• Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
    • Yaşam
    • Türkiye
    • Dünya
  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
    • Belgesel & Film
    • Eylem & Etkinlik
    • Fotoğraf & Karikatür
    • Kitap & Dergi
    • Müzik & Video
Adil Medya
  • Haziran 24, 2025
  • Yayın İlkeleri
  • Hakkımızda
  • Künye
  • İletişim
  • Güncel
  • Sağlık
  • Sağlık
Adil Medya
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
      İmamoğlu'na bir dava daha: 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası isteniyor

      İmamoğlu'na bir dava daha: 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası isteniyor

      DEM Partili İpekyolu Belediyesi’nde başkanvekili seçildi

      DEM Partili İpekyolu Belediyesi’nde başkanvekili seçildi

      Yaz tatili yok, yaz mesaisi var

      Yaz tatili yok, yaz mesaisi var

      Katliam fermanı geçti

      Katliam fermanı geçti

    • Yaşam
      Halkın sağlığıyla oyun oynuyorlar

      Halkın sağlığıyla oyun oynuyorlar

      Dünya onu ''süper meyve'' olarak tanıyor! Bilinen en yüksek antioksidan kaynağı: Kanserli hücreleri yüzde 86 oranında öldürüyor

      Dünya onu ''süper meyve'' olarak tanıyor! Bilinen en yüksek antioksidan kaynağı: Kanserli hücreleri yüzde 86 oranında öldürüyor

      Halkın sağlığıyla oyun oynuyorlar

      Halkın sağlığıyla oyun oynuyorlar

      Terörsüz Türkiye, CHP’yi zayıflatma planı, ekonomide dengeler: Hepsi yeniden...

      Terörsüz Türkiye, CHP’yi zayıflatma planı, ekonomide dengeler: Hepsi yeniden...

    • Türkiye
      Savcı, skandal tahliye kararına itiraz etti

      Savcı, skandal tahliye kararına itiraz etti

      Devlet hastanesinde yasak da özel hastanede serbest mi?

      Devlet hastanesinde yasak da özel hastanede serbest mi?

      İmamoğlu'na bir dava daha: 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası isteniyor

      İmamoğlu'na bir dava daha: 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası isteniyor

      “Kendi üzerine toz kondurmayacaksın”

      “Kendi üzerine toz kondurmayacaksın”

    • Dünya
      Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı?

      Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı?

      PJAK, Azeri halkına seslendi: 'Kötü niyetli planları boşa çıkaralım'

      PJAK, Azeri halkına seslendi: 'Kötü niyetli planları boşa çıkaralım'

      İran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm

      İran'ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm

      Bu savaşta kimden yana?

      Bu savaşta kimden yana?

  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
      Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı?

      Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı?

      Kapitalizm emperyalizmdir, kapitalizm savaşsız, hegemonya düşmansız yapamaz…

      Kapitalizm emperyalizmdir, kapitalizm savaşsız, hegemonya düşmansız yapamaz…

      “Kendi üzerine toz kondurmayacaksın”

      “Kendi üzerine toz kondurmayacaksın”

      Yaz tatili yok, yaz mesaisi var

      Yaz tatili yok, yaz mesaisi var

    • Belgesel & Film
      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Kapitalizmin Yeni Silahı: Prekaryaya Dönüştürülen Göçmen Emeği

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      Toplumsal gerçekçi romanın usta kalemi Orhan Kemal

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      ''Gelincik'' Elini kirletmekten çekinmeyen bir polisin hikâyesi

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

      “Leyla ile Mecnun” ekranlara geri dönüyor

    • Eylem & Etkinlik
      Üçüncü Dünya Savaşı

      Üçüncü Dünya Savaşı

      Deniz Gezmiş - Metin Yüksel Birlikte Anılıyor

      Deniz Gezmiş - Metin Yüksel Birlikte Anılıyor

      Bizi uyutamazsınız; bu zulüm ne unutulur ne de affedilir!

