Son dönemde imam hatiplere yönelik ilginin düşmesi nedeniyle iktidar harekete geçti. Dindar nesil için hiçbir masraftan kaçınmayan iktidar, proje imam hatip ortaokullarına kaydolma karşılığında her imkânı sağlıyor.
Mustafa Kömüş
Her şey bugünün cumhurbaşkanı dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2012 yılında ‘Dindar nesil yetiştireceğiz’ demesiyle başlamıştı. Erdoğan’ın sözünü emir kabul eden AKP kurmayları hızla harekete geçti. 4+4+4 sistemi Meclis’te ve sokakta itirazlara rağmen yasalaştı. Hemen ardından da ülkedeki her noktaya imam hatip liseleri ve imam hatip ortaokulları açılmaya başlandı. 2011-2012 yılında 537 olan imam hatip lisesi sayısı sonraki yıl 708’e, öğrenci sayısı ise 268 bin 245’ten 380 bin 771’e yükseldi. Bir senede açılan imam hatip ortaokulu sayısı ise 1099’du ve toplam öğrenci sayısı 94 bin 467’ydi. Ancak ne yaptılarsa tutmadı. Bir süre sayıları yükselen imam hatipli öğrenci sayısı daha sonra düşmeye başladı.
MEB’in verilerine göre imam hatip liselerinin sayısı 2014- 2015 eğitim-öğretim yılında 1017’ydi. Öğrenci sayısı ise 546 bin 443’tü. Okul başına öğrenci sayısı ise 537’ydi. Bu tarihten itibaren öğrenci sayısı düşmesine rağmen okul sayısı ise artmaya devam etti. 2023- 2024 yılında ise öğrenci sayısı 442 bin 952’ye düştü, okul sayısı ise 1722’ye yükseldi. Okul başına öğrenci nedeyse yarı yarıya düşerek 257,2’ye geriledi. Benzer bir durum tabii ki ortaokullar için de geçerli. 2018- 2019’da imam hatip ortaokulu sayısı 3 bin 394, öğrenci sayısı ise 761 bin 785’ti. 2023-2024’te ise okul sayısı 3 bin 404’e yükseldi, öğrenci sayısı 691 bin 422’ye geriledi. Burada bir ek yapmakta fayda var: Rakamlardan da anlaşılacağı üzere imam hatip ortaokulunda okuyan öğrenci sayısı lise kademesinden daha fazla. Çünkü ortaokulda imam hatipte okuyanlar dahi söz konusu lise olduğunda imam hatibi tercih etmiyor.
SAYISIZ ÖDÜL
Bu durumda ne olmasını beklersiniz? Daha doğrusu planlamayı bu tercihlere göre yapması gereken bir iktidar nasıl bir adım atmalı? İmam hatiplerin sayısının azaltılmasını sağlayıp akademik eğitim veren okulların sayısını artırmasını sağlamalı elbette. Peki Milli Eğitim Bakanlığı ne yapıyor dersiniz. Öğrencilere teşvik vererek imam hatipleri tercih etmelerini çalışıyor. Geçen yıl il milli eğitim müdürlükleri, bazı okullar ve imam hatip vakıfları ‘Tercih sizden, ödül bizden’ adı altında kampanya yürüterek öğrencilerin imam hatip liselerini tercih etmesi için çaba harcamışlardı. Öğrencilere VIP sınıflar, aylık düzenli para ve altın verileceği duyurulmuştu. Örneğin Antep’te yer alan Şehit Mehmet Demir Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi bursun yanında bisiklet vaat etmişti.
Bu yıl da benzer bir şey ortaokullar için yapılıyor. Kilis’ten bir örnekle başlayalım. Kilis Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Ekrem Çetin Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi bünyelerinde açılacak olan “proje imam hatip ortaokulu” için yayımlanan reklamdaki vaatler şöyle: Alanında uzman öğretmenler, öğrencilere burs desteği, kırtasiye desteği, 24 kişilik özel sınıflar. Bunun yanında ücretsiz öğle yemeği, ulaşım ve üniforma imkânları.
Bir örnek de Batman’dan. Batman Kız Anadolu İmam Hatip Ortaokulu’nun sitesinde yer alan duyuruda şu ifadeler kullanılıyor: “Sınavda derece elde eden ilk 3 öğrencimize ödül verilecektir. 1’inci olan öğrenciye 3 bin, 2’nciye 2 bin ve 3’üncüye bin lira ödül verilecektir. Ayrıca ilk üçe girip kayıt yaptıran öğrencilerimize okulumuz pansiyonunda ücretsiz öğle yemeği desteği de verilecektir.”
Bir başka örnek Antalya’dan. Gazipaşa’da yer alan Zeliha Tuncer Anadolu İmam Hatip Ortaokulu’ndan yapılan duyuruda da “Sınava katılıp yüksek puan alan öğrencilerimize okulumuza kaydolmaları durumunda ödül verilecek” ifadeleri kullanıldı.
Niğde’de bulunan Şehit Kemal Tosun Anadolu İmam Hatip Ortaokulu’nda ise öğrencilere kişisel gelişim koçluğu sunuluyor.
Örneklerden uzaklaşınca tüm proje okullarda ortak bazı vaatler de var. Bunlar alanında uzman öğretmen kadrosu, sınırlı kontenjan, laboratuvar, spor ve konferans salonları… Sene başını hatırlayınca bazı okullarda oluşan çöp yığınları ve güvenlik sorunları hala aklımızda. Ancak MEB konu imam hatipler olunca kesenin ağzını açma ve her türlü imkânı sunma konusunda oldukça kararlı davranıyor. Örneğin ücretsiz öğle yemeği tüm çocuklar için uzun süredir dile getirilen bir talep. Bunun için ‘kaynak olmadığı’ bahanesine çokça sığınan bakanlık imam hatipler söz konusu olunca ‘kaynak’ bulabiliyor.
NE YAPSALAR OLMUYOR
Elbette meseleyi sadece ‘ayrıcalık’ şeklinde değerlendirmenin doğru olduğunu savunmuyorum. Yazının başına dönersek burada bir politika var. O politika da ‘dindar nesil’ politikası. Bakanlık da bunlar için çalışıyor. Bunu da ülke geneline hâkim olan rejimin karakterinden bağımsız olarak düşünmek çok da doğru değil.
Üstelik ne yapsalar da olmuyor. Toplum Gönüllüleri Vakfı’nın (TOG), KONDA Araştırma ile birlikte yaptığı bir çalışmaya göre AKP iktidarında büyüyen gençler rejimin gömleğini giymiyor. Araştırmaya göre kendisine modern diyen gençlerin oranı 2015’te yüzde 42’yken şu anda yüzde 59’a çıktı. Kendisini dindar-muhafazakâr görenlerin oranı ise yüzde 20’den yüzde 10’a geriledi.