Bakan dün Öğretmenler Günü mesajında ‘Türkiye yüzyılı’ vurgusu yaptı. Ancak bugün birçok sınıfa ilahiyatçılar ve açıköğretim mezunları girerken binlerce atanmayan öğretmen de öğrencisiz. Bunun yanında meslek kanunu adı altında öğretmenlik adeta bölünmüş durumda. Özel sektörde çalışan öğretmenler ise güvencesiz. Binlerce mülakat mağduru ise seslerini duyuramıyor.
Mustafa Kömüş
Bugün 24 Kasım Öğretmenler Günü. 12 Eylül’den sonra ilan edilen bugün, pek çok öğretmen tarafından bu nedenle kutlanmıyor.
Adlarının önüne “ataması yapılmayan, mülakat mağduru” gibi sıfatlar alan yüz binlerce öğretmen ise kutlamak istese bile kutlayamıyor.
Hal böyleyken başta ilkokullarda olmak üzere bazı sınıflarda ise öğretmenler gününü aslında öğretmen olmayan ilahiyat fakültesi ve açıköğretim gibi bölümlerden mezun olanlar kutluyor. Ücretli öğretmen atamalarıyla bu duruma yol açan Bakanlık ve Bakan ise “Türkiye Yüzyılı” vurgu kutlama mesajı yayımladı.
Bu yıl tahminen yaklaşık 70 bin ücretli öğretmen ataması yapıldı. Bazı ilçe milli eğitim müdürlükleri atamaları yayımlarken çoğunluğu ise yayımlamadı. Sadece yayımlayanlardan yola çıkıldığında bile ortaya enteresan bir tablo çıkıyor.
Şırnak’ta Silopi, Urfa’da Siverek, Van’da Çaldıran, Mardin’de Dargeçit, Bingöl’de Solhan ilçe milli eğitim müdürlükleri ücretli öğretmen görevlendirmeleri yayımlayan bazı ilçe milli eğitim müdürlükleri oldu.
ZİRVE SİVEREK’TE
Yapılan duyurulara göre Silopi’ye 396, Siverek’e 1056, Çaldıran’a 242, Dargeçit’e 70 ve Solhan’a 107 ücretli öğretmen görevlendirildi. Elbette görevlendirilen herkes için “öğretmen değil” demek doğru değil. Ancak pek çok okulda ilahiyat mezunları sınıf öğretmeni olarak görevlendirildi. Açıköğretim mezunları veya iki yıllık bölümlerden mezun olanlar da görevlendirilenler arasında yer aldı.
İLKOKULDA İLAHİYAT, OKULÖNCESİNDE AÇIKÖĞRETİM
Örneğin Siverek’te 118 ilahiyat mezunu ve 24 beden eğitimi mezunu ilkokulda sınıf öğretmenliği yapıyor. Ayrıca önlisans bölümü olan Harran Üniversitesi Turizm ve Otel İşletmeciliği’nden mezun olan ya da Türk Dili ve Edebiyatı mezunu olup İngilizce öğretmenliği yapanlar da var. Dargeçit’te ise açıköğretim mezunları okulöncesinde ve ortaokulda matematik derslerine giriyor.
Bu ilçelerdeki toplam öğretmen sayısına bakıldığında ise durum daha vahim bir hal alıyor. Bazı ilçelerde dört öğretmenden birisi ücretli. İlçelerdeki toplam öğretmen ile ücretli öğretmen sayıları ve bunların oranları şöyle:
4 ÖĞRETMENDEN 1’İ ÜCRETLİ

“ÖNLEM ALINIR” DEDİ AMA…
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ücretli öğretmen atamalarıyla ilgili soruları ise yanıtsız bıraktı. Tekin, sorulan sorulara yönetmelik ve kanunları hatırlatarak cevap verdi. Tekin’in verdiği cevaplardan birinde kullandığı ifadeler şöyle:
“Bakanlığımıza bağlı kurumlara öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanlar, mezun oldukları yükseköğretim programları ve öğretmenliğe atandıkları alanlarına göre aylık karşılığında okutacakları dersler Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın 20.02.2014 tarihli ve 9 sayılı Karar ile düzenlenmektedir. Söz konusu Karar’ın Atamalarda Dikkate Alınacak Hususlar başlıklı 7’nci maddesinde ‘Öğretmen olarak atanacakların gerekli ve yeterli düzeyde genel kültür, özel alan eğitimi ve pedagojik formasyon almaları esastır. Bu eğitim süreçlerinden birini tamamlamamış ya da yeterli kredi almamış olanların öğretmen olarak ataması yapılmaz. Ancak, öğretmen ihtiyacının karşılanamadığı durumlarda, gereken nitelikleri taşıyan adayların atanmalarından sonra gelmek koşuluyla pedagojik formasyonu olmayanların atamaları da yapılabilir. Bu şekilde atananların adaylık dönemi içinde pedagojik formasyon kazanmaları için gerekli önlemler alınır’ denmektedir. Bu kapsamda Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlara atanacak öğretmenler bu hüküm çerçevesinde belirlenmektedir.”
