, batık ihtiyaç kredisi borçlarında ise yüzde 59,9 oranında artış oldu. Geçen yıl 10 milyar 99 milyon olan batık kredi kartı borcu, 19 Temmuz itibarıyla 34 milyar 859 milyon TL’ye, batık ihtiyaç kredisi borcu ise 25 milyar 336 milyon TL’den 39 milyar 757 milyon liraya çıktı.
Ticari kredilerdeki batık oranında ise özellikle son dört haftada ciddi artış yaşandı. Haziran ayının son haftasında 147 milyar 710 milyon TL olan batık ticari ve diğer kredi borçları yüzde 10 artarak 163 milyar 35 milyon TL’ye ulaştı. Batık ticari kredilerdeki yıllık artış ise yüzde 21,3 oldu. KOBİ’lerin batık kredi borcu ise son bir yılda 53 milyar 46 milyon liradan yüzde 18 oranında artışla 62 milyar 603 milyon TL’ye çıktı.
FAİZLER ZİRVEDE
Genel seçim öncesinde kredi kartları azami faiz ve gecikme faizi oranları düşük kredi politikası nedeniyle yüzde 1,36 ve 1,66 seviyelerinde uygulanıyordu. Seçim sonrası değişen ekonomi yönetiminin ilk faiz artışı kararıyla birlikte önce yüzde 1,91’e çıkarılan kredi kartı faizleri yüzde 4,25 olarak uygulanıyor. Gecikme faizi de yüzde 4,55 seviyesinde bulunuyor.
Merkez Bankası’nın verilerine göre bireysel kredilerin ortalama yıllık faiz oranı yüzde 75,44 seviyesinde bulunuyor. Ticari kredilere uygulanan ortalama yıllık faiz oranı ise yüzde 62,80.
