İşsiz sayısının azaldığını gösteren resmi verilere karşın 2,1 milyon kişi iş bulmaktan umudunu kestiği için iş aramıyor. 1,9 milyon kişi ‘iş olsa çalışırım’ derken 15-24 yaş grubundaki gençlerin yüzde 26,3’ü ne eğitimde ne istihdamda.
Havva Gümüşkaya
TÜİK, Temmuz-Ağustos-Eylül dönemine ilişkin üç aylık detaylı işgücü verilerini yayımladı. Resmi verilere göre işsizlik oranı azalırken işgücüne ilişkin detaylı veriler, gerçek tabloyu gösteriyor.
TÜİK’e göre dar tanımlı resmi işsiz sayısı bir önceki çeyreğe göre, 20 bin kişi azalarak 3 milyon 106 bin olarak gerçekleşti. Ancak geniş tanımlı işsiz sayısı 10 milyon 654 bine ulaştı.
İşgücüne dahil olmayanların sayısı ise 29 milyon 806 kişi oldu. Bu kişiler içerinde yer alan 2 milyon 171 bin kişinin ise iş bulma umudu kalmadı. Ümitsiz işsizlerin yüzde 31’ini 15-29 yaş grubundakiler oluşturuyor. TÜİK’e göre “İş aramıyorum ama iş olsa çalışırım” diyenlerin sayısı da 1 milyon 921 bine ulaştı.
GENÇ İŞSİZLERDE REKOR
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı ise rekor kırdı. 15-24 yaş grubundaki gençlerin yüzde 26,3’ü eğitim görmüyor ve çalışmıyor. Bu oran dönemlik işgücü araştırmasının yapıldığı 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Sayıları ise 3 milyon 70 bine ulaştı. Bu gençlerin eğitim durumlarına bakıldığında ise 15-24 yaş grubundaki üniversite mezunu 1 milyon 458 bin gencin yüzde 36,3’ünün ne eğitimde ne de istihdamda yer aldığı açığa çıktı. İş arama sürelerinin uzunluğu ise adeta psikolojik savaşa dönüştü. TÜİK verilerine göre 100 işsizden yaklaşık 20’si bir yıldan uzun süredir iş arıyor. İş bulma savaşında yenik düşenler ise iş aramaktan vazgeçiyor.
YÜZDE 35’İ KAYITLI
TÜİK’in resmi istihdam oranı 2024 üçüncü çeyrekte yüzde 49,6 olarak açıklanırken, DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden hareketle hesaplanan Kayıtlı Tam Zamanlı İstihdam (KATİ) oranı yüzde 34,5 olarak gerçekleşti. Kadınlarda resmi istihdam oranı yüzde 32,4 iken KATİ oranı yüzde 19,6 ve erkeklerde resmi istihdam oranı yüzde 67,2 olarak açıklanmışken KATİ oranı yüzde 49,6 olarak hesaplandı. DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamada çalışma çağındaki 65,9 milyon kişinin sadece 22,7 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdam (KATİ) kapsamında çalıştığı ortaya çıktı. Çalışma çağındaki 33,3 milyon kadının sadece 6,5 milyonu, 32,6 milyon erkeğin ise 16,2 milyonu kayıtlı ve tam zamanlı istihdamda yer alıyor.