• Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
    • Yaşam
    • Türkiye
    • Dünya
  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
    • Belgesel & Film
    • Eylem & Etkinlik
    • Fotoğraf & Karikatür
    • Kitap & Dergi
    • Müzik & Video
Adil Medya
  • Aralık 28, 2020
  • Hakkımızda
  • Yayın İlkeleri
  • Künye
Adil Medya
  • Anasayfa
  • Gündem
    • Politika
      Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

      Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

      Türkiye 2021 yılında erken seçimi konuşacak

      Türkiye 2021 yılında erken seçimi konuşacak

      Muhalefet sağa çek, Kürtler siz de!

      Muhalefet sağa çek, Kürtler siz de!

      Guardian: Hükümet, HDP'nin başarısını geri almak için PKK ile barış görüşmelerinden çekildi

      Guardian: Hükümet, HDP'nin başarısını geri almak için PKK ile barış görüşmelerinden çekildi

    • Yaşam
      İçişleri Bakanlığı’ndan yeni yılbaşı genelgesi: Tercih değil, zorunluluk

      İçişleri Bakanlığı’ndan yeni yılbaşı genelgesi: Tercih değil, zorunluluk

      Mersin Tabip Odası: Pandemide en çok yoksullar ölüyor

      Mersin Tabip Odası: Pandemide en çok yoksullar ölüyor

      Her Gün Tüketmemiz Gereken 15 Gıda ve Nedenleri

      Her Gün Tüketmemiz Gereken 15 Gıda ve Nedenleri

      Maraş katliamının amacı askeri darbeye zemin hazırlamaktı

      Maraş katliamının amacı askeri darbeye zemin hazırlamaktı

    • Türkiye
      Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

      Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

      2020’den öğrendiğim çok şey var

      2020’den öğrendiğim çok şey var

      Rahat bırakalım şu 2021’i

      Rahat bırakalım şu 2021’i

      Türkiye 2021 yılında erken seçimi konuşacak

      Türkiye 2021 yılında erken seçimi konuşacak

    • Dünya
      Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor

      Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor

      Covid–19 sürecinde ev işçileri: 'Doymuyorsun, açlıktan da ölmüyorsun'

      Covid–19 sürecinde ev işçileri: 'Doymuyorsun, açlıktan da ölmüyorsun'

      2020'yi kabusa çeviren olaylar

      2020'yi kabusa çeviren olaylar

      Arjantin'de kürtaj hakkı Senato’da

      Arjantin'de kürtaj hakkı Senato’da

  • Emek
  • Kadın
  • Ekonomi
  • Eğitim
  • Ekoloji
  • Sağlık
  • Bilim & Teknoloji
  • Yazarlar
  • Arka Sayfa
    • Fikir & Yazı
      Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

      Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

      Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor

      Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor

      Rahat bırakalım şu 2021’i

      Rahat bırakalım şu 2021’i

      Ölçmenin ekonomi politiği

      Ölçmenin ekonomi politiği

    • Belgesel & Film
      Alın Sahnelerinizi başınıza Çalın

      Alın Sahnelerinizi başınıza Çalın

      Şehir Tiyatroları oyuna çağırıyor

      Şehir Tiyatroları oyuna çağırıyor

      8. Engelsiz Filmler Festivali 18 Ekim’e kadar çevrimiçi

      8. Engelsiz Filmler Festivali 18 Ekim’e kadar çevrimiçi

      “Çöpte Dostoyevski Buldum”

      “Çöpte Dostoyevski Buldum”

    • Eylem & Etkinlik
      ''Hani işten çıkarmak yasaktı''

      ''Hani işten çıkarmak yasaktı''

      Oylum Yılmaz’la Roman Yazma Atölyesi 21 Kasım’da başlıyor

      Oylum Yılmaz’la Roman Yazma Atölyesi 21 Kasım’da başlıyor

      23. Kadın Sığınakları Kurultayı 7 Kasım’da başladı

      23. Kadın Sığınakları Kurultayı 7 Kasım’da başladı

      Sahafların düzenlediği kitap şenliği 8 Kasım’a kadar

      Sahafların düzenlediği kitap şenliği 8 Kasım’a kadar

    • Fotoğraf & Karikatür
      ABD’nin BM Daimi Temsilcisinden Filistin ve İsrail’e görüşmeleri başlatma çağrısı

