Açlık sınırı 19 bin TL’ye dayanırken MEB, “okullarda ücretsiz yemek” talebini görmezden gelmeye devam ediyor. Sağlık Bakanlığı’nın çocuklar için yayımladığı beslenme kılavuzundaki besinlerin ücreti 2 bin TL’yi aşıyor.
Deniz Güngör
Öğrenci velileri uzun süredir okullarda ‘ücretsiz yemek’ talebini dile getirİyor. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bu talebe karşı kulaklarını tıkıyor. Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan okul dönemi beslenme kılavuzu ise iktidarın gerçeklerden uzaklaştığını bir kez daha gösterdi. Bakanlık tarafından yapılan öneride çocukların sabah kahvaltısında peynir, yumurta ve ekmeği atlamaması gerektiği ve okulda öğle yemeğinde ekmek arası köfte, tavuk, peynir tüketmesi istenirken gerçekler bu isteklerin karşılanamayacağı durumda. Sağlık Bakanlığı’nın çocukların tüketmesini istediği ürünlerin tamamı ise ortalama 2 bin 433 TL’ye satın alınabiliyor.
İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) verilerine göre Ekim 2023’ten bu yana okul çağındaki çocukların en az dörtte birinin okula aç gittiği tahmin ediliyor. Bakanlık çocukların her ne kadar et, tavuk ve balık gibi et ürünleri tüketmesini “tavsiye” etse de Çocuğun İyi Olma Hali İstanbul Araştırması’na göre en yoksul ailelerde haftada en az iki kere et yiyebilen çocukların oranı yüzde 13, aynı sıklıkta balık yiyebilenlerin oranı ise yüzde 2.
GERÇEKLER FARKLI
Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı’nın (PISA) Aralık 2023’te açıkladığı 2022 yılı raporu, ülkede her beş çocuktan birinin parası olmadığı için haftada en az bir kez yemek yiyemediğini ortaya koydu. Okul öncesi eğitimde ücretsiz okul yemeği uygulamasının MEB tarafından 6 Şubat depremlerinin ardından “kısıtlamalar” nedeniyle kaldırılması ise durumu daha da derinleştirmiş durumda. PISA’nın “Son bir ayda yiyecek alacak paranız olmadığı için kaç kere yemek yiyemediniz?” sorusuna 15 yaşındaki öğrencilerin yüzde 10,8’i haftada bir, yüzde 4,8’i haftada iki veya üç, yüzde 1,8’i haftada dört veya beş, yüzde 1,9’u ise her gün ya da neredeyse her gün yanıtını verdi. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) verilerine göre ise Türkiye, üye 38 ülke ile karşılaştırıldığında yüzde 19,2 ile yiyecek parası olmadığı için son 30 günde haftada en az bir kez yemek yiyemeyen öğrenci oranının en yüksek olduğu ülke.
Türk-İş’in dün açıkladığı Ağustos 2024 açlık ve yoksulluk sınırı verileri ise Saray’ın ‘gerçeklerinin’, toplumun gerçeğinden ne denli uzak olduğunu kanıtlayacak nitelikte. Söz konusu verilere göre açlık sınırı bu ay itibarıyla 19 bin 217 TL olurken yoksulluk sınırı ise 62 bin 772 TL’ye ulaştı. İktidar, açlık sınırının altında kalan 17 bin TL asgari ücret dayatmasını sürdürürken Sağlık Bakanlığı’nın beslenme kılavuzunda ‘tavsiye’ edilen ürünler ve fiyatları ortalama şu şekilde:
• Beyaz peynir 168,75 TL
• Kaşar peyniri 219,50 TL –700 gr
• Domates: 54,95 TL – 1 KG
• Salatalık: 49,95 TL – 1 KG
• Marul: 46,95 TL – adet
• Havuç: 39,95 TL – 1 KG
• Elma: 44,95 TL – 1 KG
• Erik: 53,95 – 1 KG
• Üzüm: 44,95 TL – 1 KG
• Meyve suyu: 9,95 TL – 200 ML
• Süt: 10,95 TL – 200 ML (adet)
• Ayran: 6,95 TL – 200 ML
BAKANLIĞIN HAYAL DÜNYASI
Sağlık Bakanlığı’nın okul çağındaki çocukların tüketmesi için belirlediği besinlerin fiyatları şu şekilde:
• Et: 500 TL – 1 KG
• Yumurta: 134,95 TL / 30’LU
• Köfte: 155,95 TL – 320 GR
• Tavuk: 264,95 TL – 1 KG
• Kuruyemiş: 200 TL – 1 KG
• Tahin Pekmez: 143,95 TL – 470 GR
ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ YAŞANABİLİR
İstanbul Okul Yemeği Koalisyonu, çocukların yetersiz beslenmesinin yaratacağı sorunları şu şekilde sıralamıştı:
1- Boy kısalığı
2- Zayıflık
3- Zayıf bağışıklık sistemi
4- Öğrenme güçlükleri
5- Konsantrasyon eksiklikleri
6- Bilişsel gelişimde gerilik
7- Demir eksikliği anemisi
8- Enerji eksikliği
9- Davranışsal sorunlar
10-Kas dokusu kaybı