      Bizi uyutamazsınız; bu zulüm ne unutulur ne de affedilir!

      Anayasal Düzen ve Adalet Devleti paneli

      Anayasal Düzen ve Adalet Devleti paneli

    • Fotoğraf & Karikatür
      Metafor

      Metafor

      Günün karikatürü

      Günün karikatürü

      LeMan'dan İsrail kapağı: Hangi hayvan hastaneleri vurur ki?

      LeMan'dan İsrail kapağı: Hangi hayvan hastaneleri vurur ki?

      Uykusuz bu hafta kapağına TOKİ'yi taşıdı

      Uykusuz bu hafta kapağına TOKİ'yi taşıdı

    • Kitap & Dergi
      Kadire Bozkurt: Ben yazarken okur henüz yoktur

      Kadire Bozkurt: Ben yazarken okur henüz yoktur

      Fuat Sürmeli'nin Yeni Kitabı Raflarda: “GÖLGEDEKİ GERÇEK”

      Fuat Sürmeli'nin Yeni Kitabı Raflarda: “GÖLGEDEKİ GERÇEK”

      Kitap toplama düşkünlüğü

      Kitap toplama düşkünlüğü

      Kitapların yalnızlığı

      Kitapların yalnızlığı

    • Müzik & Video
      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      4 gün sürecek 'Kuzey Fest'in programı belli oldu

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Efendiler Bunun Neresi Yalan

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

Cumhuriyet’in altı çocuğu

Mayıs 19, 2025 Fikir & Yazı, Türkiye 0 comments

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest

Selçuk Candansayar

Türkiye’nin siyasal krizini “6 erkek” aktörün bireysel tarihleri üzerinden okumaya çalışabilir miyiz? İkisi haksız ve hukuksuz olarak tutsak tutulan bu 6 erkek, Cumhuriyet’in geçen yüzyılının yetiştirdiği çocuklar. Üçerli iki grup oluşturuyorlar. İlk üçünün yaşı yetmişin üstünde ve politik güç onların elinde. Diğer üçü ise ellili yaşlarının başındalar ve “yaşlılara” karşı iktidar mücadelesi yapıyorlar.

Önce yaşlılardan başlayalım.

En büyükleri olan Devlet Bahçeli, güneyli Türkmen bir toprak ağasının çocuğu. Kolejlerde okumuş. İlk gençlik yıllarından başlayarak Türkçü, milliyetçi bir politik çizgi tutturmuş. Ankara’da akademisyen olmuş. Akademiye girdiğinden bu yana “devlet”le daha özel bir ilişkisi olduğu kendi çevresinde bile hep dillendirilmiş. Zaten paramiliter bir kontgerilla örgütü olarak kurulduğu kabul edilen Ülkü Ocakları’nın ilk kurucu ve yöneticilerinden. Çekirdekten antikomünist.

Abdullah Öcalan, Bahçeli’den bir yaş küçük. Urfa’da yoksul bir ailede doğmuş, lisede subay olmak istemiş ama sınavları kazanamamış, önce meslek lisesine gidip memur olmuş, ardından kısa bir süre İstanbul’da Hukuk Fakültesi dönemi var. Ardından Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne geçmiş. Dev Genç ve sosyalizmle tanışana kadar muhafazakar-dindar, Maltepe Camii müdavimi bir Kürt.

Üçlünün en küçüğü RT Erdoğan. Karadenizden İstanbul’a göç eden bir balıkçının oğlu. Cumhuriyet’in milli eğitimi ile pek de ilgisi olmamış ailesinin. Çocukluktan dindar, İmam Hatip okumuş, Babasından gördüğü şiddetle övünen, gençliğindeki rol modellerinden biri G. Hikmetyar olan, küçük yaşlardan başlayarak al-sat komisyonculuğunda ustalaşmış.

