TÜİK’in verileri çocuklara sistemin hiçbir şey vermediğini ortaya koydu. 15-17 yaş arasındaki 4 çocuktan 1’i işçi. Bebek ölüm hızı binde 10’a, 5 yaş altı ölüm hızı ise binde 14,5’e yükseldi. Çocuklar temel besin kaynaklarına dahi erişemiyor.
Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve yoksullaşmadan en çok çocukların etkilendiği bir kez daha ortaya çıktı. Çocuk işçiliği tarihin en yüksek seviyesine ulaşırken bebek ölüm hızında da artış yaşandı. Toplamda her 4 çocuktan biri oğlan çocuklarının ise %35’i çalışmak zorunda kaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), İstatistiklerle Çocuk 2024 verilerini açıkladı. Açıklanan verilerde en göze çarpan istatistiklerin başında çocuk işçiliği geldi. Buna göre 15-17 yaş arasındaki çocukların işgücüne katılım oranı 2023’e göre 2,8 puan artarak geçen yıl yüzde 24,9’a yükseldi. Çocukların işgücüne katılım oranı 2020’de yüzde 16,2’ye kadar gerilemişti. Son 4 yılda ise artış eğilimine girdi. 2022’de 707 bin olan işgücüne katılan çocuk sayısı 2023’te 853 bine yükselmişti. 2024’te ise bu sayı 970 bin olarak gerçekleşti. Yani yaklaşık 1 milyon çocuk ya çalışıyor ya da çalışmak için iş arıyor. Bu 970 bin çocuğun 869 bini istihdam edildi.
SİSTEM ALARM VERİYOR
Cinsiyete göre incelendiğinde ise işgücüne katılım oranı oğlan çocukları için yüzde 35,6 kız çocukları için yüzde 13,7 oldu.
Verilere bakıldığında, 1 milyon 982 bin erkek çocuğunun 637 bini işgücü içerisinde yer alırken, bunların 572 bini istihdamda yer aldı. 1 milyon 880 bin kız çocuğunun ise 216 bini işgücü içinde yer alırken 187 bin kız çocuğu istihdamda yer aldı.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verilerine göre geçen yıl 14 yaşında ve daha küçük 22, 15-17 yaş arası da 49 çocuk ve genç işçi ölmüştü.
Bu yılın ilk üç ayında ise 16 çocuk işçi hayatını kaybetmişti. Bu çocukların 4’ü 14 yaş ve altındaydı.
Çocuk işçiliğinin ardından en dikkat çekici veri ise bebek ve 5 yaş altı çocuklardaki ölüm hızı oldu. Son yıllarda oldukça eleştirilen sağlık sisteminin alarm verdiğini gösteren veriye göre bebek ölüm hızı da 5 yaş altı çocuk ölüm hızı da artış gösterdi.
2022’de binde 9,2 olan bebek ölüm hızı 2023’te binde 10’a yükseldi. Beş yaş altında ise tablo daha vahim. 2022’de binde 11,2 olan 5 yaş altı çocuklardaki ölüm hızı 2023’te binde 14,5’e yükseldi. 2016 yılında bebek ölüm hızı 9,8, beş yaş altı ölüm hızı ise 12’ydi. Böylece 2023 yılında bu oran 2016’nın dahi üstüne çıktı.
Verilerde okul tamamlama oranlarına yer verildi.
Buna göre ilkokulu tamamlama 2018/’19 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 98,6 iken 2023/’24 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 98,7 oldu. Ortaokul tamamlama oranı 2018/’19 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 97,7 iken 2023/’24 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 96,5’e geriledi. Ortaöğretim tamamlama oranı ise yüzde 68,1’den yüzde 81,2’ye yükseldi.
Veriler yoksul ailelerin çocuklarının temel gıdalardan dahi mahrum kaldığını ortaya koydu. Maddi yetersizlik nedeniyle çocukların mahrum kaldıkları kalemler ve oranları şöyle:
∗∗∗
NİSANDA EN AZ 5 ÇOCUK ÇALIŞIRKEN ÖLDÜ
Okullarda olması gerekirken işçileştirilen çocuklar, çalışırken alınmayan önlemler ve ihmaller nedeniyle yaşamını yitirmeye devam ediyor.
• 1 Nisan’da 17 yaşındaki Yakup Taşar, Antalya’da işyerinde intihar ederek yaşamına son verdi.
• 7 Nisan’da 17 yaşındaki Mehmet Özarslan, Kayseri’de çalıştığı kum ocağında iş makinesinin yağ bakımını yaparken Kızılırmak nehrine düştü. Mehmet’in cansız bedeni bulundu.
• 13 Nisan’da 14 yaşındaki Suriyeli çocuk işçi Yusuf Mısri, Konya Beyşehir’de sondaj kuyusu açılırken sondaj makinesi borusunun yerinden çıkarak yüzüne çarpması sonucu yaşamını yitirdi.
• 14 Nisan’da Niğde’de geri dönüşüm fabrikasında, kolunu makineye kaptıran 14 yaşındaki çocuk işçi Abdurrahman Özkul yaşamını yitirdi.
• Son olarak dün lise son sınıf elektrik-elektronik bölümü özel eğitim öğrencisi Necip Fazıl Çırak Samsun Atakum’da stajyeri olduğu firmayla elektrik işleri yaptıkları inşaatta seyyar merdivenden 2.kattan 1.kata düşerek öldü.
∗∗∗
GENÇLER HAKKINI İSTİYOR
İstanbul Beylikdüzü’nde düzenlenen “Millet İradesine Sahip Çıkıyor” mitinginde on binlerin önünde konuşan Beylikdüzü Sosyal Bilimler Lisesi mezunu Yasin Aslan çocukların yaşadıkları duruma değinmişti. “Bu ülkede 14 yaşındaki çocuk işçi Abdürrahim Özkul kolunu makineye kaptırarak can verdi. 14 yaşındaki çocuklar fabrikalarda ölecek kadar büyükse öğretmenlerinin hakkını arayacak kadar da büyüktür” diyen Aslan şöyle devam etmişti: “Birçoğu reşit bile olmayan liseli sıra arkadaşlarımıza yapılan ve son bulmaya mahkûm olan bu işkence, okullarımızdaki laik eğitim anlayışı ve hür düşünen demokrat bir gençlik yetiştirme çabası üzerine karanlık çökerten bir zihniyettir. Yok edilemeyen hür, laik, demokrat gençliğin irticaya cevabı kesindir, geçit yok! Yok edilemeyen hür, ilerici, demokrat gençliğin talebi kesindir, demokratik ve bilimsel eğitim! Tüm bu susturmalarınıza karşı, zulümlerinize karşı, tehditlerinize karşı, öğrenci dayanışması burada, dimdik ayakta! Üniversiteli ve liseli öğrenciler olarak birleşik öğrenci hareketini ilerletmeye devam edeceğiz!”