      ABD’nin BM Daimi Temsilcisinden Filistin ve İsrail’e görüşmeleri başlatma çağrısı

      Yaşar Fırat çizdi: Faytona binme! Atlar ölüyor

      Yaşar Fırat çizdi: Faytona binme! Atlar ölüyor

      Yaşar Fırat çizdi: Simit Sarayı

      Yaşar Fırat çizdi: Simit Sarayı

      Yaşar Fırat çizdi: Vatandaş doğalgazı açamıyor...

      Yaşar Fırat çizdi: Vatandaş doğalgazı açamıyor...

    • Kitap & Dergi
      ''Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir şey Var''

      ''Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir şey Var''

      Besim F. Dellaloğlu: Kültürsüz insan, toplum yoktur

      Besim F. Dellaloğlu: Kültürsüz insan, toplum yoktur

      Carl Gustav Jung : Kırmızı Kitap

      Carl Gustav Jung : Kırmızı Kitap

      Yazarken nelere dikkat etmeli?

      Yazarken nelere dikkat etmeli?

    • Müzik & Video
      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Gökberk Uğurlu: “Düne takılı kalmak, önümüzü görmemizi engelliyor.”

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Grup Yorum üyeleri için dayanışma konseri

      Bilge Su: “Açıp dinleyemesem bile müzik, zihnimin bir köşesinde hiç susmadan bana destek oldu.”

      Bilge Su: “Açıp dinleyemesem bile müzik, zihnimin bir köşesinde hiç susmadan bana destek oldu.”

      Gerçeklerden uzak bir annelik sorgulaması: 'Bağlılık Aslı'

      Gerçeklerden uzak bir annelik sorgulaması: 'Bağlılık Aslı'

Bay Z. ırkçı mıydı?

Bay Z. ırkçı mıydı?

Haziran 22, 2020 Fikir & Yazı 0 yorum

Facebook Twitter Google+ LinkedIn Pinterest
İrfan Aktan

İrfan Aktan

Dördüncü günün sabahı, mütevazı kahvaltı sofrasında ekmeği zeytine katık ettiğimiz sırada masaya yaklaşıp çayları bırakan Bay Z, “nasıl, güzel bir yer, değil mi?” diye soruyor. Yanıtı yüzümüzdeki gülümseyişten alır almaz “ama”sını yapıştırıyor: “Şu Doğulular da olmasa her şey çok daha güzel olurdu ama…”

Ege’mizin şirin bir sahil kasabasına bağlı, akvaryum gibi berrak denizli bir koya bakan, enfes ormanlık alana kurulu kamp alanındaki küçük restoranın mülayim mi mülayim, nazik mi nazik bir işletmecisi var. Yemekler alabildiğine güzel ve bir o kadar ucuz. Diyarbakırlı Kürt çalışanının yaptığı enfes pide ve lahmacunlar, böylesi bir yeri bırakın, herhangi bir şehir lokantasına göre bile beleş sayılır. Günün her saati çaylar müesseseden. İçkiler market fiyatından birkaç lira fazla, o kadar.

İşletmenin sahibi Bay Z. hem kasaya hem de iki elemanıyla birlikte, sayısı altı-yediyi geçmeyen masaya bakıyor. 69 yaşındaki Bay Z’nin eşi de tüm gününü mutfakta, yemek yapmakla geçiriyor. Arada bir çay içmek için çıkmasa, yüzünü gören yok. Mutfağın ağır kokusu her yere sinmiş olsa da, deniz kenarlarındaki işletme sahiplerinin o güler yüzlü gerilimli havasından eser yok. Ne insanın sırtına yük bindiren “işletmeci sırıtışı” ne de akşamdan kalma ekşi surat var. Bay Z. de, çalışanları da “normal” insanlar. Kamp müşterileri de çoğunlukla kendi halinde. Kimse kimseye ilişmiyor, şehrin gerilimini getirip bu ormanlık alana boca etmiyor. Velhasıl şu zor zamanlarda, tesadüfen rüya gibi bir tatile denk gelmiş sayıyoruz kendimizi.

