Sur’da evlerinin kendilerine sorulmadan yıkıldığını dile getiren Orhan Kaya, kendi evinde oturabilmesi için yıkım parası istendiğini iddia etti.
Serpil BERK
Diyarbakır
Sokağa çıkma yasaklarıyla Diyarbakır’ın Sur ilçesinde çatışmalardan dolayı yıkılan 6 mahallede yeni evlerin inşası devam ediyor. Evler inşa edilirken mahallede evleri olan yurttaşlar ise mağduriyet yaşıyor. Evleri az hasarlı olanların zararlarının karşılanacağı sözünün verildiğini ancak evlerinin kendilerine sorulmadan yıkıldığını dile getiren Orhan Kaya, kendi evinde oturabilmesi için yıkım parası istendiğini iddia etti.
‘KENDİ EVİMİZİ İSTİYORUZ’
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 6 mahallede aylarca süren sokağa çıkma yasaklarıyla başlayan çatışmalı süreçte evlerini terk etmek zorunda kalanlardan biri de Orhan Kaya (38) ve ailesi. Çatışmalı süreç sonunda bir çok ailenin evlerinin yerle bir olduğu mahallede Çevre Şehircilik Bakanlığının evi az hasarlı olanlarının evlerini onarması için hasarının ödeneceğini söylediğini belirten Kaya’nın Fatih Paşa Mahallesi’ndeki evi kendilerine sorulmadan yıkılıyor. 2 aile beraber yaşadıkları kendi evlerinin yerinde yaşamak istediklerini ancak evinin yeri için biçilen 103 bin TL’yi kabul etmediklerini söyleyen Kaya, evlerinin yıkımı için kepçe parası istendiğini iddia etti. “Buralar doğup büyüdüğümüz yerler nereye gidelim” diye soran Kaya, yaşadıklarını ise söyle anlatıyor: “Sur’a alıştığım için başka yere taşınmak istemedim. İskender Paşa Mahallesi’ne taşındık, uzağa gidemedik. Evimden çıktıktan sonra göremediğim evim için sanki vücudumun bir parçası eksilmiş gibi hissediyorum. Yıkılan evimde güvercin besleyerek yaşıyordum. Bütün güvercinlerim o süreçte öldü. Şimdi ise oturduğum ev bu işe uygun olmadığı için yapamıyorum. Şuan bir işim yok.”
‘EVİMİN NEREDE OLDUĞUNU BULAMADIM’
Çatışmalardan sonra evlerinin olduğu yere gittiklerine anlatan Kaya, “Hz. Süleyman Camisini yapmışlardı bizde oradaki surdan çıktık evimize, mahallemize bakalım diye ama evimi tanıyamadım nerede olduğunu bulamadım dümdüz olmuş. Tırba Sıpi diye bir yer vardı onu bile tanıyamadım en son birinin söylemesiyle oraya dayanarak evimin en azından yerini tahmin edebildim. Bir varmış bir yokmuş gibi sanki hiç yaşamamışsın gibi geliyor” diyor.
Sur’da evleri yıkılan ailelerin yeteri kadar bilgilendirilmediğini söyleyen Kaya, “Hukuki yönden insanlara ne yapacaklarını anlatsaydılar daha iyi olurdu. İnsanlar ne yapacaklarını bilseydi en azından hakkının ne olduğunu nereye başvuracağını bilirdi” diyor.
‘YENİ YAPILAN EVLERİN DİYARBAKIR KÜLTÜRÜYLE ALAKASI YOK’
“Yeni yapılan evlerin Safranbolu evlerine benzediğini duydum” diyen Kaya, “Ben de internetten baktım Safranbolu evlerine ve hepsi birbirine yapışık, kapıları birbirine bakan yapılan evlerin Diyarbakır kültürüyle alakası olmadığını o zaman fark ettim. Bizim evlerimizin avluları diğerlerinin görmeyeceği şekilde. Evi alsan bile diyelim komşun yok. O ortamı tekrar getiremezler. Kendi mahallemizde sohbetimiz olmasa da herkesi bilir merhaba derdik şimdi kapı komşumuz kimdir bilmiyoruz. Şimdi oturduğumuz mahalle de yıkımla karşı karşıya, buralar yıkılırsa insanlar nereye gidecek. Sur’un dışına çıktığında hayat pahalı, burada yaşayan insanlar bunun altından kalkamaz” diyor.
MAHALLELERDE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ YAPILACAK
Öte yandan yeniden inşası yapılan 6 mahallede 28 Aralık 2016’da onaylanıp askıya çıkarılan ve Sur içinde 6 karakol ile bu karakolları birbirine bağlayan geniş yol yapımını içine alan plan değişikliğine karşı Şehir Plancıları Odasının açtığı davada mahkeme bilirkişi incelemesi talep etti. 17 Kasım 2017’de gerçekleşecek olan keşif ekibinde Sanat Tarihçisi, Şehir Plancısı ve Restoratörden oluşacak 3 kişi bulunacak. Yapılacak inceleme kararını değerlendiren Şehir Plancıları Odası Eş Başkanı Büşra Cizrelioğulları Sadak, keşfe oda olarak katılacaklarını, mahkemenin bilirkişi incelemesi istemesinin olumlu bir karar olduğunu söyledi.