Üç yaşlının iki ortak özellikleri daha var. Üçü de 1965 sonrası Milli Türk Talebe Birliği’nin (MTTB) tedrisatından geçmişler. Necip Fazıl dinlemişler. 1965 sonrası MTTB, ABD’nin Komünizmle Mücadele stratejisinin Türkiye’deki en önemli STK’larından biri.. İkisi Soğuk Savaş döneminin ABD kaynaklı antikomünizm ihracından doya doya etkilenmişler. Biri antikomünist milliyetçilik, diğeri antikomünist dinciliğe yönelmiş. Öcalan ise, Devrimci Gençlik ve Fikir Kulüpleri Federasyonu ile tanışarak “sosyalizme evrilmiş”, ama din yüreğinin bir yanında hep kalmış. Üçü de bireysel ve siyasal alanda “şiddeti” bir yöntem olarak benimsemiş ve uygulamaktan da çekinmeyen insanlar.

Üçü de Cumhuriyet’in devrimci özü olan “bağımsızlık, laiklik ve demokrasi” saç ayağından uzaklar. Cumhuriyet mi onlara erişemedi, onlar mı Cumhuriyeti benimseyemediler bilinmez. Magazine düşmek pahasına şu soru bile sorulabilir. Eğer Öcalan, askeri lise sınavını kazansaydı ondan da bir Eşref Bitlis olur muydu?

Öcalan yazdığı metinlerde en çok “reel sosyalizme” kapıldığı özeleştirisini yapıyor. Bu da ilginç bir duruma neden oluyor. Bahçeli ve Erdoğan, ABD kaynaklı antikomünizm ihracının etkisi altında politikleşirlerken, başlangıçta aynı çizgide olan Öcalan’ın Sovyet tipi reel sosyalizme yöneldiğini anlıyoruz.

Diğer üçü ise sırasıyla E. İmamoğlu 1971, S. Demirtaş 1973 ve Ö. Özel 1974 doğumlular. Yine bir Karadenizli, bir Kürt ve bu kez bir Selanik göçmeni ailenin Egeli çocuğu. Üçü de 12 Eylül 1980 Darbesi’nde kelimenin düz anlamıyla “çocuklarmış”. Üçü de iyi eğitimli, daha kentli, kültürlü ve dünyayı bilerek, görerek büyümüşler. Üçü de inançlara saygılı ama laiklik ilkesine sıkıca bağlılar. Bilimden, gelişmeden, modern olandan yanalar, sanattan anlıyor, eğlenmeyi biliyorlar. Üçünün de eşleriyle kurdukları ilişki eşitlik temelli.

İlk üçlü, sonraki üçlüye iktidarı bırakmak istemiyor. O kadar kararlılar ki, gençlerden ikisini tutsak ettiler, diğerini de içeri atmanın yolunu bulmaya çalışıyorlar.

Biliyorum, biliyorum ekonomi-politik, tarihsel koşullar, dünya, kapitalizm, emperyalizm bütün bu değişkenleri yok saydığımı düşünebilirsiniz. Ama bu 6 erkeği de o değişkenlerin inşa ettiğini unutmayın.

Şimdi bir an düşünün! İlk üçü mü aralarında pazarlık edip, tartışarak içinde bulunduğumuz politik krizi aşabilirler, son üçü mü? İlk üçü olasılıkla bir odaya kapanıp, birbirlerini kollayarak ve açık arayarak, birbirlerinin kuyusunu kazmaya çalışarak ve kuyularının kazıldığından kuşkulanarak “müzakere ederler”, değil mi? Son üçü ise bir pazar kahvaltı masasında eşleriyle birlikte sohbet ederek sorunları çözmeye çalışmazlar mı?

Peki Cumhuriyet? Devrimci özünü taşıyabilecek hiç kimseyi yetiştiremedi mi? Yetiştirmez mi, tabii ki yetiştirdi. Ama asıl çocuklarını, devrimcilerini 1960’lardan bu yana astı, kurşunladı, suikastlerde kıydı, işkencelerde ruhlarını yaraladı, hapislerde bedenlerini çürüttü.