Gelin görün ki, tesadüfen bulduğumuz, bir gece kalmak üzere girdiğimiz ama beş-altı gün çıkmadığımız bu kamp alanında, Bay Z.’den hiç beklemediğimiz bir “hareket” rüyayı tepetaklak ediyor.

Dördüncü günün sabahı, mütevazı kahvaltı sofrasında ekmeği zeytine katık ettiğimiz sırada masaya yaklaşıp çayları bırakan Bay Z, “nasıl, güzel bir yer, değil mi?” diye soruyor. Yanıtı yüzümüzdeki gülümseyişten alır almaz “ama”sını yapıştırıyor: “Şu Doğulular da olmasa her şey çok daha güzel olurdu ama…” (Ortak duygu arayışı)

O oo! Rüya bitti!

Aslında Bay Z’nin “doğulularla” bir sorunu olmadığını sanıyoruz. Hem onun “Kürt çalışanı bile” var. Arada restorana gelen ve civarda evi-barkı olduğunu öğrendiğimiz Kürtlerle sıcak muhabbetini de görmedik değil. Peki ne oldu da Bay Z. sabah sabah böyle tatsız bir koku yaydı havaya? Bunun üzerine epey düşüneceğiz ama önce diyaloğumuzun seyrine bakalım.

Yüzümüzdeki ani ekşimeden, “doğulular kötü de batılılar melek mi” tepkimizden işkillenip, kendinden emin yürürken üç başlı yılanla karşılaşmış gibi aniden geri çekilen Bay Z. “Yanlış anlamayın, Kürtler… Yani onlarla… Yani biz Suriyelileri almadık buraya mesela” (Başka bir ortak düşman hikâyesi) diye sürdürüyor sözünü.

“Suriyeliler mi memleketi bu hale getirdi” yanıtı alınca, çaresizce sığınacak başka bir liman arıyor hemen: “Bakın” diyor, benim eski ortağım Kürt’tü. Hatta sırf onunla ortaklık yaptım diye işletmeye aylarca kimse uğramadı.” (Ortak mağduriyet hikâyesi)

“Sonradan rahmetlik oldu ama biz onunla kardeş gibiydik. Ortağım Kürt diye gelmiyorsanız varın gelmeyin, dedim. (Ortak direniş hikâyesi)

Konuyu çarçabuk kapatıp bu pis kokunun tatilimizi berbat etmemesini istesek de, Bay Z. mahcubiyetini kişisel hikâyesi ile gidermek üzere başından geçenleri ayaküstü anlatmaya koyuldu.

Kendi ifadesiyle bu kasaba zaten özünde solcuymuş. Hanımının başı örtülü ama öyle “sıkmabaş” gibi değil, geleneksel bir örtüymüş. Dahası, hanımı hep “sola”, CHP’ye oy veriyormuş. Ya kendisi? AKP üyesiymiş. “O da şeyden…” diye sürdürüyor sözü. Kendisi fikren “solcuymuş” ama… “Ama başımızda bir bela var. Oğlum, dincilikle-cemaatçilikle filan alakası yok. Zaten dışarıdan yargılanıyor. Askeri öğrencilere namaz filan mı öğretmiş ne… Bu çocuklar da sonra FETÖ-METÖ işlerine mi bulaşmış ne.… Bizim oğlanın ismini vermişler. Yakında duruşması var ama bir şey çıkmayacağı söyleniyor. Çocuk zaten gözaltına bile alınmadı…”

Bay Z, sonraki günler boyunca daha da nazikleşti. Sık sık “bir ara oturalım da uzun uzadıya sohbet edelim, benim size anlatacak çok hikâyem var. Birbirimizi daha iyi tanırız” dedi. Ettiği o cümleden utancını her fırsatta belli etti. Bizi son derece samimi bir sıcaklıkla uğurladı ve bir dahaki gelişimizi dört gözle bekleyeceğini söyledi.

