MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 17 Nisan’daki partisinin grup toplantısındaki “Türkiye’nin seçim için 3 Kasım 2019’u beklemesi mümkün değildir” çıkışıyla gelen erken seçim kararıyla son üç yılda üçüncü kez milletvekili için sandık başına gidiliyor.
18 Nisan’da alınan erken seçim kararıyla çok kısa bir süreye sığdırılmak zorunda kalınan partilerin kampanya sürecinde de sona gelindi. 68 günlük seçim kampanyası sürecinden sonra 56 milyon seçmen Pazar günü Türkiye’nin geleceğini oylayacak. Anayasa değişikliğiyle birlikte getirilen başkanlık sistemi için de oy verilecek olan bu seçimler birçok açıdan da tarihe notların düştüğü bir seçim süreci oldu.
Bu süreçte Türkiye siyaseti tarihinin ilkleri olan bir çok hususa da tanıklık edildi. Sadece başkanlık sistemi oylamasıyla kalmayan bu ilkler, yıllar sonra da konuşulacak ilkler oldu.
24 Haziran seçimleri gibi şimdiden tarihe geçen o ilkleri Ahval okurları için derledik.
* Cezaevinde tutuklu olan bir ismin cumhurbaşkanlığı için aday olması bir ilk oldu. Bu sadece Türkiye siyasetinde değil aynı zamanda dünyada da bir ilk olarak da tarihe geçti.
* İlk kez cumhurbaşkanlığı için 100 bin imzayla aday olundu.
* Görevdeki cumhurbaşkanı aynı zamanda bir partinin genel başkanı olarak ilk kez seçim kampanyası yürüttü.
* Cumhurbaşkanlığı adaylığı için 6 isim yarışsa da kadar fazla ismin aday olması da bir ilkti.
* Bir kadının cumhurbaşkanlığı seçilme ihtimali ilk kez bu kadar yüksek oldu.
* Bir cumhurbaşkanının kampanya sürecinde meydanlarda miting yapmaması ilk olduğu gibi Selahattin Demirtaş’ın ankesörlü telefon ile seçmenlere seslendiği videoda Türkiye siyasetinin ilk sosyal medya mitingi oldu.
* HDP’nin tutuklu cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın konuşması için cezaevine stüdyo kurulması da bu seçimin ilklerindendi.
* Saadet Partisi Genel Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Temel Karamollaoğlu’nun kendisine ve partisine karşı gerçekleştirilen medya ambargosuna karşı e-mitingler gerçekleştirmesi de ilkti.
* Milletvekili seçilme yaşının 25’ten 18 düşürülmesiyle birlikte il kez 18-25 yaş grubundan çok sayıda milletvekili adayı oldu.
* İlk defa milletvekilliği için 550 yerine 600 isim seçilecek.
* Cezaevinden ilk kez bu kadar isim milletvekilliği için aday oldu. CHP’den Enis Berberoğlu, HDP’den Leyla Güven, Celalettin Can, Cengiz Çiçek ve Gülsüm Ağaoğlu tutuklu bulundukları cezaevinden aday oldu.
* Suriye vatandaşı yurttaş milletvekili adayı olması da bu seçimin ilkleri arasında. İsmini Muhammed Erdoğan olarak değiştiren Asıl adı Muhammed el Sheikhouni, AKP’nin Bursa listesinden aday oldu.
* Görevdeki bir başbakan, yeniden başbakan olmayacağını bilerek ve bunu meydanlarda da dinlendirerek seçim kampanyası yürüttü.
* İlk kez iktidar partisinin mensupları bedelli askerlik ve OHAL’in kaldırılması gibi muhalefetin talepleri arasında olan talepleri kendi talepleri olarak da dillendirildi.
* Seçim süreçlerinde yerlerine bürokratların atandığı Adalet, İçişleri ve Ulaştırma Bakanlığı’na ilk kez bu atamalar yapılmayarak, mevcut bakanlar görevlerini sürdürdü.
* Doğan Grubu’nun da Demirören Grubu’na satılmasıyla tekelleşen medyayla birlikte muhalefetin neredeyse görülmediği bir seçim süreci yaşandı.
* İlk kez partiler ittifak çatısı altında seçimlere girdi.
* İttifaktaki partilerinin seçimlere barajsız riski olmadan girmesi ilk olduğu gibi, ittifak dışında kalan HDP, Vatan Partisi ve HÜDA-PAR için yüzde 10 seçim barajının devam etmesi de ilginç bir ilk oldu.
* HÜDA-PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu ve Genel Başkan Yardımcısı Aydın Gök baraj riski karşısında istifa ederek partisinin destekleyeceği bağımsız aday olarak seçimlere girdi. Bağımsız adaylıkla birlikte HÜDA-PAR 81 ilde de aday gösterdi.
* Seçmenler ilk kez cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimi için sandığa gidecek.
* Seyyar sandık uygulaması da ilk kez bu seçimlerde hayata geçirilecek.
* Referandumda yaşanan mühürsüz oy pusulası tartışması sonrası ilk kez bir milletvekili seçiminde mühürsüz oy pusuları bu seçimde geçerli sayılacak.