Genç üçlü biraz da bu yüzden “henüz” başaramıyorlar. Başarmak istiyorlarsa Cumhuriyetin devrimci özüne yönelmeleri gerektiğini fark ederler, umarım…

  • Kaynak Birgün

Yorumunuzu bırakın


İlgili Haberler

Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı? Dünya
Haziran 24, 2025

Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı?

Savcı, skandal tahliye kararına itiraz etti Gündem
Haziran 24, 2025

Savcı, skandal tahliye kararına itiraz etti

Devlet hastanesinde yasak da özel hastanede serbest mi? Gündem
Haziran 24, 2025

Devlet hastanesinde yasak da özel hastanede serbest mi?

ZAMAN AKIŞI

Haz 24 16:26
Gündem

Emperyalistlerin çekip çevirdiği müzakere masasından barış çıkar mı?

Haz 24 15:59
Gündem

Savcı, skandal tahliye kararına itiraz etti

Haz 24 15:54
Ekonomi

Akaryakıt zamları pazar fiyatlarına yansıdı

Haz 24 15:31
Gündem

Devlet hastanesinde yasak da özel hastanede serbest mi?

Haz 24 15:24
Gündem

İmamoğlu’na bir dava daha: 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası isteniyor

Haz 24 14:57
Arkasayfa

Kapitalizm emperyalizmdir, kapitalizm savaşsız, hegemonya düşmansız yapamaz…

Haz 23 17:29
Gündem

DEM Partili İpekyolu Belediyesi’nde başkanvekili seçildi

Haz 23 17:01
Gündem

PJAK, Azeri halkına seslendi: ‘Kötü niyetli planları boşa çıkaralım’

Haz 23 15:48
Arkasayfa

“Kendi üzerine toz kondurmayacaksın”

Haz 23 14:38
Ekonomi

Halkın borcu 5 trilyon sınırında, icra dosya sayısı 23 milyonu aştı

Haz 23 10:34
Arkasayfa

Yaz tatili yok, yaz mesaisi var

Haz 23 09:54
Emek

Asgari ücret masası kurulsun

Haz 23 09:37
Arkasayfa

Hekimler neden Kürtçe öğrenmeli: Pozitif barış

Haz 23 09:31
Gündem

İran’ın zor seçimi: Topyekûn savaş ya da taksitle ölüm

Haz 22 09:50
Arkasayfa

Çocuk işçiliğini önlemenin yolu MESEM’leri kapatmaktan geçer

Haz 22 09:47
Ekonomi

Servet kaybı zengine yaradı

Haz 22 09:15
Ekonomi

Lokomotifler kıskaçta

Haz 22 09:11
Arkasayfa

Haziran’da Ölmek Zor!

Haz 21 09:46
Arkasayfa

Katliam fermanı geçti

Haz 21 09:44
Arkasayfa

Halkın sağlığıyla oyun oynuyorlar

Haz 21 09:26
Kültür & Sanat

Müzik gününde eşitlik istiyorlar

Haz 21 09:24
Kültür & Sanat

21 Haziran Dünya Müzik Günü: Enstrümanını sesini kap gel

Haz 20 14:37
Arkasayfa

Türkiye’nin taşı toprağı

Haz 20 14:24
Arkasayfa

Antik yasak her yeri sardı

Haz 20 14:22
Ekonomi

Yüksek faize devam…

Haz 20 14:20
Arkasayfa

Zorba hukuku

Haz 20 14:18
Gündem

Bu savaşta kimden yana?

Haz 20 14:16
Emek

Kamu işçileri haykırdı: İş ekmek yoksa barış da yok!

Haz 20 14:11
Kadın

Lice’de kadın ve çocuk ölümlerine karşı yürüyüş: Yüzlerce kadın intihar süsü verilerek katlediliyor

Haz 20 14:10
Arkasayfa

Misak-ı Milli kimin yurdu?