Psikolog – Sevtap Çakmakçı
‘Ben’ olmak ömrün neredeyse ilk yarısı boyunca süren, uzun ve zorlu bir yolculuk. “Nasıl biriyim?”, “Nasıl biri olmalıyım?” gibi sorular ergenliğin ilk dönemlerinden itibaren bireyi meşgul ediyor.
İlişki içinde olduğumuz insanların sayısı arttıkça üzerimizdeki etkiler de artıyor. Nasıl biri olduğumuza dair fikrimiz, başkalarının bizimle ilgili yorumlarıyla şekilleniyor. Beklentiler, yargılar, destekler, eleştiriler, eğitim sistemi, aynaya baktığımızda gördüğümüz; hepsi birleşip bir benlik algısı oluşturuyor. Sonuçta, ’ben şöyle biriyim’ diye bir karar veriyoruz. Bu koşturma yaklaşık 18-20 yıl sürüyor ve çocukluğun konforundan istemeden de olsa çıkma zamanı geliyor. Erişkinler dünyası kollarını açmış bekliyor. İş bulmak lazım, eş seçmek lazım, hayata karışmak lazım. Bu kez de kişinin kendinden beklentileri ve sorumlulukları artıyor kaçınılmaz olarak. Bu kargaşa içinde kendini tanımak ve ben olabilmek zor. Ancak sınırlarımız, beğenilerimiz, aidiyetlerimiz verdikleri ipuçlarıyla bu süreci biraz da olsa kolaylaştırıyor. Kişiyi sarmalayan karmaşık ortam içinde ‘biz’ olabilmek, öncelikle ‘ben’ olmayı çözmeyi gerektirir.
Bir kere öncelikle kendini sevmeyi becermek lazım ,olduğu gibi kusurlarıyla, eksikleriyle…
İnsanız, elbette pişmanlıklar da olacak, yanılgılar da …
Kendi ihtiyaçlarını, sınırlarını, bilmek, kişinin hayatında başkalarına daha kolay yer verilebilmesine olanak sağlar. Başka bir söyleyişle, temel olarak kendi değerini bilmek lazım ki karşıdakinin de değeri bilinebilsin ve sağlıklı bir ‘biz’ oluşturulabilsin. Başkasının değerini bilmek derken; onun bireyselliğine saygı duymak, sıkboğaz etmemek, ben gibi olmasını beklememek, değiştirmeye çabalamamak da anlaşılmalı. Özellikle ikili ilişkilerin boğucu hale gelip ‘toz duman’ içinde bitmesindeki en önemli sebeplerden biri de bu olsa gerek. Tabii ‘biz’ olmayı başarınca masal bitmiyor. Her farkındalık bir sürü de sorumluluk yüklüyor insana. ‘Biz’ olmayı sürdürmek oldukça çetin bir iş. Emek, sabır, empati olmazsa olmaz. Ancak anlaşılan o ki ben ‘ben’ olarak, sen de ‘sen’ olarak ‘biz’ olabiliyorsak, sağlıklı ve doyurucu birliktelikler kurmak daha mümkün.