Bakan pedagojik formasyonu olmayanlar için “pedagojik formasyon kazanmaları için gerekli önlemler alınır” dese de MEB’in yaklaşık 25 yıldır bu konuda hiçbir önlem almadığı bilinen bir konu.

TEK SORUN BU DEĞİL
Elbette Öğretmenler Günü’nde tek sorun ücretli öğretmenlik değil. Öğretmenlik Meslek Kanunu ile öğretmenler adeta bölündü. Kadrolu, sözleşmeli aday gibi isimlerle öğretmenler anılır oldu. Haksız ve hukuksuz biçimde KHK’lerle ihraç edilen binlerce öğretmen ihraç edildi.
OECD ülkeleri içinde öğretmenlerin ekonomik, sosyal ve özlük haklar açısından Türkiye hâlâ son sıralarda.
***
NE ATAMA VAR NE ADALET
Ataması yapılmayan ya da özel sektörde çalışan yüz binlerce öğretmen bu günü layıkıyla kutlayamıyor.
HAYATTA KALMAK İÇİN HER İŞİ YAPTIM
2019 mezunu Ayşegül Seyhan, yıllardır süren atanma mücadelesinin kendisinde bıraktığı izleri şu sözlerle anlattı: “Aslında her sene bir deniyorum. Bu seneye kadar hep denemiştim. Bu sene artık öyle ümitsizdim, ülke açısından da öğretmenlik açısından da mesleğim açısından da öyle gelecek umudum yok ki… Bu sene dedim ki ‘Ben sınava girmeyeceğim.’ Yani bu gerçekten artık o kadar şeye döndü ki, bubi tuzağın içerisinde hayatta kalmaya çalışıyormuşsun gibi bir nokta. O yüzden ben artık atanmaktan ümitli değilim. Bu sene sınava girmedim. Önümüzdeki sene ne olur bilmiyorum. Belki küçük bir ümit daha olur içimizde ama sistem bu şekilde giderse, politikalar bu şekilde giderse hiçbir öğretmenin böyle bir hissi, böyle bir amacı kalmayacak gibi geliyor. Mezun olduğumdan beri çok farklı alanlarda çalıştım. Avukatlık bürosunda sekreter olarak çalıştım. Bir kafede bir buçuk yıl kadar bulaşık yıkadım. Sonrasında çağrı merkezinde çalıştım. Yani aslında karnımı doyurabilmek için, hayatta kalabilmek için birçok farklı işin içerisine girdim.”
BAKAN’A TEPKİ
2016 mezunu matematik öğretmeni Nadire Fırat da yaptığı açıklamada, üç yıl boyunca KPSS için hazırlandığını söyledi. Fırat, “Alan sınavının geldiği sene artık çok zorlandığımı ve atama sayısının çok az olduğunu fark ettim” diyerek, özel sektöre yöneldiğini belirtti. Fırat şöyle devam etti: “Maalesef Bakanımızın söylediği bir şey var: ‘Onlar öğretmen, siz öğretmen değilsiniz’ şeklinde bir söylemi var. Fakat hepimiz öğretmeniz, hepimiz aynı eğitimi aldık, aynı fakülteden mezun olduk. Aramızda hiçbir fark yok ama atama sayısı da yok. 30 bin tane matematik öğretmeni var ama atama sayısı bin 500. Baktığımızda o bin 500’lük skalaya girebilmek için inanılmaz bir efor sarf etmemiz gerekiyor.”
Bakan’dan ‘Türkiye Yüzyılı’ mesajı
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, 24 Kasım Öğretmenler Günü dolayısıyla yayımladığı açıklamada ‘Türkiye Yüzyılı‘ mesajı verdi. Tekin şunları kaydetti: “Bu geleceğin, yani Türkiye Yüzyılı’nın temelinde eğitimin demokratikleşmesi ve fırsat eşitliğinin güçlenmesi yer almaktadır. Her öğrencimizin dili, inancı, kökeni, yaşam koşulu ne olursa olsun nitelikli eğitime eşit erişimini sağlamak; insan haklarına dayalı, farklılıkları zenginlik gören bir okul iklimi oluşturmak önceliğimizdir.”




