İstanbul’daki Rusya-Ukrayna zirvesine dair değerlendirmelerde bulunan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye’ye geleceğini ancak tarihin belli olmadığı söyledi. Çavuşoğlu ayrıca, Rus ve Ukraynalı tarafların bir iki hafta içinde daha üst düzey bir görüşme yapabileceğini bildirdiklerini açıkladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye’ye geleceğini söyleyen Dışişleri BakanI Mevlüt Çavuşoğlu, “Putin’den bir tarih bekliyoruz yüksek düzeyli işbirliği toplantısı kapsamında. Ne zaman geleceği konusunda bir şey söylemek mümkün değil” dedi.
Rus ve Ukraynalı tarafların bir iki hafta içinde daha üst düzey bir görüşme yapabileceğini bildirdiklerini açıklayan Çavuşoğlu, “Kuleba ve Lavrov toplantıya hazır olduğunu söyledi, 1-2 hafta içinde en azından dışişleri bakanları düzeyinde bir görüşme olabilir” diye konuştu.
Çavuşoğlu, A Haber canlı yayınında İstanbul’daki Rusya-Ukrayna zirvesine dair açıklamalarda bulundu.
‘TÜRKİYE UKRAYNA’YA ASKER GÖNDERMEYECEK’
Ukrayna’nın güvenliğinin sağlanması konusunda Türkiye’nin de garantör ülkeler arasında olması halinde bölgeye asker gönderilip gönderilmeyeceğine ilişkin soruya yanıt veren Çavuşoğlu, “Garantörlük halinde Türkiye (Ukrayna’daki) savaşın içine hemen girecek, Türkiye oraya asker gönderecek gibi yorumlar doğru değil” dedi.
Çavuşoğlu’nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Her şeyden önce Türkiye’nin iki tarafı bir araya getirmesi ve iki tarafında toplantılar Türkiye’nin olmasını istemesi Türkiye’ye duyulan güvenin göstergesidir. Bu da izlediğimiz dengeli ilkeli politikanın bir sonucudur. Türkiye doğruya doğru, yanlışa yanlış ve yapabileceklerini söyleyen yapamayacaklarını da aynı şekilde açıklayan bir tutum sergiledi.
Şu anda savaşın sona erdirilmesi için çaba sarf ediyoruz. Çok ciddi bir tehdit var ve savaşın sona erdirilmesi için mücadele ediyoruz. Bu konuda en çok çaba sarf eden ülke Türkiye. En anlamlı netice İstanbul’da alındı. Ukrayna tarafsız politikaya hazır, güvence istiyor. Ama her şey bitti mi? Bitmedi. Bazı konularda bir uzlaşı ortak anlayışa varıldı. Artık bazı konuların tartışılmadığını müzakere edilmediğini görüyoruz.
Örneğin tarafsızlık. Tarafsızlık statüsü neye bağlı? Güvencelerin olmasına bağlı. Şimdi o güvenceler konuşuluyor. Tarafsızlık tamam biz tarafsız politika izlemeye hazırız diyor Ukrayna, NATO’ya girmeyeceğiz diyor ama bize güvencelerin verilmesi gerekiyor diyor. Örneğin Rusça dilinin resmi dil olması veya Rusça’nın eğitimde dil olarak önünde engel olmaması. Sonuçta Rusça diliyle ilgili tartışma yok. Ayrıca daha önce Nazilerden arındırılması gibi silahtan arındırılması gibi konular artık göreceli olarak daha az tartışılıyor.
Kolektif güvenlik anlaşmasının içeriği. Ne konuşuluyor? Kırım’ın ve Donbas bölgesinin statüsü ne olacak? Bu konuda karar vericiler kim? Liderler. Şimdi bu toplantıdan sonra özellikle gerginliğin azaltılması ile ilgili bazı adımlar atıldı. Ama sahada bu kararların yansımasını görmüyoruz. Örneğin bazı bölgelerden Rus askerlerinin çıkarılması. Taktik manevra diyenler var. Şüpheci iyimser olanlar var. Biz de temkinliyiz. Çünkü 35 günü geçti. Yaklaşık bir aydan sonra İstanbul’da müzakereciler bir araya geldi. Biz onlara şunu söylemiştik siz video konferanslarla görüşüyorsunuz, ara sıra gidiyorsunuz Belarus’ta görüşüyorsunuz artık bir yerde buluşup bu işi bir neticeye ulaştırmanız lazım en azından bakanlar düzeyinde ve liderler düzeyine gelecek şekilde. Daha sonra kendi kararlarını aldılar ve İstanbul’da olması yönünde bir karar aldılar. Sonuçta burada önemli bir mesafe katedildi.
‘İKİNCİ AŞAMA İÇİN ÇALIŞIYORUZ’
Teknik heyet müzakereleri sürdürürken dışişleri bakanları bir araya gelecek bir mutabakat olursa paraflayacaklar daha sonra liderler bir araya gelecek. İkinci aşamada biz dışişleri bakanlarının bir araya gelmesi için gereken çalışmayı yapıyoruz. Dün hem Kuleba ile hem de Lavrov ile mesajlaştık. Bu konudaki telkinlerimizi ve bize düşen konularda elimizden geleni yapacağımızı kendilerine ilettik. Lavrov Çin’deydi oradan Hindistan’a geçeceğini söyledi. Kuleba da aynı şekilde Batı’da özellikle Ukrayna olarak böyle bir toplantıya iki taraf da hazır olduğu zaman gelmek istediğini söyledi.
Zamanlama konusunda bu İstanbul’daki toplantıda Ukrayna tarafı güvenlik garantileri ve diğer konularda teklifini yazılı olarak Rusya tarafına iletti, Rusya da bunu aldığını açıkladı. Liderlerine yani Putin’e götüreceklerini söylediler. Önümüzdeki günlerde liderler arasında bir ayrı kanallar da var tabii normal olması gereken bir şey bu. Bu çerçevede atılacak adımlar yani iki taraf arasında bu hassas konularda varılabilecek mutabakatlara ve anlayışa bağlı. O yüzde biz hem ev sahibi hem kolaylaştırıcı hem de elimizden geldiği kadar dürüst bir müzakerecilik yapan bir ülke olarak kesin bir tarih vermemiz mümkün değil. Ama aşağı yukarı 1-2 hafta içinde bize orada ayaküstü sohbetlerde daha üst düzeyde bir görüşmenin olabileceğini söylemişlerdi.
‘PUTİN’İN KONSEY TOPLANTISI İÇİN TÜRKİYE’YE GELMESİNİ BEKLİYORUZ’
Ben zaten Cumhurbaşkanımızın talimatıyla her iki tarafı da ziyaret ettim. Sayın Putin’in Türkiye’ye gelme durumu var biliyorsunuz. Bizim Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi mekanizmamız var o konuda Rusya’dan bir tarih bekliyoruz. Ama şu anda savaşın artık bir ayı geçti yoğun olduğu bir dönemde gerginliğin azaltılması ve kalıcı bir ateşkesin ve insani koridorların açılması konusunda adımlar atılırken ne zaman gelebileceği konusunda bir şey söylemek mümkün değil. Ama şu anda Sayın Cumhurbaşkanımızın Kiev’de biliyorsunuz oraya gitmek çok zor hava sahası kapalı, gitmişken her iki tarafa da gitmek lazım ama Dışişleri Bakanı Lviv’de olduğu için ben kendisiyle hemen sınırdan geçtim orada görüştüm. İki tarafla da görüşmüş olduk: Şimdi Putin’in konsey toplantısı için Türkiye’ye gelmesini bekliyoruz.”
