Küba devriminin lideri Başkumandan Fidel Castro, birkaç haftadır, sadece gazetelere makale yazmakla geçen yaklaşık dört yıllık bir sürenin sonunda tekrar halkın önüne çıkmaya başladı. Fidel, sadece kendisini değil, önemli bir eserini de çıkardı ortaya. Evinde dinlenmeye çekildiği dönemde Haziran 2009’dan beri çalışarak Fidel Castro, diktatör Batista’yı dize getiren Sierra Maestra’daki gerilla mücadelesinin önemli bir kesitini, Batista ordusunun dağdaki gerillayı bitirmek üzere giriştiği son büyük taarruzu anlatan bir kitap kaleme aldı.
Fidel, kitabı 2 Ağustos günü devrimi yapan kuşaktan hâlâ hayatta olan çok sayıda devrimcinin en ön sıralara oturduğu bir salona tanıttı. Aslında salonun kendisi, başlı başına bir Küba tarihi kitabı oluşturuyordu: Melba, Teté, Ramirito, Guillermo, Furry, Polito, Espinosa, Lussón, Quinta Solá, Efigenio… Hem Kübalılar’ın, hem de Küba devrimine merak salanların kitaplardan bildiği çok sayıda isim salondaydı. Fidel Castro öncelikle Moncada Kışlası baskınına katılan iki kadından birisi olan bir diğer efsane Melba Hernández’e sarıldı, ardından diğer yoldaşlarını selamladı tek tek.
“Sierra’nın tüm yolları boyunca: Stratejik Zafer” başlıklı kitabın editörlüğünü araştırmacı tarihçi Katiuska Blanco yaptı. Kitabın aslında Sierra Maestra’da yazılmaya başlandığını belirten Blanco, “Gerçekte kitap, Batista ordusunun 300 askerine karşı Sierra Maestra’da 10 asker kahramanca çarpışırken yazılmaya başlandı. Başta bu saldırıya karşı duranların sayısı daha azdı, sonradan yeniden organize oldular” dedi.
Katiuska Blanco, devrim dönemine ait belgelerin korunmasında Celia Sánchez’in rolüne dikkat çekerek, Sánchez’in önce Sierra Maestra’da üzerine notlar düşülmüş bütün ufak kağıtları toparladığını, devrimin zaferinin ardından da dağda savaşanları savaştıkları noktalarda gezdirerek anılarını kayda alacak bir ekip kurduğunu anlattı.
896 sayfalık bu hacimli kitap ilk baskıda 10 bin basılacak. Ardından kısa vadede kitabın 50 bin daha basılması bekleniyor. Kitap, döneme ait çok sayıda fotoğraf, harita ve el yazması da içeriyor. Çatışma anılarının yer aldığı bölümlerde savaş taktikleri, yeniden üretilmiş grafik haritalar üzerinde de gösteriliyor. Kitabın kapağında da Batista ordusunun gerillayı tamamen btirmek üzere 1958’de giriştiği taarruz yıllarında Fidel’in çizdiği bir harita bulunuyor.
Fidel, konuşması boyunca çok sayıda eski savaşçıyı andı. Üzerinde uzun uzun durduğu isimlerden birisi, “Küçük Kovboy” idi: Roberto Rodriguez. Lakabını giydiği botlar ve şapkadan alan bu genç savaşçı, Santa Clara savaşında 23 yaşında öncülük ettiği İntihar Tugayı’yla yaptıklarıyla savaşın kazanılmasında belirleyici olmuştu.
Kitabını tanıtmak üzere yapacağı konuşmada Fidel’in ağzından ilk çıkanlar, “İnsanın tüm bunları hatırlamak karşısında hissettikleri çok özel bir şey” oldu. Castro, “Onların aylarca yaptıkları çalışmayla, tüm bu iş benim için pek zor olmadı” diyerek editör Katiuska Blanco ve Tarihi Olaylar Ofisi çalışanlarına işaret etti. Fidel, burada yeni bir kitabın da hazırlık aşamasında olduğu müjdesini verdi. İkinci kitap, gerillaların son karşı-taarruzunu anlatacak.
Fidel, ardından kitabın en fazla yoğunlaştığı bölümlerinden Batista ordusunun büyük taarruzunun sonunu anlatan bir pasajı okudu.
Gerilla güçlerimizin tam bir zaferi oldu.
Tiranlığın ordusunun son birliklerinin Las Mercedes’ten çekilmesiyle, isyancıların Sierra Maestra Birinci Cephe sahasına karşı düzenlenen büyük düşman taarruzu ezici ve kesin bir yenilgiye uğramış oldu. Taarruz boyunca diktatörlüğün askeri kumandanlığı, en büyük güçlerini, gerillanın merkezi çekirdeğini yok etmeye yönelik son bir girişimde üzerimize göndermişti.
İsyancı savaşçıların yiğitliği, azimliliği, ve kapasiteleri, mevzilerin organize biçimde savunulması ve gerilla eyleminin taktik formlarının güçlü şekilde uygulanması, 74 günlük bitmek bilmez ve yoğun savaşımın sonunda taarruzu dize getirdi.
Tüm savaşçılarımızın bu parlak eylemliliğinde, bu muzaffer sonuca özellikle adamlarının önünde, savaşın ilk saflarında, zeka ve yüreklilikle davranan tecrübeli ve etkili bir grup yüzbaşı katkıda bulundu.
Bu son dengede, ilk olarak, değişik zamanlarda benim baş yardımcılarım olarak görevlerini başarıyla tamamlayan Che ve Camilo’nun ve Andrés Cuevas, Ramón Paz, Daniel, Angelito Verdecia, Ramiro Valdés, Guillermo García, Lalo Sardiñas, Pinares ve diğer isimlerin altını çizmek gerek.
Las Mercedes Savaşı’nın bitmesinin hemen ertesi günü 7 Ağustos’ta İsyan Radyosu’ndan okunan kısımda yazdığım gibi: ‘Taarruz yok edildi. Cumhuriyet tarihimizin bu en büyük askeri harekatı, iktidardaki Diktatör’ün hayal edebileceği en berbat yenilgiyle sonuçlandı; bir buçuk ay boyunca yenilgi üstüne yenilginin ardından birlikleri kaçıyor. Bu nefret toplayan rejimin son günleri görünüyor. Sierra Maestra artık düşman güçlerinden tamamen arındırılmıştır.’