Peki Bay Z. neden dördüncü gün o “gafı” etti?

Sahiden “doğululardan” nefret mi ediyordu?

Gerçekten de “doğulular olmasa” her şeyin çok güzel olacağını mı düşünüyordu?

Hakikaten Bay Z. bir ırkçı mıydı?

Bay Z’de, söz konusu cümlesi dışında ırkçılığa, herhangi bir kesime yönelik öfkeye, kine, nefrete dair hiçbir işaret, emare, ifade, hareket, uygulama yok. Nazik, mülayim, kendi halinde bir ihtiyar işte.

Fakat Bay Z. aslında bize o cümleyi söylerken, tıpkı yukarıdaki parantezlerde vurguladığım gibi, bir “ortaklık” arayışındaydı. Belli ki hayatı boyunca, hatta ailecek, benzer çok sayıda ortaklık arayışına girmişlerdi: “Kardeşi gibi gördüğü” Kürt ortağı olduğu halde Kürt karşıtlığına, “aslen solcu” olduğu halde AKP üyeliğine, CHP’liliğe, alakası olmadığı halde cemaatçiliğe, görmediği halde Suriyeli karşıtlığına… Kısacası şu tekinsiz hayatta ayakta kalabilmek için her türlü güç odağına, “ortak duyguya” kancayı atmışlar, ailecek.

Bay Z. eğer bizden, “Evet ya, doğulular olmasa her şey çok güzel olurdu” yanıtını alsa, oradan sohbeti ilerletecekti ama nereye? Ne kadar yüksek sesle? Sonuçta beş metre ötedeki ocakta Kürt A., öğlen yapacağı lahmacunlar için hamur hazırlıyordu. Suriyeli karşıtlığına onay alsa nereye kadar gidebilecekti, o meçhul. Ama ya AKP karşıtlığı? Kendisi AKP üyesiydi. Peki ya FETÖ karşıtlığı? Oğlu FETÖ’den yargılanıyordu. Peki ya CHP karşıtlığı? Karısı oy veriyormuş. Dahası, bu kasabanın belediyesi CHP’de, kampa gelenlerin çoğu CHP’ye yakın…

Neticede Bay Z.’nin “her şey çok güzel ama” diye başladığı cümlenin devamının muhatabına göre değişebileceği, dahası cümlenin devamının kendisinden ziyade muhatabı tarafından belirlendiği sonucuna vardık.

Bay Z. eğer Kürt olduğumuzu önceden kestirebilse, o cümle “Her şey çok güzel ama Kürtler” yerine, “Her şey çok güzel ama AKP”, “Her şey çok güzel ama FETÖ”, “Her şey çok güzel ama CHP”, “Her şey çok güzel ama Suriyeliler”, “Her şey çok güzel ama…” diye değişebilirdi. Ama o, en yaygın “ortak duyguya” hitap ederek başladı. Tutmadığı anda, yeni en yaygın “ortak duygu” olan Suriyeli karşıtlığına döndü. O da tutmayınca diğer “ortak duygulara” kancayı attı.

Aslında Kürt veya sosyalist olmasak, Bay Z.’nin o cümlesinden bırakın rahatsız olmayı, barındırdığı tehlikeyi idrak bile edemeyebilir ve belki o cümleyi bitirmesini sağlar, hatta devamını bizzat biz getirirdik.

Irkçılığın yayılması da tıpkı bir virüs gibi oluyor. Tedbirli davranmadığınız, işi oluruna bıraktığınız sürece yayılır, tedbir alıp korunduğunuz sürece frenlenir, mücadele ettiğiniz sürece başkalarını da korumuş olursunuz. Eğer ırkçılık yayılıyorsa, ortada mutlaka bir tedbir eksikliği vardır.

Çünkü “ortak duyguya” itiraz etmemek, o duyguya doğurganlık olanağı sağlar.

  • Kaynak Duvar

Yorum Bırak Cancel reply

İlgili Haberler

Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek Fikir & Yazı
Aralık 28, 2020

Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor Dünya
Aralık 28, 2020

Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor

Rahat bırakalım şu 2021’i Fikir & Yazı
Aralık 28, 2020

Rahat bırakalım şu 2021’i

Zaman Akışı

Ara 28 13:20
Ekonomi

2021 asgari ücreti belli oldu: 2 bin 825 TL 90 kuruş

Ara 28 10:53
Ekonomi

2021 asgari ücreti bugün belli oluyor

Ara 28 09:58
Türkiye

Akpınar, Demirtaş, Dündar ve Kavala’yı aynı anda savunabilmek

Ara 28 09:41
Türkiye

2020’den öğrendiğim çok şey var

Ara 28 09:26
Fikir & Yazı

Gıda endüstrisi sağlıksız ürünlerinin promosyonu için Covid-19 salgınından bile faydalanıyor

Ara 28 09:17
Türkiye

Rahat bırakalım şu 2021’i

Ara 28 09:15
Fikir & Yazı

Ölçmenin ekonomi politiği

Ara 28 09:09
Türkiye

Türkiye 2021 yılında erken seçimi konuşacak

Ara 28 09:05
Dünya

Covid–19 sürecinde ev işçileri: ‘Doymuyorsun, açlıktan da ölmüyorsun’

Ara 28 08:43
Ekonomi

40 milyar liralık gizli ihale

Ara 28 08:32
Politika

Muhalefet sağa çek, Kürtler siz de!

Ara 28 08:21
Türkiye

2020’yi kabusa çeviren olaylar

Ara 28 08:07
Türkiye

Ne Türk ne Türkçe: Bunun adı nefret edebiyatı

Ara 28 08:03
Emek

İTO, Türkiye’deki işgücünü ‘nitelikli ama ucuz’ olarak tanıtarak yabancı sermayeye pazarlamaya çalışmış

Ara 28 08:00
Politika

Guardian: Hükümet, HDP’nin başarısını geri almak için PKK ile barış görüşmelerinden çekildi

Ara 28 07:57
Türkiye

Adaletin kapıları Roboski’ye kapalı

Ara 28 07:53
Sağlık

Aşılamada birçok ülkenin gerisinde kaldık

Ara 28 07:51
Ekonomi

Yabancı yatırımcıya çağrı: Bizde işçi bedava

Ara 28 07:47
Türkiye

Depremler uyarıyor ama kulak asan yok

Ara 28 07:45
Sağlık

Covid-19 aşıları üzerine bazı sorular-(1)

Ara 28 07:35
Yaşam

İçişleri Bakanlığı’ndan yeni yılbaşı genelgesi: Tercih değil, zorunluluk

Ara 28 07:32
Dünya

Arjantin’de kürtaj hakkı Senato’da

Ara 27 09:59
Sağlık

Prof. Dr. Uğur Şahin: Normalleşme 2021’in sonunda

Ara 27 09:50
Dünya

Avrupa tarihinin en büyük aşı kampanyası başladı

Ara 27 09:42
Politika

Karamollaoğlu: AK Parti değiştirmek istediği düzenin parçası oldu

Ara 27 09:37
Türkiye

Her AVM kendi e-ticaret sitesini kuruyor

Ara 27 09:33
Türkiye

İşçi alacaklarını otomatik hesaplayan site yayında

Ara 27 09:23
Türkiye

Mezar yerleri karaborsaya düştü: Mecburiyetten satıyorum

Ara 27 09:05
Türkiye

Kandilli Rasathanesine göre; Elazığ’da 5,6 şiddetinde deprem

Ara 27 09:01
Türkiye

Ankara Ticaret Odası’dan Meclis’te HDP dışında herkese takvim

  • Fikir & Yazı
  • Eylem & Etkinlik
  • Fotoğraf & Karikatür
  • Kitap & Dergi
  • Belgesel & Film
  • Müzik & Video
  • Yukarı Dön